Καρδιαγγειακά

Κόκκινο Ρύζι Ζύμωσης: Μια εναλλακτική λύση έναντι της στατίνης;

της Ευδοκίας Σεκλιζιώτη
12 Μαρτίου 2018
105090 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
kokkino ryzi zymwshs kai kardiaggeiaka

Photo source: www.bigstockphoto.com

Πώς γίνεται η ζύμωση του κόκκινου ρυζιού;

Η μαγιά από το κόκκινο ρύζι χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική. Η ζύμωση του κόκκινου ρυζιού από έναν μύκητα (Monascus purpureus) παράγει μια ουσία που ονομάζεται μονακολίνη Κ, η οποία αναστέλλει την δράση της HMG-CoA αναγωγάσης, του ενζύμου εκείνου που είναι υπεύθυνο για την σύνθεση της χοληστερόλης στον οργανισμό. Εκτός από τη μονακολίνη Κ , το κόκκινο ρύζι ζύμης περιέχει υδατάνθρακες (75%), λιπαρά οξέα (1.5%), χρωστικές ουσίες και ιχνοστοιχεία.

Τι είναι οι στατίνες;

Οι στατίνες είναι μια κατηγορία φαρμάκων τα οποία χρησιμοποιούνται για την ελάττωση της LDL χοληστερόλης με στόχο να μειωθεί ο κίνδυνος αθηροσκληρωτικής νόσου.

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Ωστόσο, οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με στατίνες εμφανίζουν ανεπιθύμητες ενέργειες όπως:

  • μυαλγία
  • κόπωση
  • πονοκέφαλο
  • γαστρεντερικές διαταραχές

Παράγοντες κινδύνου για δυσανεξία στατίνης

Το ποσοστό των ασθενών με δυσανεξία στατίνης μπορεί να αγγίξει το 10-25% στην κλινική πράξη, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την προσήλωση στην θεραπεία και συνεπώς το πλήρες δυναμικό της μείωσης καρδιαγγειακού κινδύνου.

Παράγοντες κινδύνου για δυσανεξία στις στατίνες θεωρούνται:

  • η προχωρημένη ηλικία
  • το γυναικείο φύλο
  • η ύπαρξη νεφρικής νόσου
  • οι υψηλές δόσεις στατίνης

Μυοτοξικότητα, η πιο σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια

Η μυοτοξικότητα με τη μορφή της μυοπάθειας, της μυαλγίας και της ραβδομυόλησης (σύνδρομο που προκύπτει από την καταστροφή των μυϊκών ινών), είναι η πιο σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια που σχετίζεται με την λήψη στατινών και αποτελεί το κυριότερο αίτιο διακοπής του φαρμάκου.

Η ακριβής αιτιολογία της μυοπάθειας που προκαλείται από τις στατίνες δεν είναι πλήρως κατανοητή. Σε γενικές γραμμές, το κόκκινο ρύζι ζύμωσης (Red Yeast Rice) φαίνεται να σχετίζεται με μικρότερη συχνότητα μυϊκών παθήσεων σε σύγκριση με τις στατίνες.

Τι δείχνουν οι κλινικές μελέτες;

Κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει σημαντικές βελτιώσεις στο προφίλ των λιπιδίων του πλάσματος, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης των επιπέδων της LDL-χοληστερόλης (LDL-C), της ολικής χοληστερόλης (TC) και των τριγλυκεριδίων (TG), καθώς και αύξηση της HDL χοληστερόλης. Οι δόσεις οι οποίες έχουν μελετηθεί κυμαίνονται από 1200-3600mg  και διαρκούν από 6 έως 24 εβδομάδες.

Το κόκκινο ρύζι ζύμωσης φαίνεται να είναι αποτελεσματικό σε άτομα τα οποία διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, ενώ η βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ είναι πιο εμφανής σε άτομα με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης

Σε ελεγχόμενη μελέτη στην οποία συμμετείχαν 83 άτομα με υπερλιπιδαιμία, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της LDL χοληστερόλης μετά την χορήγηση 2.4gr ημερησίως σε σύγκριση με την ομάδα εικονικού φαρμάκου.

Παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα μιας μετά-ανάλυσης 93 τυχαιοποιημένων δοκιμών, όπου παρατηρήθηκε μείωση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης, χωρίς όμως αντίστοιχες αλλαγές στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της HDL χοληστερόλης.  

Πρόσφατη μετά-ανάλυση 20 τυχαιοποιημένων δοκιμών αξιολόγησε την επίδραση του κόκκινου ρυζιού ζύμωσης στα επίπεδα της LDL χοληστερόλης καθώς και στην συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών με έμφαση στα μυϊκά συμπτώματα και στις δυσλειτουργίες των νεφρών και του ήπατος. Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι το κόκκινο ρύζι ζύμωσης ήταν εξίσου αποτελεσματικό με τις στατίνες στην μείωση της LDL χοληστερόλης, ενώ το σύνολο των παρενεργειών ήταν εντός των αποδεκτών ορίων.

Η χρήση της μαγιάς του κόκκινου ρυζιού στην αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας / υπερλιπιδαιμίας μπορεί να αποτελέσει μια φυσική εναλλακτική λύση έναντι της συμβατικής θεραπείας με στατίνες

Κόκκινο ρύζι και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες

Επιπλέον, εκτός από τις υπολιπιδαιμικές του δράσεις, το κόκκινο ρύζι ζύμωσης εμφανίζει και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, οι οποίες αποδίδονται στην συνεργική δράση των επιπρόσθετων ενεργών συστατικών του, όπως είναι οι στερόλες, οι ισοφλαβόνες και τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.

Πώς αλληλεπιδρά με άλλες ουσίες και ποια η ασφαλής δοσολογία;

  • Η προτεινόμενη δόση του κόκκινου ρυζιού ζύμωσης με περιεκτικότητα 5mg (και όχι περισσότερο από 15mg) μονακολίνης Κ κυμαίνεται από 600 έως 4800mg/ημέρα.
  • Η διάρκεια χρήσης κυμαίνεται από 6-24 εβδομάδες.
  • Ο συνδυασμός RYR με το συνένζυμο Q10 (CoQ10) μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των επιπέδων του CoQ10.
  • Το κόκκινο ρύζι ζύμωσης δεν θα πρέπει να καταναλώνεται μαζί με γκρέιπφρουτ γιατί και τα δύο μεταβολίζονται μέσω του ίδιου ενζύμου.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η λήψη κόκκινου ρυζιού ζύμωσης δύναται να προκαλέσει μυϊκή αδυναμία και άλγος, συμπτώματα τα οποία υποχωρούν μετά τη διακοπή της θεραπείας.

Ο συνδυασμός κόκκινου ρυζιού ζύμωσης με αλκοόλ ή ηπατοτοξικά φάρμακα θα πρέπει να αποφεύγεται, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη βλάβη του ήπατος

Συμπερασματικά

Το κόκκινο ρύζι ζύμωσης φαίνεται να είναι αποτελεσματικό στην ρύθμιση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης, γεγονός που το καθιστά καλή εναλλακτική λύση έναντι της συμβατικής θεραπείας με στατίνες. Τέλος, απαιτούνται περισσότερες έρευνες αναφορικά με τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες του εν λόγω φυσικού προϊόντος, ωστόσο φαίνεται να είναι καλύτερα ανεκτό σε σύγκριση με τις στατίνες.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Barbagallo CM, Cefalu AB, Noto D, Averna MR (2015). ‘Role of nutraceuticals in hypolipidemic therapy’. Front Cardiovasc Med. 11;2:22.

Ma J, Li Y, Ye Q, Li J, Hua Y, Ju D, Zhang D, Cooper R, Chang M (2000). ‘Constituents of red yeast rice, a traditional Chinese food and medicine’. J Agric Food Chem. (11):5220-5.

Gerards MC, Terlou RJ, Yu H, Koks CH, Gerdes VE (2015). ‘Traditional Chinese lipid-lowering agent red yeast rice results in significant LDL reduction but safety is uncertain - a systematic review and meta-analysis’. Atherosclerosis 240(2):415-23

Becker, D.J., Gordon, R.Y., Morris, P.B., Yorko, J., Gordon, Y.J., Li, M., and Iqbal, N. 2008. Simvastatin vs therapeutic lifestyle changes and supplements: randomized primary prevention trial. Mayo Clinic Proceeding; 83(7): 758-764

Becker, D.J., Gordon, R.Y., Halbert, S.C., French, B., Morris, P.B., and Rader, D.J. 2009. Red yeast rice for dyslipidemia in statin-intolerant patients: a randomized trial. Annals of Internal Medicine; 150(12): 830-839.

2010. Cholesterol levels: What numbers should you aim for? Accessed on: Dec 1, 2010. URL:

http://www.mayoclinic.com/health/cholesterol-levels/CL00001

Heber, D., Yip, I., Ashley, J.M., Elashoff, D.A., Elashoff, R.M., Go, V.L. 1999. Cholesterol-lowering effects of aproprietary Chinese red-yeast-rice dietary supplement. American Journal of Clinical Nutrition; 69(2): 231-236

Liu, J., Zhang, J., Shi, Y., Grimsgaard, S., Alraek, T., and Fønnebø, V. 2006. Chinese red yeast rice (Monascus purpureus) for primary hyperlipidemia: a meta-analysis of randomized controlled trials. Chinese Medicine; 23;1:4

Lu, Z., Kou, W., Du, B., Wu, Y., Zhao, S., Brusco, O.A., Morgan, J.M., and Capuzzi, D.M. 2008. Chinese Coronary Secondary Prevention Study Group, Li S. Effect of Xuezhikang, an extract from red yeast Chinese rice, on coronary events in a Chinese population with previous myocardial infarction. American Journal of Cardiology; 101(12):1689-1693

Reilly, J. 2003. Coenzyme Q10. University of Colorado Health Sciences Center. Accessed: October 18, 2010. URL:

http://www.ucdenver.edu/academics/colleges/pharmacy/Resources/CurrentStudents/ExperientialProgram/Documents/nutr_monographs/Monograph-coenzyme_q10.pdf

Stump, A.L., Mayo, T. and Blum, A. 2006. Management of grapefruit-drug interactions. American Family Physician;74(4): 605-608.

Smith, D.J. and Olive, K.E. 2003. Chinese red rice-induced myopathy. Southern Medical Journal; 96(12):1265-1267

Mueller, P.S. 2006. Symptomatic myopathy due to red yeast rice. Annals of Internal Medicine; 145(6): 474-475

Carter CW, Boyd M, Nelson M (2012). ‘Drug Interactions With Dietary Supplemments’. America’s Pharmacist. Available at: http://www.cecity.com/ncpa/2012_projects/dietary_supplements/print.pdf

Ευδοκία Σεκλιζιώτη
Ευδοκία Σεκλιζιώτη Διαιτολόγος-Διατροφολόγος BSc (Hons), MMedSci