Αναιμία [Case Study]

Η Μαρία είναι φοιτήτρια 22 ετών.

Τους τελευταίους μήνες παραπονιέται πως ξυπνάει κουρασμένη όση ώρα και αν κοιμάται.

Νιώθει συχνά ζάλη και παρατηρεί πως το χρώμα του προσώπου της δεν είναι πλέον τόσο ζωντανό.

Επιπλέον, αναφέρει πως κρυώνει πιο εύκολα και πως τα άκρα της είναι μονίμως κρύα.

Σχετικά με την έμμηνο ρύση της, αναφέρει πως έχει βαριά αιμορραγία τις πρώτες 3 μέρες και έντονους πόνους (δυσμηνόρροια) τους οποίους αντιμετωπίζει με θερμοφόρα στην περιοχή της κοιλιάς και τη χρήση παυσίπονων.

Πρόσφατα, δοκίμασε να ακολουθήσει από μόνη της μια δίαιτα που βρήκε στο ίντερνετ για την απώλεια μερικών κιλών.

Υποστηρίζει πως κατάφερε να χάσει 3 κιλά σε μικρό χρονικό διάστημα αλλά η κατάσταση της την ανησυχεί.

Οι αιματολογικές εξετάσεις που έφερε εμφανίζουν τις εξής τιμές:

Βάσει της παραπάνω συμπτωματολογίας και των αποτελεσμάτων των εξετάσεων, ο ιατρός που την παρακολουθεί κατέληξε σε διάγνωση σιδηροπενικής αναιμίας. Οι χαμηλές τιμές της βιταμίνης Β12 και του φυλλικού οξέως επιβεβαιώνουν αυτό το πόρισμα.

Τι γνωρίζουμε;

Η σιδηροπενική αναιμία είναι ένα είδος αναιμίας στην οποία δεν υπάρχει επαρκής ποσότητα σιδήρου στον οργανισμό. Η έλλειψη σιδήρου οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή αιμοσφαιρίνης με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μεταφορά του οξυγόνου από τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η κακή κυκλοφορία του οξυγόνου είναι και το κύριο αίτιο για την αίσθηση κόπωσης που νιώθουν τα άτομα που πάσχουν από σιδηροπενική αναιμία.

Άλλα αίτια τα οποία επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση του συγκεκριμένου περιστατικού είναι η βαριά έμμηνος ρύση καθώς και η μειωμένη κατανάλωση τροφής σε επαρκή σίδηρο.

Διατροφική προσέγγιση

Η σιδηροπενική αναιμία αν και αρκετά συχνή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνη αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Αξιοποιώντας το διαιτολογικό λογισμικό που χειρίζομαι μπορώ να διαμορφώσω ευκολότερα ένα κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα για μία παθολογική κατάσταση όπως αυτή. Και αυτό επειδή παρέχονται πίνακες μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών στοιχείων ώστε να υπάρχει συνολική εικόνα για το διαιτολόγιο της ημέρας. 

Τα βήματα που ακολουθούμε για τη διατροφική προσέγγιση και το σχεδιασμό του διαιτητικού πλάνου για το συγκεκριμένο περιστατικό είναι τα ακόλουθα:

Καταχώρηση στοιχείων πελάτη

Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται προκειμένου να ξεκινήσουμε την σύνταξη του διαιτολογίου είναι να δημιουργήσουμε την καρτέλα πελάτη, όπου θα εισάγουμε τις προσωπικές πληροφορίες του.

Σχεδιασμός διαιτολογίου

Η σύσταση για την αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας αποτελείται από διατροφική παρέμβαση με δίαιτα πλούσια σε σίδηρο και θρεπτικά συστατικά τα οποία βοηθούν στην αποτελεσματικότερη απορρόφησή του, καθώς και η αγωγή με συμπλήρωμα σιδήρου.

Ξεκινάμε το σχεδιασμό του διαιτολογίου ορίζοντας μεμονωμένα γεύματα. Μετά την καταχώρησή τους, ενημερώνεται αυτόματα ο πίνακας μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών στοιχείων.

Στο πλαίσιο πρόγραμμα διατροφής χτίζουμε το ημερήσιο διαιτολόγιο. Στο πεδίο κατανομή μακροθρεπτικών στοιχείων, μπορούμε να ρυθμίσουμε χειροκίνητα την κατανομή τους ανάλογα με τις ανάγκες του περιστατικού.

Αν χρειαστεί, μπορούμε να εισάγουμε νέα τρόφιμα που εξυπηρετούν τη διατροφική αντιμετώπιση και στη συνέχεια να ορίσουμε τη μερίδα και το πόσο συχνά θέλουμε να επαναλαμβάνεται το συγκεκριμένο γεύμα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα.

Μπορούμε να προσαρμόσουμε την αναζήτηση τρόφιμου ανάλογα με την κατηγορία του και τον φορέα (πχ. HHF)

Ο ορισμός πολλαπλών γευμάτων εξοικονομεί χρόνο στον σχεδιασμό του διαιτολογίου.

Επιλογή κατάλληλων τροφίμων

Στο συγκεκριμένο περιστατικό είναι σημαντική η επαρκής πρόσληψη σιδήρου, βιταμίνης C, φυλλικού οξέως και βιταμίνης B12. Προκειμένου να είμαστε σίγουροι πως το διαιτολόγιο έχει επαρκή από τα παραπάνω, είναι καλό να ανατρέξω στον πίνακα μικροθρεπτικών στοιχείων του διατροφικού μου λογισμικού.

Πίνακας μικροθρεπτικών στοιχείων ο οποίος μας ενημερώνει για τις συνολικές ποσότητες θρεπτικών στοιχείων των ημερήσιων γευμάτων. 

Επίσης, συστήνεται η αύξηση της κατανάλωσης τόσο αιμικού όσο και μη αιμικού σιδήρου με κατάλληλο συνδυασμό τροφών ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή απορρόφηση.

Ενδεικτικά, κάποιες από αυτές τις τροφές είναι το κόκκινο κρέας και τα θαλασσινά, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια και τα αποξηραμένα φρούτα.

Για την ενίσχυση της απορρόφησης του σιδήρου από τον οργανισμό, προσθέτουμε στο διαιτολόγιο εσπεριδοειδή όπως τα πορτοκάλια ολόκληρα ή τον χυμό τους, τα ακτινίδια, τις πιπεριές, το μπρόκολο και τις ντομάτες.

Συμπληρώματα διατροφής

Όσον αφορά την συμπληρωματική αγωγή, συστήνεται η πρόσληψη θειϊκού σιδήρου (200mg) για την αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας. Η αγωγή θα χρειαστεί να συνεχιστεί για τουλάχιστον 3 μήνες έτσι ώστε να μπορέσουν να γεμίσουν οι αποθήκες του σιδήρου.

Η πρόσληψη του θα χρειαστεί να γίνεται με άδειο στομάχι 2 ώρες πριν το γεύμα.

Επιπλέον, συστήνεται η χορήγηση σκευάσματος βιταμίνης C (500mg) παράλληλα με την χορήγηση σιδήρου προκειμένου να εξασφαλιστεί η μέγιστη απορρόφηση.

Μπορούμε να ορίσουμε παραπάνω γεύματα στην διάρκεια της ημέρας. Ένας τρόπος να αξιοποιήσουμε αυτή την δυνατότητα είναι να εντάξουμε στο διαιτολόγιο την λήψη συμπληρώματος διατροφής σε ορισμένο χρόνο.

Follow up

Μετά από 2 μήνες το περιστατικό φαίνεται να αναρρώνει με ικανοποιητικό ρυθμό.

Είναι σημαντικό να σημειώνονται οι τιμές όλων των αιματολογικών εξετάσεων ώστε να μπορούμε να έχουμε την συνολική εικόνα της προόδου του περιστατικού.

Η καταχώρηση τιμών γίνεται εύκολα, απλά πληκτρολογώντας την τιμή στο αντίστοιχο πλαίσιο.

Οι τιμές σιδήρου που έχουμε ορίσει στην διάρκεια του χρόνου.

Πίνακας προόδου ο οποίος μας δείχνει σχεδιαστικά την πρόοδο του περιστατικού σε βάθος χρόνου.