Υπέρταση και καρδιαγγειακός κίνδυνος
Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η σημασία που αποδίδεται από τους επιστήμονες στη νυχτερινή αρτηριακή πίεση. Είναι γνωστό ότι η αρτηριακή πίεση αποτελεί έναν από τους σοβαρότερους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου μαζί με την αθηροσκλήρωση, την παχυσαρκία, το κάπνισμα και την έλλειψη άσκησης.
Διαφορετικές τιμές πίεσης μέσα στην ημέρα
Οι τιμές της δεν μένουν σταθερές, αλλά μεταβάλλονται. Διαφορετική είναι η πίεση που έχουμε την ημέρα σε σχέση μ' αυτήν που έχουμε κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν κοιμόμαστε. Διαφορετική πίεση έχουμε όταν βρισκόμαστε στο κρεβάτι, διαφορετική όταν είμαστε καθιστοί και διαφορετική όταν είμαστε όρθιοι.
Επίσης η πίεση μας φυσιολογικά ανεβαίνει όταν τρέχουμε, όταν κουραζόμαστε ή μετά από το φαγητό ενώ αντίθετα μειώνεται όταν ξεκουραζόμαστε.
Αυτές οι μεταβολές είναι φυσιολογικές. Η πίεση, όπως και πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού, εξηγεί μιλώντας στη metro ο κ. Κωνσταντίνος Τσιούφης, Λέκτορας της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, υπεύθυνος της Μονάδας Υπέρτασης στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών ακολουθεί μία κιρκάδια διακύμανση κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου.
Οι 6-7 στους δέκα υπερτασικούς παρουσιάζουν, κατά τη διάρκεια της νυχτερινής τους κατάκλισης, μείωση της πίεσης τους που φτάνει σ' ένα ποσοστό άνω του 10% σε σχέση με τις τιμές της ημέρας
Αυτά τα άτομα καλούνται dippers και είναι απόλυτα φυσιολογικά σε αντίθεση με τους non dippers που δεν παρουσιάζουν μείωση τιμών της αρτηριακής πίεσης και τους extreme dippers που παρουσιάζουν μείωση που ξεπερνά το 20% σε σχέση με τις τιμές που έχουν την ημέρα διατρέχοντας μεγαλύτερο κίνδυνο για την εμφάνιση θρομβωτικού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ποια θεωρούμε ως την πραγματική πίεση;
Τα τελευταία χρόνια με την πρόοδο της τεχνολογίας και τη δυνατότητα 24ωρης καταγραφής των τιμών της αρτηριακής πίεσης κερδίζει έδαφος η ιδέα, όπως αναφέρει ο κ. Τσιούφης ότι η τιμή της πιέσεως το βράδυ είναι αυτή που κυρίως αποτελεί την πραγματική πίεση του οργανισμού, καθώς δεν επηρεάζεται από άλλες ψυχολογικές ή διατροφικές καταστάσεις ή άλλες συνήθειες που έχουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Έχει μάλιστα βρεθεί ότι, όταν η πίεση το βράδυ είναι αυξημένη, έστω κι αν είναι φυσιολογική κατά τη διάρκεια της ημέρας, υπάρχουν περισσότερα καρδιαγγειακά συμβάντα.
Εξασφάλιση καλής ποιότητας ύπνου
Γι' αυτό είναι σημαντική η εξασφάλιση μίας καλής ποιότητας ύπνου με τη μη κατανάλωση ηρεμιστικών και αλκοόλ, τη μη λήψη τροφής λίγο πριν την κατάκλιση και την αποφυγή δραστηριοτήτων και σκέψεων που δημιουργούν ένταση και άγχος.
Πολύ σημαντικό θέμα είναι και ο έλεγχος από τον/την σύντροφο για ροχαλητό ή άπνοιας στον ύπνο τα οποία αποτελούν παράγοντες υπέρτασης και καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Τι πρέπει να γίνει αν οι μεταβολές είναι πρόβλημα;
Μάλιστα σε υπερτασικούς ασθενείς που είτε έχουν τέτοια προβλήματα, είτε διαπιστώνουν ύστερα από μέτρηση ότι έχουν υψηλές τιμές πίεσης τις νυχτερινές ώρες ή μόλις σηκωθούν καλό είναι ρυθμίζεται η θεραπεία τους, έτσι ώστε το ένα από τα δύο ή τρία χάπια που παίρνουν για την πίεση και τα οποία συνηθίζεται να δίνονται το πρωί, να τους χορηγείται το βράδυ.
Βεβαίως, όλα τα παραπάνω αφορούν εκείνους που έχουν ένα φυσιολογικό 24ωρο και δεν αναγκάζονται λόγω εργασίας ή για κάποιον άλλο λόγο να κοιμούνται την ημέρα.
Είπε: (Κωνσταντίνος Τσιούφης, Λέκτορας της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, υπεύθυνος της Μονάδας Υπέρτασης στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών)
Μεγαλύτερος κίνδυνος εγκεφαλικού το πρωί
Το πρωί, όταν πλησιάζει η ώρα να σηκωθούμε από το κρεβάτι και τις δύο πρώτες ώρες μετά την έγερση με μηχανισμούς που δεν είναι καλά καθορισμένοι έχει βρεθεί ότι έχουμε μία αύξηση της πιέσεως με αποτέλεσμα να μεγαλώνει ο κίνδυνος για την εκδήλωση οξέος ισχαιμικού επεισοδίου ή εγκεφαλικού.
Μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι τα περισσότερα εμφράγματα ή αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια σημειώνονται τις πρώτες πρωϊνές ώρες και όχι το μεσημέρι μέσα στην ένταση της δουλειάς. Γι' αυτό καλό είναι το πρωϊ όταν σηκωνόμαστε, να είμαστε όσο το δυνατό πιο χαλαροί και να μη σηκωνόμαστε απότομα.
Με τη γλώσσα των αριθμών
- Υπολογίζεται ότι ένα στους τρεις υπερτασικούς έχει νυχτερινή υπέρταση.
- Μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο από έξι ώρες την ημέρα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθουν υπέρταση.
- Υπολογίζεται ότι ένας στους πέντε ανθρώπους στην ηλικία των 40 ετών είναι υπερτασικός, ένας στους δύο στην ηλικία των 65 ετών και πρακτικά όλοι στην ηλικία των 75 ετών.
- Οι φυσιολογικές τιμές για τη διαστολική (μικρή) και συστολική (μεγάλη) αρτηριακή πίεση είναι αντίστοιχα μέχρι 90 και 140 χιλιοστά στήλης υδραργύρου.
- Σύμφωνα με δεδομένα από τη Μονάδα Υπέρτασης της Α' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου το 5%-10% των υπερτασικών παρουσιάζουν αποφρακτική άπνοια ύπνου. Επίσης οι 8 στους δέκα ανθρώπους που παρουσιάζουν άπνοια ύπνου κατά τη διάρκεια της νυχτερινής τους κατάκλισης έχουν αυξημένη την αρτηριακή πίεσή τους.