Εκτός από απολαυστικές ,αναφέρουν οι ειδικοί, οι σούπες ανάλογα με τη σύσταση τους μπορεί να περιέχουν λίγες ή «πολλές» θερμίδες αλλά και πληθώρα βιταμινών και μετάλλων. Έτσι μπορεί να είναι πολύ ευεργετικές για το σύγχρονο τρόπο διατροφής και για όλες τις ηλικίες. Ιδιαίτερα οφέλη φαίνεται όμως ότι έχουν και για κάποιες ομάδες του πληθυσμού όπως τα ηλικιωμένα άτομα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στο πώς μπορεί κάποιος να καταναλώσει μια σούπα: κρεατόσουπες, κοτόσουπες, ψαρόσουπες, σούπες με λαχανικά, όσπρια και ζυμαρικά μπορούν να ικανοποιήσουν όλες τις γευστικές προτιμήσεις.
Ποια είναι τα διατροφικά οφέλη της σούπας;
Στα διατροφικά οφέλη της σούπας περιλαμβάνεται το γεγονός ότι μπορεί να συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους. Για τα ηλικιωμένα άτομα που οι ενεργειακές ανάγκες τους είναι ακόμη χαμηλότερες (λόγω, μειωμένου μεταβολικού ρυθμού και φυσικής δραστηριότητας), το χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενό της σούπας μπορεί να την κάνει ένα χρήσιμο όπλο προς αυτή την κατεύθυνση. Πράγματι, μια μερίδα σούπας (250ml) περιέχει περίπου 100 θερμίδες (ανάλογα με το περιεχόμενο), τιμή αρκετά χαμηλή σε σύγκριση με άλλα τρόφιμα που χρησιμοποιούνται ως σνακ. Όταν, μάλιστα η σούπα καταναλώνεται ως πρώτο πιάτο, αυξάνει το αίσθημα του κορεσμού και μειώνει την επιθυμία για πρόσληψη πρόσθετης τροφής.
Aύξηση της πρόσληψης λαχανικών με την κατανάλωση σούπας
Είναι γνωστός ο ρόλος τόσο των λαχανικών όσο και των φρούτων στη διατήρηση καλής υγείας μέσω της πρόσληψης πλήθους βιταμινών, μετάλλων, αντιοξειδωτικών και φυτικών ινών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει την κατανάλωση τουλάχιστον 400γρ φρούτων και λαχανικών/ ημέρα που μεταφράζεται σε 5-9 μερίδες συνολικά και από τις 2 ομάδες τροφίμων
Μπορούν όλοι να φτάσουν αυτό το στόχο;
Παρόλα αυτά, πολλά άτομα λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής δεν επιτυγχάνουν αυτή τη σύσταση. Ιδιαίτερα για τα ηλικιωμένα άτομα, συχνά υπάρχουν κι άλλα εμπόδια που σχετίζονται με την ηλικία π.χ. αδυναμία πρόσβασης στους χώρους που πωλούνται αυτά τα τρόφιμα, μειωμένη ικανότητα μάσησης, άγνοια, απώλεια όρεξης κ.ά. Έτσι, η συστηματική κατανάλωση σούπας λαχανικών ή χορταρικών, μπορεί να ειπωθεί πως συμβάλλει σημαντικά στην απαραίτητη πρόσληψη λαχανικών μέσα στην ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο, προσλαμβάνονται κάποια θρεπτικά συστατικά που μειώνουν το οξειδωτικό στρες και προστατεύουν έτσι τα κύτταρα και κατ’ επέκταση τον οργανισμό από χρόνιες νόσους όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ενυδάτωση του οργανισμού
Ένα άλλο σημείο στο οποίο πρέπει να εστιάσουμε είναι ότι η σούπα ως είδος διατροφής συνεισφέρει σημαντικά στην ενυδάτωση του οργανισμού. Πράγματι, οι σούπες περιέχουν νερό σε ποσοστά που κυμαίνονται από 45% ως 75%. Η διατήρηση του ισοζυγίου υγρών είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του οργανισμού. Καμιά λειτουργία των κυττάρων δε μπορεί να γίνει χωρίς την παρουσία νερού. Το νερό, μεταξύ άλλων, βοηθά στη μεταφορά απαραίτητων θρεπτικών συστατικών και οξυγόνου στο αίμα, στην αποβολή των περιττών ουσιών (ούρα και κόπρανα) , ελαττώνει την τριβή μεταξύ των οργάνων, ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και πολλά άλλα. Το ½ ως τα 2/3 του σωματικού βάρους είναι νερό τιμή που διαφέρει από άτομο σε άτομο και ανάλογα με την ηλικία.
Τι συμβαίνει στην περίπτωση των ηλικιωμένων;
Γενικά, τα ηλικιωμένα άτομα έχουν χαμηλότερο ποσοστό νερού στο σώμα τους και οι συστάσεις για την πρόσληψη υγρών για αυτά είναι 30 ml/ kg σωματικού βάρους για άτομα 55-65 χρονών και 25 ml/ kg σωματικού βάρους για άτομα >65 χρονών, βάσει του Αμερικάνικου Οργανισμού Διαιτολόγων. Όμως, συχνά στα ηλικιωμένα άτομα παρατηρείται μειωμένη πρόσληψη υγρών λόγω μειωμένου αισθήματος δίψας ενώ παράλληλα η απέκκριση στα ούρα είναι μεγαλύτερη με αποτέλεσμα να αυξάνει η πιθανότητα αφυδάτωσης. Η πρόσληψη υγρών επιτυγχάνεται τόσο από το νερό που πίνουμε, όσο και από τα διάφορα ροφήματα και τα τρόφιμα που περιέχουν νερό. Έτσι, για την αύξησή τους ειδικά στους ηλικιωμένους, η κατανάλωση μιας σούπας μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά καθώς τρώγοντας μια μερίδα 250 ml σούπας, προσλαμβάνουμε τουλάχιστον 200 ml νερό.
Τόσο η αύξηση της κατανάλωσης λαχανικών και άρα και φυτικών ινών, όσο και η καλή ενυδάτωση του οργανισμού –που είδαμε ότι προκύπτουν από την κατανάλωση σούπας- συμβάλλουν εξίσου στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στη διευκόλυνση της πέψης. Αυτό μπορεί επίσης να συμπεριληφθεί στα οφέλη της σούπας για τους ηλικιωμένους καθώς η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα συνήθη προβλήματα της ηλικίας.
Φαινόμενο υποσιτισμού στους ηλικιωμένους
Από την άλλη, συχνό είναι και το φαινόμενου του υποσιτισμού στα ηλικιωμένα άτομα που οφείλεται σε αλλαγές της οικονομικής τους κατάστασης που αρχίζουν με τη σύνταξη και στην αύξηση του ποσοστού ανικανότητας ή ασθένειάς τους. Για παράδειγμα, συχνά λόγω προβλημάτων στην οδοντοστοιχία, τα άτομα περιορίζονται στην κατανάλωση μαλακών τροφίμων που περιέχουν περισσότερους υδατάνθρακες με αποτέλεσμα ανεπαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης. Έτσι, μια σούπα σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση τόσο της θερμιδικής πρόσληψης όσο και της πρωτεΐνης ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής της (π.χ. προσθήκη μαλακών κομματιών κρέατος, αρκετής ποσότητας ελαιολάδου, κρέμας γάλακτος κ.ά.). Επιπλέον, η παρασκευή μιας σούπας αποτελεί μια αρκετά οικονομική λύση.
Συμπερασματικά
Φαίνεται ότι η κατανάλωση σούπας μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη για τη διατροφή των ηλικιωμένων ατόμων στα πλαίσια μιας γενικότερα ισορροπημένης διατροφής. Μπορεί, δηλαδή, να δώσει λύσεις σε κάποια από τα προβλήματα που σχετίζονται με το γήρας και να βελτιώσει τη διατροφή και κατ’ επέκταση την υγεία και την ποιότητα ζωής στην τρίτη ηλικία.