Άρρωστος με σακχαρώδη διαβήτη; Μην αγχώνεστε..

Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να προσέχουν πολύ την υγεία τους, ιδιαίτερα όταν είναι άρρωστοι. Κάθε ασθένεια, όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη ή ένα μικρόβιο στο στομάχι, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Το ίδιο μπορεί να είναι απότοκος κάποιου τραυματισμού, χειρουργείου και συγκεκριμένων οδοντιατρικών επεμβάσεων, όπως η εξαγωγή δοντιού. Τέλος, το συναισθηματικό στρες οδηγεί σε υπεργλυκαιμία, ως απάντηση στην παραγωγή ορμονών που αντιστρατεύονται τις μεταβολικές δράσεις της ινσουλίνης.

Τις μέρες ασθένειας, το σάκχαρο μπορεί να ανέβει πολύ ακόμα και αν κάποιος τρώει λιγότερο απ’ ότι συνήθως. Υψηλά σάκχαρα που δεν αντιμετωπίζονται είναι πιθανόν να προκαλέσουν σοβαρότερα προβλήματα, συνεπώς είναι προτιμότερο να υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στις οδηγίες που πρέπει να ακολουθούνται σε ασθένεια ή ανάρρωση από κάποια εγχείρηση.

Κανόνες ασθένειας:

1. Πάντα να παίρνετε τα αντιδιαβητικά σας φάρμακα, εκτός αν ο θεράπων ιατρός σας συμβουλεύει για το αντίθετο.
   
   
2. Ελέγχετε το σάκχαρό σας τακτικά, 4 φορές την ημέρα για ήπια ασθένεια και κάθε 3-4 ώρες για πιο σοβαρή ασθένεια. Είναι καίριας σημασίας να ελέγχετε το σάκχαρό σας συχνά καθώς μπορεί να ανέβει απότομα και, σε αντίθεση με την υπογλυκαιμία, δεν μπορείτε να το αντιληφθείτε από τον τρόπο που αισθάνεστε. Εάν είστε πολύ άρρωστος για να το κάνετε το ίδιος, ζητείστε από κάποιο κοντινό σας πρόσωπο να το κάνει για εσάς. Εάν παίρνετε ινσουλίνη, είναι καλό να ελέγξετε και για κετόνες στα ούρα, εάν το σάκχαρό σας είναι >250mg/dl.
   
   
3. Καλέστε τον ιατρό σας εάν το σακχαρό σας είναι 250mg/dl ή υψηλότερο σε 2 συνεχόμενους ελέγχους σακχάρου (ανεξάρτητα από το αν έχετε κάνει έλεγχο για κετόνες ή όχι).
   
   
4. Εάν χρησιμοποιείτε ινσουλίνη, είναι πιθανό να χρειαστείτε έξτρα δόσεις εάν το σακχαρό σας είναι >250mg/dl. Μπορείτε να μάθετε πώς να προσαρμόζετε τις δόσεις ινσουλίνης μόνοι σας ή καλύτερα να ζητήσετε βοήθεια από τον υπεύθυνο ιατρό σας. Σιγουρευτείτε ότι έχετε τη σωστή πληροφόρηση, σε κάθε περίπτωση.
   
   
5. Προσπαθήστε να ακολουθείτε το πλάνο διατροφής σας όσο το δυνατόν καλύτερα γίνεται όταν είστε άρρωστος. Είναι πολύ σημαντικό να τρώτε και να πίνετε υγρά αυτό το διάστημα. Εάν δεν μπορείτε να ακολουθήσετε το πλάνο σας, αλλά μπορείτε να φάτε κάτι, επιλέξτε από τις τροφές της λίστας. Κάθε επιλογή ισοδυναμεί με 1 μερίδα υδατανθράκων και περιέχει 15γρ υδατάνθρακες.
   
   
6. Εάν νιώθετε πολύ άρρωστος για να φάτε οτιδήποτε, είναι απαραίτητο να καταναλώνετε υγρά κάθε ώρα. Εάν δεν μπορείτε να φάτε στερεά τροφή, συνιστάται να εναλλάσσετε τα υγρά που καταναλώνετε από υγρά με υδατάνθρακες, όπως αναψυκτικά με ζάχαρη, χυμός, γάλα, σε υγρά χωρίς υδατάνθρακες, όπως νερό, τσάι και αντίστροφα κάθε ώρα. Ακόμα μπορείτε να επιλέξετε σούπες με αλάτι ή Gatorade.
   
   
7. Ξεκουραστείτε και μείνετε σε ζεστό μέρος. Μην κάνετε γυμναστική. Έχετε κάποιον πάντα δίπλα σας.

Θεραπεύστε την υποκείμενη ασθένεια

Είναι πολύ σημαντικό ταυτόχρονα με τον έλεγχο του σακχάρου να αντιμετωπίσετε την ίδια την ασθένεια. Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας. Παίρνετε τα φάρμακα σας, όπως αντιβιοτικά ή παυσίπονα, όπως σας έχει συμβουλέψει ο γιατρός σας και μη ξεχάσετε να του αναφέρετε ότι έχετε σακχαρώδη διαβήτη.

Συχνό προβληματισμό των διαβητικών ασθενών αποτελούν τα φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να προμηθευτούν χωρίς ιατρική συνταγή, όπως το απλό σιρόπι για το βήχα. Μερικές φορές, πιθανόν να μην είναι διαθέσιμα φάρμακα χωρίς ζάχαρη, αλλά και στα κανονικά φάρμακα το περιεχόμενο ζάχαρης είναι στα περισσότερα ελάχιστο, οπότε είναι απίθανο να ανεβάσει πολύ το σάκχαρο. Συνεπώς, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και τους δύο τύπους χωρίς φόβο. Αν έχετε απορίες ο φαρμακοποιός είναι το καταλληλότερο πρόσωπο να σας τις λύσει.

Τροφές για την ασθένεια

Η καλή διατροφή είναι ακρογωνιαίος λίθος της γρήγορης ανάρρωσης από την ασθένεια. Τηρείστε το πρόγραμμα διατροφής σας όσο καλύτερα μπορείτε. Προσπαθήστε να καταναλώνετε μέσω στερεάς τροφής ή υγρών το ποσό των υδατανθράκων που καταναλώνετε συνήθως στα γεύματα και σνακ. Εάν δεν έχετε συγκεκριμένους στόχους υδατανθράκων στα επιμέρους γεύματα, επισκεφθείτε ειδικό διαιτολόγο και στο μεσοδιάστημα στοχεύστε για 45γρ υδατανθράκων κάθε 3-4 ώρες. Ελαφριά τρόφιμα χαμηλά σε λίπος όπως το τοστ, τα κράκερ, η σούπα, ο πουρές, το ρύζι, η πουτίγκα και το γιαούρτι είναι ενδεδειγμένες επιλογές. Εάν δεν νιώθετε πόνο στο στομάχι, προσπαθήστε να καταναλώσετε και πρωτεϊνούχα τρόφιμα χαμηλών λιπαρών, όπως ασπράδια αυγών, τυρί κότατζ, κατίκι Δομοκού ή στήθος κοτόπουλο.

Τα τρόφιμα και αφεψήματα που παρατίθενται περιέχουν 15 γρ υδατανθράκων (1 επιλογή υδατανθράκων). Χρησιμοποιήστε κυρίως αυτά όταν είστε άρρωστος και αδυνατείτε να ακολουθήσετε το τυπικό πρόγραμμα διατροφής σας.

• Χυμός μήλου, 1/2 φλιτζ.
• Χυμός σταφύλι, 1/3 φλιτζ.
• Χυμός πορτοκάλι, 1/2 φλιτζ.
• Γιαούρτι με φρούτα, 1/3 φλιτζ.
• Μιλκ-σέικ, 1/4 φλιτζ.
• Eggnog (αγγλικό ποτό), 1/2 φλιτζ.
• Gatorade, 1 φλιτζ.
• Μέλι, 1 κ. σούπας
• Πουτίγκα,  1/4 φλιτζ.
• Παγωτό,  1/2 φλιτζ.
• Σορμπέ,  1/4 φλιτζ.

Άλλες επιλογές τροφίμων που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε περιλαμβάνουν αλατισμένα φαγητά, όπως ζωμός από κοτόπουλο ή κρέας, τοματοχυμός, ή μαλακά στερεά φαγητά, όπως τοστ, δημητριακά σε μορφή σούπας (πχ. πόριτζ) ή άλλες σούπες.

Αναδημοσίευση από το περιοδικό "Ευεξία & Διατροφή", τεύχος 64, Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2013.