Η μαστίχα είναι μια φυσική ρητίνη που βγαίνει από τον κορμό του μαστιχόδεντρου, το οποίο ευδοκιμεί αποκλειστικά και μόνο στη Νότια Χίο. Σύμφωνα με θεωρίες, αυτό οφείλεται στο ασβεστολιθικό έδαφος, το εύκρατο κλίμα της περιοχής και στα υποθαλάσσια ηφαίστεια.
Έχουν γίνει προσπάθειες να καλλιεργηθεί σε άλλες περιοχές της Ελλάδας αλλά και σε άλλα κράτη, αλλά όλες απέτυχαν. Μάλιστα, από το 1997, η μαστίχα Χίου έχει χαρακτηριστεί ως Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.).
Διαβάστε επίσης: Χοληστερόλη: η καλή, η κακή και η... διατροφή [Δωρεάν EBOOK]
Γνωστές οι ιδιότητές της από την αρχαιότητα
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της μαστίχας είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Στην αρχαία Ρώμη λέγεται ότι, χρησιμοποιούσαν οδοντογλυφίδες από μαστιχόδεντρα για την λεύκανση των δοντιών τους, ενώ έχουν βρεθεί και ιατρικές συνταγές από την Αρχαία Ελλάδα, όπου φαίνεται πως χρησιμοποιούσαν τη μαστίχα για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών.
Η ακριβής σύνθεση της μαστίχας Χίου δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστή. Έρευνες έχουν δείξει ότι, η ρητίνη που βγαίνει από το δέντρο της μαστίχας, περιέχει κυρίως τερπένια (ιδίως ολεανολικό οξύ), ουσίες με αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση.
Ωστόσο, στη ρητίνη αυτή συνδυάζονται περισσότερα από 80 γνωστά συστατικά, γεγονός που δικαιολογεί τις πολλαπλές της χρήσεις στον τομέα της υγείας, της παρασκευής τροφίμων και της κοσμητολογίας.
Αντιοξειδωτική μαστίχα
Ανιχνεύθηκαν, επίσης, πολυφαινόλες, οι γνωστές ισχυρές αντιοξειδωτικές ενώσεις, που προστατεύουν τα κύτταρα και τους ιστούς του οργανισμού από τις ελεύθερες ρίζες, στις οποίες οφείλονται ασθένειες όπως οι καρδιοπάθειες, αλλά και η γήρανση του δέρματος.
Προστασία για την καρδιά
Μελέτες (πολλές έχουν πραγματοποιηθεί και στην Ελλάδα) έχουν δείξει ότι, η μαστίχα δρα ευεργετικά στην καρδιά. Σύμφωνα με τους ειδικούς που διεξήγαγαν τις έρευνες, τα αντιοξειδωτικά εκχυλίσματα της μαστίχας εμποδίζουν τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες, προστατεύοντας έτσι από τις καρδιοπάθειες.
Άλλες δράσεις των πολυφαινολών
Έχει φανεί ότι, οι πολυφαινόλες της μαστίχας μειώνουν τα επίπεδα σακχάρου και χοληστερόλης στο αίμα, προστατεύουν τα επιθηλιακά κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος, αυξάνουν την HDL χοληστερόλη (καλή χοληστερόλη) και μειώνουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης (κακής χοληστερόλης), ενώ επίσης, έχουν αντικαρκινική δράση και αντιαλλεργικές ιδιότητες.
Τα αποτελέσματα από κάποια πειράματα στην Ελλάδα είναι προκαταρκτικά και απαιτείται περαιτέρω έρευνα προκειμένου να καθοριστεί η φαρμακοκινητική και φαρμακοδυναμική κάποιων συστατικών της μαστίχας (καμφενίου), να διευκρινιστεί ο μοριακός μηχανισμός της υπολιπιδαιμικής τους δράσης και να διασφαλιστεί η χρήση της ως υπολιπιδαιμικού φαρμάκου.
Έρευνες για τις δράσεις της
Σε in vitro έρευνες έχει αποδειχθεί πως, η μαστίχα αναστέλλει την οξείδωση της LDL χοληστερόλης (κακή χοληστερόλη), ενώ παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δράση σε σχέση με άλλες ρητίνες και κόμμεα, προστατεύοντας το καρδιαγγειακό σύστημα.
Η αντιοξειδωτική της δράση οδηγεί σε μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης που εναποτίθενται στους ιστούς, με αποτέλεσμα την ελάττωση του ρυθμού αθηρογένεσης και τη μείωση της εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου.
Επιπρόσθετα, θεωρείται αναλγητικό, αντιβηχικό, ορεξιογόνο, αφροδισιακό, ερυθροποιητικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό και αιμοστατικό.
Η μαστίχα φημίζεται ως το παραδοσιακό αντίδοτο έναντι:
- Των αποστημάτων
- Της ακμής
- Του καρκίνου
- Του έλκους
- Της ατονίας
- Της ουλίτιδας
- Της δυσοσμίας του στόματος
- Της μαστίτιδας
Σε ποιες μορφές μπορούμε να τη βρούμε;
Πέρα από τις ταμπλέτες, στα ράφια των φαρμακείων και των καταστημάτων μπορείτε να βρείτε διάφορες μορφές της πολύτιμης ρητίνης: σκόνη και κρυστάλλους μαστίχας, μαστιχόνερο, αιθέριο έλαιο και ποικιλία προϊόντων και τροφών που την περιέχουν (π.χ. οδοντόκρεμες, διαλύματα πλύσης, σαπούνια, σοκολάτες, καφές, μέλι).
Συμπερασματικά
Η καθημερινή μάσηση μαστίχας Χίου (κυρίως στην ακατέργαστη μορφή της, αλλά και με τη μορφή σκόνης, τσίχλας ή μαστιχέλαιου) λειτουργεί προστατευτικά για την υγεία, μέσω ποικίλων επιδράσεων στον οργανισμό, εκτός της ωραίας φυσικής γεύσης και φρεσκάδας που αποδίδει.
Ακόμα και σε ελάχιστες δόσεις (1 mg ημέρα για 2 εβδομάδες), η μαστίχα μπορεί να θεραπεύσει το πεπτικό έλκος, λόγω της αντιμικροβιακής της δράσης, ενώ σημαντική είναι και η επίδρασή της στη λειτουργία του ήπατος, καθώς ενεργοποιεί την αποτοξινωτική του δραστηριότητα.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η απορρόφηση της χοληστερόλης, η συγκέντρωση της στο αίμα μειώνεται, με συνέπεια να ελαττώνεται ο κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων.
