Γνωρίζατε ότι η ΔΕΠΥ είναι μία από τις πιο συχνές νευροβιολογικές διαταραχές κατά την παιδική και εφηβική ηλικία; Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει πρόσφατη πρωτότυπη μελέτη στην οποία βρέθηκε θετική συσχέτιση ανάμεσα στη χαμηλή υιοθέτηση της μεσογειακής δίαιτας και τη διάγνωση της ΔΕΠΥ.
Παρόλο που η αιτιολογία της αποτελεί έως σήμερα πεδίο διερεύνησης, τα ανθυγιεινά διαιτητικά πρότυπα (υψηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και επεξεργασμένων τροφίμων, χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών – μη επαρκής πρόσληψη σε «κρίσιμα» θρεπτικά συστατικά όπως π.χ. σίδηρος, ψευδάργυρος, ω-3 λιπαρά οξέα κ.ά.) έχουν συσχετιστεί σε πολλές μελέτες με τη διαταραχή αυτή.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Σε σύνολο δείγματος 120 παιδιών (60 με διάγνωση για ΔΕΠΥ και 60 υγιείς μάρτυρες) που εξομοιώθηκαν ως προς την ηλικία και το φύλο διεξήχθει έρευνα ασθενών – μαρτύρων.
Από τη μελέτη αποκλείστηκαν παιδιά:
- με δείκτη νοημοσύνης (IQ) μικρότερο του 70
- που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού
- με ψυχωτικές και αναπτυξιακές διαταραχές
- που λαμβάνουν θεραπεία για τη ΔΕΠΥ ή συμπληρώματα διατροφής (μέταλλα/βιταμίνες)
Τι στοιχεία, αλλά και ποιες συνήθειες αξιολόγησαν οι ερευνητές;
- Οι διατροφικές συνήθειες αλλά και η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών εκτιμήθηκαν με χρήση ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων (FFQ) και ανάκλησης 24ώρου.
- Ο βαθμός υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας αξιολογήθηκε μέσω του KIDMED test, το οποίο βασίζεται σε βασικούς πυλώνες αυτού του διατροφικού προτύπου.
- Τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας εκτιμήθηκαν μέσω επιταχυνσιόμετρου (αποτελεί ίσως την πιο αξιόπιστη μέθοδο αξιολόγησης της φυσικής δραστηριότητας)
- Βιοχημικές παράμετροι: Προσδιορίστηκαν ο σίδηρος, η φεριτίνη, η τρανσφερίνη και ο ψευδάργυρος πλάσματος (ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος αποτελούν «κρίσιμα» θρεπτικά συστατικά για τη φυσιολογική ανάπτυξη του οργανισμού)
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Πέραν της συσχέτισης που προέκυψε, ας δούμε πιο αναλυτικά κάποια ευρήματα που έχουν πολύ ενδιαφέρον.
Βρέθηκε ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ συγκριτικά με παιδιά που δεν εμφανίζουν αυτή τη διαταραχή:
- Παραλείπουν το πρωινό γεύμα και καταναλώνουν πιο συχνά fast-food.
- Έχουν χαμηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, αλλά και λιπαρών ψαριών .
- Καταναλώνουν σχεδόν διπλάσιες ποσότητες γλυκισμάτων.
Να επισημανθεί ότι:
Η θετική συσχέτιση μεταξύ της διάγνωσης για ΔΕΠΥ και της χαμηλής υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας, ήταν ανεξάρτητη από το BMI, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και άλλους συγχυτικούς παράγοντες.
Ποιο είναι το συμπέρασμα για τον επαγγελματία υγείας;
Τα παραπάνω αποτελέσματα δείχνουν ότι οι διατροφικές συνήθειες φαίνεται να παίζουν κάποιο ρόλο στην παθοφυσιολογία (ανάπτυξη) της ΔΕΠΥ, καθώς βρέθηκε μία θετική συσχέτιση μεταξύ της χαμηλής υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας και της διάγνωσης της ΔΕΠΥ.
Είναι σημαντικό, όπως υπάρχει και η τάση τα τελευταία χρόνια, να μην εστιάζουμε μόνο σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά – αλλά να αντιμετωπίζουμε τη διατροφή ως ολότητα μέσω των διατροφικών προτύπων. Πέραν των αποτελεσμάτων αυτής της έρευνας, απαιτούνται μελέτες για τη διερεύνηση τη σχέσης αιτίας-αποτελέσματος (προοπτικές, όπου πληρείται η συνθήκη της χρονικής αλληλουχίας) αλλά και της δυνητικής επίδρασης της διατροφής (διαφόρων προτύπων) στα συμπτώματα και τη βαρύτητα της ΔΕΠΥ.
