Εισαγωγή
Η καφεΐνη θεωρείται ένα εργογόνο συμπλήρωμα, με την ικανότητα να επιδρά θετικά στην αθλητική απόδοση. Η πρόσληψη καφεΐνης λίγο πριν την άσκηση, φαίνεται να προάγει την οξείδωση του λίπους στον οργανισμό, εξοικονομώντας τους υδατάνθρακες ως πηγή ενέργειας.
Η ευεργετική επίδραση της καφεΐνης στη σωματική απόδοση κατά την άσκηση, είναι ευρέως γνωστή και οι ίδιοι οι ασκούμενοι αναμένουν καλύτερη απόδοση έπειτα από πρόσληψή της. Ωστόσο, παρόμοια αποτελέσματα μπορεί να εμφανιστούν χωρίς την ύπαρξη καθαρής πρόσληψης καφεΐνης, μέσω πρόσληψης άλλης ουσίας σε συνδυασμό με τη δράση του «placebo effect».
Τι είναι το "placebo effect";
Είναι το φαινόμενο κατά το οποίο χορηγείται μια ουσία, η οποία δεν προσομοιάζει την δράση αυτής που μελετάται.
Σκοπός μελέτης
Ο στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να προσδιορίσει την επίδραση του «placebo effect» της καφεΐνης στην οξείδωση του λίπους, κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Σχεδιασμός της μελέτης
Στην παρούσα μελέτη συμμετείχαν 12 ενήλικες άνδρες που πληρούσαν τα εξής κριτήρια:
-
Ήταν 18 – 40 χρονών.
-
Ασκούνταν τουλάχιστον 1 ώρα τη μέρα για 4 ημέρες την εβδομάδα..
-
Είχαν χαμηλή ημερήσια πρόσληψη καφεΐνης.
Χρησιμοποιήθηκε διπλά τυφλός και διασταυρούμενος σχεδιασμός και οι εθελοντές υποβλήθηκαν σε 3 δοκιμές.
-
1η και 2η δοκιμή: Χορήγηση 3 mg/kg (mg ανά κιλό σωματικού βάρους) placebo ή καφεΐνης, διαφορετικό κάθε φορά.
-
3η δοκιμή: Προϋπήρχε ενημέρωση για χορήγηση καφεΐνης, ενώ χορηγήθηκε placebo.
Μία εβδομάδα πριν την έναρξη της 1ης δοκιμής: Έγινε αξιολόγηση των εθελοντών ως προς το σωματικό βάρος τους και το VO2max. Έπειτα, 24 ώρες πριν την πρώτη δοκιμή ζητήθηκε από τους εθελοντές να απέχουν από οποιαδήποτε έντονη σωματική δραστηριότητα, ενώ δόθηκαν και οι κατάλληλες οδηγίες για την πρόσληψη υγρών και στερεών τροφίμων.
Το πρωτόκολλο που τηρήθηκε κατά τη δοκιμή ήταν το εξής:
-
Λήψη δείγματος ούρων.
-
Χορήγηση του συμπληρώματος και αναμονή 1 ώρα μέχρι την έναρξη.
-
Έναρξη και σταδιακή αύξηση έντασης της άσκησης και παράλληλη μέτρηση VO2max.
Για τον υπολογισμό οξείδωσης του λίπους και των υδατανθράκων, χρησιμοποιήθηκαν στοιχειομετρικές εξισώσεις.
Αποτελέσματα
Από την παρούσα μελέτη καταγράφηκαν τα εξής αποτελέσματα:
-
Η πρόληψη της καφεΐνης ή της γνώσης για πρόσληψη καφεΐνης, δεν είχαν επίδραση σε μετρήσεις δεικτών καρδιαγγειακής λειτουργίας έναντι του placebo.
-
Η πρόσληψη της καφεΐνης επίδρασε θετικά στην αύξηση της οξείδωσης του λίπους, έναντι του placebo.
-
Η γνώση του εθελοντή για την πρόσληψη καφεΐνης, φάνηκε να δρα αθροιστικά στην αύξηση του ρυθμού οξείδωσης του λίπους.
-
Ο μέγιστος ρυθμός οξείδωσης λίπους, παρατηρήθηκε έπειτα από την πρόσληψη καφεΐνης, αλλά και με την επίδραση της προσδοκίας για ήδη χορήγησή της.
Συμπεράσματα
Συνοπτικά, το «placebo effect» της καφεΐνης εμφανίζει εφάμιλλα αποτελέσματα με την κανονική πρόσληψη καφεΐνης, όταν κάποιος θεωρεί ή ενημερώνεται, πως έχει καταναλώσει κάτι που περιέχει ποσότητά της.
