Ο κουρκουμάς (Curcuma longa) είναι μπαχαρικό και ανήκει στην οικογένεια του Ginger. Βασικό συστατικό του είναι η κουρκουμίνη (πολυφαινόλη), η οποία δρα σε κυτταρικό επίπεδο και φαίνεται να έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές δράσεις. Αποτέλεσμα είναι η χρήση της να έχει αποδειχθεί βοηθητική σε αρκετές περιστάσεις υγείας και για το λόγο αυτό στην ανασκόπηση αυτή της βιβλιογραφίας οι συγγραφείς έχουν συγκεντρώσει επιστημονικά δεδομένα για τα οφέλη της.
Ποια είναι τα οφέλη της κουρκουμίνης στην υγεία;
Αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα
Πιο αναλυτικά, η κουρκουμίνη έχει διερευνηθεί για την επίδρασή της στην αρθρίτιδα και κυρίως στην οστεοαρθρίτιδα. Σύμφωνα με μελέτη μπορεί να είναι το ίδιο αποτελεσματική με τα μη στερεοειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ), και με λιγότερες παρενέργειες για άτομα με ΟΑ. Έχει φανεί ότι 8 με 12 εβδομάδες συγκεκριμένων εκχυλισμάτων κουρκουμά, μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, κυρίως τα σχετικά με τον πόνο και την φλεγμονή, και να έχουν τις ίδιες βελτιώσεις στα συμπτώματα, όπως η ιβουπροφαίνη.
Μεταβολικό σύνδρομο
Όσον αφορά το μεταβολικό σύνδρομο, φαίνεται:
- Να βελτιώνει την ινσουλινοευαισθησία.
- Να καταστέλλει την λιπογένεση.
- Να συμβάλλει στη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Να μειώνει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.
Επηρεάζει την έκφραση γονιδίων και τη δραστηριότητα ενζύμων που συμμετέχουν στον μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών οδηγώντας σε βελτίωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων στο πλάσμα, της χοληστερόλης και της HDL. Ταυτόχρονα, βοηθά σε μείωση φλεγμονωδών παραγόντων σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο και σύμφωνα με μετα-ανάλυση μειώνει τα επίπεδα της CRP.
Ποια είναι η δράση της σε υγιείς ανθρώπους;
Σε υγιείς ανθρώπους έχει χρησιμοποιηθεί σε διάφορες δόσεις με τη μεγαλύτερη αυτή του 1γρ/ ημέρα (δόση περισσότερη από ότι ένας άνθρωπος θα μπορούσε να προσλάβει από το μπαχαρικό). Και σε υγιείς ανθρώπους οι επιδράσεις είναι θετικές όσον αφορά το προφίλ των λιπιδίων (τριγλυκερίδια), τη διάθεση, την απόδοση, την προσοχή, τη μνήμη στην εργασία και την επαγρύπνηση. Μειώνει επίσης τη βιολογική φλεγμονή, πιθανώς βοηθάει στον μυϊκό πόνο μετά την άσκηση, ενώ εμφανίζει και πιθανό όφελος στα επίπεδα άγχους.
Είναι ασφαλής η κατανάλωσή της;
Η κουρκουμίνη έχει αναγνωρισθεί ως GRAS (generally recognize as safe) από τον FDA. Φαίνεται να είναι καλά ανεκτή και ασφαλής σύμφωνα με κλινικές μελέτες, ακόμα και σε δόσεις των 4-8γρ/ ημέρα. Η επιτρεπόμενη καθημερινή πρόσληψη (ADI) ορίζεται σε 0-3mg/kg ΣΒ. Οι παρενέργειες που έχουν αναφερθεί είναι γαστρεντερολογικά θέματα, πονοκέφαλος, κίτρινα κόπρανα και εξανθήματα.
Τι νέο προσφέρουν τα δεδομένα αυτά στον επαγγελματία διαιτολόγο;
Θα σκεφτόταν κανείς ότι οι θετικές επιδράσεις της κουρκουμίνης στην υγεία, σε συνδυασμό με την ασφάλεια στην κατανάλωσή της την καθιστούν ένα συστατικό «όπλο» στα χέρια των διαιτολόγων απέναντι σε χρόνιες παθήσεις.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η κουρκουμίνη από μόνη της δε φαίνεται να σχετίζεται με τα οφέλη που αναφέρθηκαν παραπάνω, καθώς έχει φτωχή βιοδιαθεσιμότητα, φτωχή απορρόφηση, γρήγορο μεταβολισμό και αποβολή από τον οργανισμό
Όλες οι μελέτες που αναφέρθηκαν στην τρέχουσα ανασκόπηση χρησιμοποίησαν κάποιο είδος σχηματισμού για να ξεπεράσουν το ζήτημα της βιοδιαθεσιμότητας με κύριο συστατικό την πιπερίνη. Ο κουρκουμάς επομένως, παραμένει μία ευχάριστη και ασφαλής επιλογή, χωρίς να σημαίνει ότι η καθημερινή κατανάλωσή του θα επιφέρει τα ευεργετικά οφέλη που αναγράφονται στην ανασκόπηση αυτή.