Ορισμός της ακμής
Η ακμή είναι μια δερματική φλεγμονώδης νόσος, που χαρακτηρίζεται από υπερπολλαπλασιασμό των σμηγματογόνων θυλακίων. Βασικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει ο ινσουλινομημητικός αυξητικός παράγοντας IGF1, τα υψηλά επίπεδα του οποίου έχουν συσχετισθεί με την ακμή. Πιο συγκεκριμένα, ο IGF-1:
Ο ρόλος του IGF-1 στην ακμή
Συμβάλει στην ενεργοποίηση του υποδοχέα των ανδρογόνων (AR) (πυρηνικός μεταγραφικός παράγοντας, με σημαντικό ρόλο στην παθογένεια της ακμής) με δύο τρόπους:
- Προκαλεί αύξηση της ποσότητας και τη συγγένειας των ορμονικών συνδετών του υποδοχέα (δηλαδή των ανδρογόνων)
- Αναστέλλει τη δράση του πυρηνικού μεταγραφικού παράγοντα FoxO1 σε πολλαπλά ρυθμιστικά επίπεδα. Ο FoxO1 αποτελεί αρνητικό ρυθμιστή του υποδοχέα των ανδρογόνων (AR), καθώς και του PPARγ και της SREBP-1c, σημαντικών μεταγραφικών παραγόντων που εμπλέκονται στη λιπογένεση του σμήγματος
Ενεργοποιεί την κινάση mTORC1, η οποία είναι βασικός ρυθμιστής του αναβολισμού και της λιπογένεσης και προωθεί την παραγωγή σμήγματος, μέσω ενεργοποίησης συγκεκριμένων μεταγραφικών παραγόντων. Ακόμη, η MTORC1 ρυθμίζει θετικά ένζυμα που προωθούν την αναλογία μονοακόρεστων λιπαρών οξέων στα τριγλυκερίδια του σμήγματος. Να σημειωθεί ότι η κινάση mTORC1 επηρεάζεται και από άλλες παραμέτρους, όπως τα επίπεδα της ινσουλίνης, των βραχέας αλύσου αμινοξέων, της γλουταμίνης και του παλμιτικού οξέος.
Διαβάστε επίσης: Είμαι διαιτολόγος, πώς θα αξιολογήσω μια επιστημονική έρευνα; [Δωρεάν EBOOK]
Πως μπορεί η διατροφή να επηρεάσει την εμφάνιση ή τα συμπτώματα της ακμής;
Σύμφωνα με μελέτες, η αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων υψηλού γλυκαιμικού φορτίου, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, κορεσμένου λίπους και trans λιπαρών οξέων, καθώς και η ανεπαρκής πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων, επηρεάζουν την ακμή μέσω της διατροφογενομικής.
Τέτοιες διατροφικές επιλογές, που προδίδουν μια διατροφή Δυτικού τύπου, επηρεάζουν το ορμονικό προφίλ, προωθώντας την αύξηση των επιπέδων της ινσουλίνης και του ινσουλινομημητικού αυξητικού παράγοντα, με επακόλουθο τις μεταβολές που περιγράφηκαν παραπάνω. Επιπλέον, η δυτικού τύπου διατροφή είναι πλούσια σε αμινοξέα βραχέας αλύσου, σε γλουταμίνη και παλμιτικό οξύ, ουσίες που όπως προαναφέρθηκε ενεργοποιούν μεταβολικές διεργασίες ευνοϊκές για την εμφάνιση της ακμής.
Επιπρόσθετα, η διατροφή προκαλεί αλλαγές στην σύσταση και στην ποιότητα του σμήγματος, ευνοώντας την υπερανάπτυξη του Propionobacterium acnes (βακτήριο που σχετίζεται με την ακμή) και το σχηματισμό βιομεμβράνης, στην οποία υπερκφράζεται ο τοξικός παράγοντας της λιπάσης των τριγλυκεριδίων, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων του ελεύθερου παλμιτικού οξέος και ελαϊκού οξέος στα θυλάκια. Τα 2 αυτά λιπαρά οξέα διεγείρουν την προσκόλληση του P. acnes, τον πολλαπλασιασμό των κερατινοκυττάρων και την δημιουργία μαύρων στιγμάτων μέσω ενεργοποίησης κυτοκινών, δηλαδή παραγόντων φλεγμονής.
Γίνεται λοιπόν εμφανές ότι διατροφικές ουσίες που αυξάνουν τα επίπεδα του FoxO1 ή αναστέλλουν την κινάση mTORC1 ενδέχεται να αποτελούν μελλοντική θεραπεία για την ακμή. Τέτοιες δράσεις φαίνεται να ασκούν οι κατεχίνες (επιγαλοκατεχόνη) του πράσινου τσαγιού, η ρεσβερατρόλη και τα ω3 λιπαρά οξέα.
Τι πρέπει να κρατήσει ο επαγγελματίας διαιτολόγος;
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, μια σύσταση για περιορισμό της ενεργειακής πρόσληψης, μείωση των επεξεργασμένων υδατανθράκων, των συμπληρωμάτων πρωτεΐνης γάλακτος, των κορεσμένων και trans λιπαρών οξέων, καθώς και αύξηση των φρούτων και των λαχανικών, ενδέχεται να είναι βοηθητική στην αντιμετώπιση της ακμής. Περισσότερες μελέτες απαιτούνται για την ισχυροποίηση των συστάσεων, καθώς και για την διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των κατεχινών, της ρεσβερατρόλης και των ω-3 λιπαρών οξέων στη θεραπεία της ακμής.
