Η διατροφή στη νόσο του καρκίνου, αποτελεί έναν από τους βασικότερους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου.
Πολλές μελέτες, εντόπισαν διάφορες διαιτητικές συνήθειες, καθώς και διατροφικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση και εξέλιξη του καρκίνου, εντούτοις δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως ο ακριβής μηχανισμός επίδρασης της διατροφής στην εξέλιξη της καρκινογένεσης.
Πώς μπορούν να προληφθούν κάποιες περιπτώσεις καρκίνου;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Έρευνας του Καρκίνου (WCRF International) και την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου (ACS), παρόλο που η κληρονομικότητα και κάποιοι καρκινογόνοι παράγοντες συνηγορούν στην εμφάνιση της νόσου, οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου μπορούν να προληφθούν μέσω ενός διπλού άξονα: την αποφυγή του καπνίσματος και της έκθεσης σε προϊόντα καπνού, καθώς επίσης μέσω της υγιεινής διατροφής και της ενεργής φυσικής δραστηριότητας, με σκοπό τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
Ποιες δυσκολίες υπάρχουν στις ατομικές υγιεινές επιλογές;
Οι ατομικές υγιεινές επιλογές, ωστόσο, μπορούν είτε να διευκολυνθούν είτε να παρακωλυθούν απο διάφορους κοινωνικούς, φυσικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Το γεγονός αυτό υποδεικνύει πως αλλαγές πρέπει να γίνουν τόσο σε κοινωνικό επίπεδο, όσο και σε ατομικό, ώστε το άτομο να διευκολύνεται καθημερινά στην επιλογή υγιεινών τροφών και στην ένταξη της φυσικής δραστηριότητας στη ζωή του.
Συστάσεις του WCRF International και της ACA
Παρακάτω παρατίθενται συγκεντρωτικά και συνοπτικά οι τελευταίες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Έρευνας του Καρκίνου (WCRF International) και της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου (ACA) σε ατομικό επίπεδο για τη πρόληψη εμφάνισης του καρκίνου.
Υγιές σωματικό βάρος
- Επίτευξη, το δυνατόν, χαμηλό σωματικό λίπους (εντός του φυσιολογικού δείκτη μάζας σώματος, ΔΜΣ = 20-25). Αποφυγή ελλιποβαρούς κατάστασης.
- Αποφυγή πρόσληψης βάρους σε όλα τα στάδια της ζωής (παιδική, εφηβική, ενήλικη, υπερήλικη)
- Αποφυγή κοιλιακής παχυσαρκίας και αύξηση της περιφέρειας μέσης στην ενήλικη ζωή.
- Για τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα η οποιαδήποτε απώλεια σωματικού βάρους, αποτελεί όφελος.
Φυσική Δραστηριότητα
- Ένταξη, για τους ενήλικες, τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας ή 75 λεπτά έντονης φυσικής δραστηριότητας, ισοκατανεμημένης μέσα στην εβδομάδα. Για τα παιδιά και τους έφηβους συστήνεται μέτρια ή έντονη φυσική δραστηριότητα 60 λεπτών, τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.
- Αποφυγή καθιστικού τρόπου ζωής.
- Η οποιασδήποτε μορφής φυσική δραστηριότητα πέραν των καθημερινών δραστηριοτήτων αποτελεί όφελος.
Υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή, με έμφαση στα φυτικά προϊόντα
- Καθορισμός της ποσότητας τροφίμων και ποτών, με στόχο τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
- Περιορισμός της κατανάλωσης υψηλών θερμιδικά τροφίμων.
- Περιορισμός ή και αποφυγή κατανάλωσης ροφημάτων με πρόσθετη ζάχαρη και τροφίμων fast food.
- Κατανάλωση τουλάχιστον 2,5 φλιτζανιών λαχανικών και 1,5 φλιτζανιών φρούτων την ημέρα.
- Κατανάλωση προϊόντων σιτηρών ολικής άλεσης και αποφυγή ραφιναρισμένων.
- Κατανάλωση μιας μερίδας μη επεξεργασμένων δημητριακών ή οσπρίων με κάθε γεύμα.
- Περιορισμός πρόσληψης κόκκινου κρέατος (κατανάλωση μικρότερη των 500γρ. την εβδομάδα).
- Περιορισμός ή και αποφυγή κατανάλωσης επεξεργασμένου κρέατος. Ως επεξεργασμένο κρέας ορίζεται το κρέας ή τα προϊόντα κρέατος που διατηρούνται μέσω της κάπνισης, της προσθήκης αλατιού ή χημικών συντηρητικών. Αποφυγή της επιπλέον αλάτισης των τροφίμων.
- Αποφυγή κατανάλωσης μουχλιασμένων δημητριακών και οσπρίων.
Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών
- Εφόσον καταναλώνονται αλκοολούχα ποτά, περιορισμός της κατανάλωσης σε 1 μερίδα αλκοολούχου ημερησίως για τις γυναίκες και σε 2 μερίδες για τους άνδρες.
Συμπληρώματα διατροφής
- Δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ώστε τα συμπληρώματα διατροφής να συστήνονται με στόχο την πρόληψη του καρκίνου
Συστάσεις για ειδικούς πληθυσμούς
- Οι ασθενείς με καρκίνο, καθώς και τα άτομα που έχουν ξεπεράσει τη νόσο, εφόσον είναι απαραίτητο, εφικτό και δεν υπάρχει διαφορετική υπόδειξη, συστήνεται, να ακολουθούν τις γενικές συστάσεις για διατροφή, υγιές βάρος και φυσική δραστηριότητα (εξαιρούνται τα άτομα που βρίσκονται υπό ενεργή θεραπεία).
- Οι γυναίκες συστήνεται να θηλάζουν τα βρέφη, εφόσον είναι εφικτό, αποκλειστικά μέχρι και τον έκτο μήνα, χωρίς τη προσθήκη οποιουδήποτε άλλου τροφίμου ή ποτού, συμπεριλαμβανομένου και του νερού. Μετά τον έκτο μήνα, μπορούν να συνεχίζουν με συμπληρωματική διατροφή, σύμφωνα με τις συστάσεις.
Συμπερασματικά..
Καθώς η διατροφή φαίνεται να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρόληψη της εμφάνισης του καρκίνου και της εξέλιξης της νόσου, ο υγιεινός τρόπος ζωής, το φυσιολογικό σωματικό βάρος καθώς και η φυσική δραστηριότητα, πρέπει να ενταχθούν στην ζωή όλων μας!