Η διατροφική συμπεριφορά, η σχέση με το φαγητό και η στάση ως προς αυτό είναι ζητήματα που έχουν απασχολήσει έντονα την επιστημονική κοινότητα, καθώς έχουν συνδεθεί με θέματα διαχείρισης βάρους και ψυχικής υγείας.
Πως διακρίνονται οι διατροφικές συμπεριφορές;
Οι διατροφικές συμπεριφορές διακρίνονται σε προσαρμοστικές και μη προσαρμοστικές.
Προσαρμοστική Διατροφική Συμπεριφορά
Ανήκουν η ενστικτώδης κατανάλωση τροφής (δίνετε προσοχή στα σημεία πείνας και κορεσμού), η συνειδητή κατανάλωση τροφής (π.χ. χρήση όλων των αισθήσεων κατά την κατανάλωση τροφής, αναγνώριση της αρέσκειας στα τρόφιμα, μειωμένο ρυθμό κατανάλωσης τροφής, συγκέντρωση επί του φαγητού την ώρα της κατανάλωσής του) και η ρύθμιση της υπερφαγίας.
Μη Προσαρμοστική Διατροφική Συμπεριφορά
Στις μη προσαρμοστικές ανήκουν ο διατροφικός περιορισμός, η συναισθηματική κατανάλωση τροφής, η κατανάλωση τροφής λόγω εξωτερικών παραγόντων και η μη ρύθμιση της υπερφαγίας για λόγους διασκέδασης ή μη άνεσης.
Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ αυτών των συμπεριφορών και των συνιστωσών τους είναι ένα κομμάτι που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.
Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η συγκεκριμένη μελέτη
Έλαβαν μέρος 2018 γυναίκες με μέσο όρο ηλικίας τα 23, 14 έτη. Οι εθελόντριες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για την ενστικτώδη διατροφή (Intuitive Eating Scale- άνευ όρων αποδοχή στην κατανάλωση τροφής, κατανάλωση τροφής για σωματικούς-φυσικούς λόγους, έναρξη και τερματισμός κατανάλωσης τροφής με βάση την πείνα και τον κορεσμό), τη συνειδητή διατροφή (Mindful Eating Scale- αποδοχή διατροφικών επιλογών, συνειδητότητα επί των τροφών, μη αντιδραστικότητα, ευελιξία στην κατανάλωση τροφής, δομημένο φαγητό, δράση με συνείδηση) και για τις μη προσαρμοστικές διατροφικές συμπεριφορές (Dutch Eating Behaviour Questionnaire).
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Οι περισσότερες συσχετίσεις μεταξύ των συνιστωσών των προσαρμοστικών και μη συμπεριφορών ήταν σημαντικές, με τη μεγαλύτερη συσχέτιση να αφορά την ενστικτώδη κατανάλωση τροφής και το συναισθηματικό φαγητό (αντίστροφη συσχέτιση), ενώ μικρότερες και μη σημαντικές συσχετίσεις εμφανίστηκαν συνήθως για τις υποκλίμακες της συνειδητής κατανάλωσης τροφής. Από την ανάλυση των βαθμολογιών όλων των συνιστωσών προέκυψε μια δομή για τη διατροφική συμπεριφορά με 4 συστατικά.
Το «εναρμονισμένο φαγητό»
Το 1ο συστατικό είναι το «εναρμονισμένο φαγητό», που αντανακλά θετικά φορτία για την κατανάλωση φαγητού για φυσικούς και όχι συναισθηματικούς λόγους, τη δράση με συνείδηση, τη δομημένη κατανάλωση τροφής, τη συνειδητή κατανάλωση τροφής και τη ρύθμιση της υπερφαγίας. Το «εναρμονισμένο φαγητό» έχει επίσης αρνητικά φορτία για το συναισθηματικό φαγητό, την κατανάλωση τροφής για εξωτερικούς λόγους και την μη καλή ρύθμισης της υπερφαγίας λόγω διασκέδασης και δυσφορίας.
Το «μη περιορισμένο φαγητό»
To 2o συστατικό είναι το «μη περιορισμένο φαγητό» και αντανακλά θετικά φορτία για την άνευ όρων κατανάλωση τροφής και της αποδοχής των διατροφικών επιλογών αλλά αρνητικό για τον διατροφικό περιορισμό.
Η «συνείδηση της πείνας και της κατανάλωσης τροφής»
Το 3ο συστατικό αφορά τη «συνείδηση της πείνας και της κατανάλωσης τροφής» και είχε θετικά φορτία για την αξιολόγηση των στοιχείων πείνας-κορεσμού και της συνείδησης.
Οι «συνηθισμένες διατροφικές στάσεις»
Το 4ο συστατικό, ονομάζεται «συνηθισμένες διατροφικές στάσεις» και είχε θετικά φορτία για την μη αντιδραστικότητα και την ευελιξία στην επιλογή τροφής.
Ποια συμπεράσματα προκύπτουν;
Τα αποτελέσματα της μελέτης αναδεικνύουν την πολυπλοκότητα της διατροφικής συμπεριφοράς. Τα 4 συνεκτικά συστατικά της διατροφικής συμπεριφοράς, προσφέρουν καθοδήγηση για τα σημεία διερεύνησης σε μελλοντικές μελέτες και δίνουν προσανατολισμό για κλινική παρέμβαση με σκοπό την επίτευξη μιας υγιούς διατροφικής συμπεριφοράς.
