Ο καρκίνος δυστυχώς αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, συμπεριλαμβανομένης της κακής διατροφής και του στρες, φαίνεται να συμβάλλει μαζί με την κληρονομικότητα στην εμφάνισή του.
Πού οφείλεται η απώλεια βάρους στους καρκινοπαθείς;
Η απώλεια βάρους είναι πολύ σύνηθες φαινόμενο για τους καρκινοπαθείς, με τα υψηλότερα ποσοστά απώλειας να εμφανίζονται σε περιστατικά καρκίνου του στομάχου, του παχέος εντέρου, του παγκρέατος και του οισοφάγου.
Αυτό οφείλεται στη μειωμένη πρόσληψη τροφής (λόγω ψυχολογικής φόρτισης, ταχέος κορεσμού, μειωμένου αισθήματος γεύσης και όσφρησης), αλλά και στις παρενέργειες της θεραπευτικής αγωγής (π.χ. ναυτία, ανορεξία, έμετος).
Τι ονομάζουμε καρκινική καχεξία;
Όταν η απώλεια βάρους συνοδεύεται από καταβολισμό και σοβαρή απώλεια της μυϊκής μάζας ή/και λιπώδους ιστού, τότε μιλάμε για ένα πολυπαραγοντικό σύνδρομο που ονομάζεται καρκινική καχεξία και οδηγεί σε μειωμένη λειτουργικότητα του ασθενούς.
Η καρκινική καχεξία χαρακτηρίζεται από απώλεια βάρους μεγαλύτερη του 5% τους προηγούμενους 6 μήνες ή από χαμηλό Δείκτη Μάζας Σώματος (<20 kg/m2) και απώλεια βάρους μεγαλύτερη του 2%.
Πέρα από τη μειωμένη πρόσληψη τροφής, το σύνδρομο αυτό οφείλεται και στην αυξημένη κατανάλωση ενέργειας σε συνθήκες ηρεμίας, αλλά και στη μεσολάβηση καταβολικών μορίων του ανοσοποιητικού συστήματος.
Διάγνωση και πορεία της νόσου
Η πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση της καρκινικής καχεξίας είναι απαραίτητη, καθώς οι καρκινοπαθείς με σοβαρή καχεξία θα χρειαστούν περισσότερες εισαγωγές στο νοσοκομείο και θα νοσηλευτούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επίσης, η καρκινική καχεξία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το προσδόκιμο επιβίωσης και την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Η σημασία της διατροφής ενάντια στην καρκινική καχεξία είναι ιδιαίτερα σημαντική! Η ενίσχυση της διατροφικής πρόσληψης είναι λοιπόν απαραίτητη για να «πολεμήσουμε» την καρκινική καχεξία σε έναν ασθενή.
Για την αντιμετώπιση της ανορεξίας
- Προτιμήστε μικρά και συχνά γεύματα υψηλής θερμιδικής αξίας.
- Δώστε προτεραιότητα στις τροφές που περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, όπως το κρέας, το ψάρι και τα γαλακτοκομικά.
- Καταναλώστε τα μεγαλύτερα γεύματα τις πρωινές ώρες που συνήθως υπάρχει περισσότερη όρεξη.
- Έχετε πάντα γρήγορα κι εύκολα snacks διαθέσιμα όπως γιαούρτι, παγωτό και milkshakes.
- Επιλέγετε τροφές με ευχάριστη γεύση και άρωμα- το μαρινάρισμα και οι σάλτσες στο κρέας μπορούν να βοηθήσουν.
Συμπληρωματική σίτιση
Σε περίπτωση που η αύξηση της πρόσληψης τροφής δεν είναι αποτελεσματική, η χορήγηση ενός σκευάσματος συμπληρωματικής χορήγησης ενέργειας, πρωτεΐνης, και άλλων θρεπτικών συστατικών (π.χ. απαραίτητων λιπαρών οξέων) μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμη, πάντα όμως με τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού και του διαιτολόγου σας.
Η σίτιση μέσω ρινογαστρικού ή ρινονηστιδικού καθετήρα (εντερική σίτιση) είναι μία καλή επιλογή, όταν η από του στόματος πρόσληψη δεν είναι αποδοτική. Σε περίπτωση που το πεπτικό σύστημα δεν είναι λειτουργικό, η απευθείας ενδοφλέβια χορήγηση θρεπτικών συστατικών (παρεντερική σίτιση) είναι η τελευταία λύση προκειμένου να αποφύγουμε περαιτέρω την απώλεια βάρους.
Συμπερασματικά
Η κατάλληλη διατροφική υποστήριξη των καρκινοπαθών είναι ακρογωνιαίος λίθος για την επιτυχημένη θεραπεία του καρκίνου, την καλύτερη ποιότητα ζωής, τη μείωση των λοιμώξεων και την καλύτερη πρόγνωση της νόσου.
