Εσείς ως καταναλωτές έχετε διερωτηθεί ποτέ για τα κριτήρια που ακολουθείτε στην επιλογή των τροφίμων που πρόκειται να καταναλώσετε; Μπήκατε ποτέ στη διαδικασία να διαβάσετε τις ετικέτες τροφίμων; Έχετε αναρωτηθεί γιατί αυτές αναγράφονται στο προϊόν και τι θέλουν να μας επισημάνουν; Έρευνες έχουν δείξει ότι η σωστή επεξήγηση και κατανόηση των σημείων που αναγράφονται σε μια ετικέτα επηρεάζουν θετικά την ανθρώπινη υγεία, καθώς τα άτομα που διαβάζουν τις ετικέτες τείνουν να ακολουθούν μια πιο υγιεινή διατροφή.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο κανονισμός 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απαιτεί, όπως σε κάθε συσκευασία προς πώληση, να αναγράφεται η ονομασία του τροφίμου, ο κατάλογος συστατικών, πιθανά αλλεργιογόνα συστατικά, η ποσότητα ορισμένων συστατικών ή κατηγοριών συστατικών, η καθαρή ποσότητα του τροφίμου, η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας, η τελική ημερομηνία ανάλωσης, οι συνθήκες αποθήκευσης ή/και χρήσης, το όνομα ή η εμπορική επωνυμία, η διεύθυνση του υπεύθυνου επιχείρησης τροφίμων, η χώρα καταγωγής/προέλευσης, οδηγίες χρήσης, η περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη [για τα ποτά] και η διατροφική δήλωση.
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στις ετικέτες τροφίμων είναι οι διατροφικές πληροφορίες που δίνονται για το προϊόν. Στο σημείο αυτό, γίνεται περιγραφή για τη θερμιδική αξία του προϊόντος, καθώς και για τα θρεπτικά στοιχεία που περιέχει, όπως για παράδειγμα την περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνη, λίπος, υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, νάτριο καθώς και βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Επίσης, ένα επιπρόσθετο στοιχείο που μπορούμε να βρούμε στις ετικέτες τροφίμων είναι η αναγραφή της Ενδεικτικής Ημερήσιας Πρόσληψης. Αυτό σας βοηθάει να αντιληφθείτε καλύτερα τις θερμίδες, τα σάκχαρα, τα λιπαρά, το κορεσμένο λίπος αλλά και το αλάτι που περιέχει κάθε μερίδα του προϊόντος που πρόκειται να καταναλώσετε. Επιπλέον, σας δείχνει το ποσοστό των αναγκών σε θρεπτικά συστατικά που θα προσλάβετε με την συγκεκριμένη μερίδα τροφίμου.
Χρειάζεται όμως να είστε αρκετά προσεκτικοί, ούτως ώστε να μεταφράζετε σωστά τις ετικέτες τροφίμων και να καταλήγετε στα σωστά συμπεράσματα. Για παράδειγμα, μια ετικέτα μπορεί να γράφει ότι το συγκεκριμένο προϊόν περιέχει 90 θερμίδες ανά μερίδα, αλλά ολόκληρη η συσκευασία να αποτελεί τέσσερις μερίδες. Aν εσείς καταναλώσετε ολόκληρη τη συσκευασία θα πάρετε 360 θερμίδες και όχι 90. Είναι αναγκαίο λοιπόν να αντιλαμβανόμαστε σωστά τις πληροφορίες στις ετικέτες.
Μια καλή πρακτική είναι να θέσετε προτεραιότητες και η επιλογή τροφίμων να εξαρτάται από αυτές. Τι εννοούμε με αυτό; Λοιπόν, θα ήταν καλό να θέσετε κάποιους στόχους όπως για παράδειγμα «Θέλω να χάσω κιλά» ή «Λόγω υψηλής πίεσης πρέπει να καταναλώνω φαγητά με λιγότερο αλάτι» ή «Θέλω να μειώσω τα λιπαρά στη διατροφή μου για να βελτιώσω τα επίπεδα της ολικής και κακής μου χοληστερόλης». Οι στόχοι σας θα σας κατευθύνουν στην επιλογή συγκεκριμένων τροφίμων. Για παράδειγμα, αν στόχος σας είναι να μειώσετε τα λιπαρά στη διατροφή σας, λόγω υπερχοληστερολεμίας, θα πρέπει να επικεντρώνεστε στο ποσοστό των λιπαρών που υπάρχει σε μια συσκευασία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται με την περιεκτικότητα των τροφίμων σε κορεσμένα λιπαρά, αφού αυτά συνδέονται άμεσα με καρδιοπάθειες. Τόσο τα κορεσμένα λιπαρά, όσο και τα τρανς λιπαρά επιδρούν αρνητικά στην ανθρώπινη υγεία, αφού αυξάνουν τα επίπεδα της ολικής και κακής χοληστερόλης στο αίμα. Οι ετικέτες τροφίμων θα σας βοηθήσουν να ανιχνεύσετε την περιεκτικότητα των λιπαρών στη συγκεκριμένη συσκευασία και με αυτό τον τρόπο θα μπορείτε να επιλέγετε φαγητά με μειωμένα λιπαρά.
Η εκπαίδευση του πληθυσμού να διαβάζει τις ετικέτες τροφίμων και να αντιλαμβάνεται σωστά το περιεχόμενο της συσκευασίας που πρόκειται να καταναλώσει, θα οδηγήσει στην υιοθέτηση της υγιεινής διατροφής, αφού μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που διαβάζουν τις ετικέτες τροφίμων τίνουν να επιλέγουν φαγητά χαμηλά σε λιπαρά και θερμίδες, και υψηλά σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
