Γεια σας! Είμαι ο Παναγιώτης Βαραγιάννης και είμαι κοντά σας για να σας δώσω συμβουλές, σχετικά με τη σωστή και ωφέλιμη κατανάλωση κρέατος. Στο σημερινό podcast θα αναφερθούμε στη σχέση του κρέατος με το περιβάλλον αλλά και σε όλα τα χαρακτηριστικά μιας σωστής διατροφικής συμπεριφοράς.
Πόσο κρέας πρέπει να καταναλώνω;
Η κατανάλωση κρέατος είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο και περίπλοκο ζήτημα, γι’ αυτό πριν απαντήσουμε στο ερώτημα που μόλις τέθηκε, θα πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις διαφορές, το κόστος και τα οφέλη των διαφόρων συστημάτων παραγωγής του. Για να βγάλουμε, ασφαλή συμπεράσματα και κατευθυντήριες οδηγίες, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πλήρως τη διαδικασία εκτροφής που έχει ακολουθηθεί. Δηλαδή, τι έφαγαν τα ζώα, πόσο νερό απαιτήθηκε, τη χρήση γης, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, την παγίδευση του διοξειδίου του άνθρακα, τις επιπτώσεις πριν και μετά την εκμετάλλευση καθώς και τη συνολική ποσότητα κρέατος που καταναλώνεται τελικά και όχι μόνο την αναλογία: βάρος ζώου σε γραμμάρια, σε σχέση με το κόστος εκτροφής του ζώου ανά γραμμάριο.
Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε, είναι ότι το κρέας - κόκκινο και λευκό - είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, ενώ για τους περισσότερους είναι η καλύτερη και η πιο προσιτή μορφή πρωτεΐνης και άλλων θρεπτικών συστατικών που υπάρχει. Εξίσου σημαντικό είναι να θυμόμαστε, ότι το κρέας πρέπει να καταναλώνεται σε σωστές ποσότητες. Σύμφωνα με τις αρχές της Μεσογειακής Διατροφής πρέπει να τρώμε κρέας 2 φορές τον μήνα.
Μια άλλη εναλλακτική πρόταση είναι η μη κατανάλωση κόκκινου κρέατος ως κυρίου πιάτου, αλλά ως συνοδευτικού μερικές φορές την εβδομάδα ή η εναλλαγή του με ψάρια (πληθυσμών όχι υπό εξαφάνιση). Υπάρχουν όμως και άλλες αξιόλογες μορφές πρωτεΐνης π.χ. αυγά, γαλακτοκομικά ή προϊόντα φυτικής προέλευσης, όπως τα δημητριακά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, κ.ά., που μπορούν να αντικαταστήσουν εν μέρει την κατανάλωση κρέατος. Ειδικότερα, οι περιβαλλοντολογικές οργανώσεις προτείνουν για περιβαλλοντικούς λόγους τη μείωση γενικά της πρωτεΐνης που προέρχεται από ζωικά προϊόντα και την αντικατάστασή της με φυτικές πηγές πρωτεΐνης. Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί εύκολοι τρόποι για να μειώσετε την κατανάλωση κρέατος -δεν είναι και τόσο δύσκολο, για παράδειγμα, το σκέτο ψητό κοτόπουλο που ετοιμάζετε, να γίνει ψητό κοτόπουλο με λαχανικά. Έτσι η βάση του γεύματος είναι η ίδια, αλλά θα περιοριστεί η ποσότητα του κρέατος που θα καταναλώσετε.
Στην ερώτηση: Το λευκό κρέας είναι καλύτερο από το κόκκινο;
Απαντάμε ότι δεν είναι δίκαιο να πούμε ότι το λευκό κρέας είναι καλύτερο από το κόκκινο κρέας, ή ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να αντικαθιστούν το κόκκινο με το λευκό, ή το αντίστροφο.
Όπως το κόκκινο κρέας, έτσι και το λευκό είναι μια εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών, ενώ μπορεί να είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ανάλογα με το είδος και τη μέθοδο παραγωγής του, και σίγουρα στις σωστές ποσότητες αποτελεί βασικό συστατικό μιας ισορροπημένης διατροφής. Βάσει στατιστικών στοιχείων, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος στην Ευρώπη έχει παραμείνει σε σχετικά σταθερά επίπεδα από το 1961 μέχρι σήμερα. Ωστόσο, η κατανάλωση κοτόπουλου έχει αυξηθεί κατά 400% και του χοιρινού κρέατος κατά 80%. Οι εποχές που το κοτόπουλο ήταν μια περιστασιακή απόλαυση έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί και πλέον είναι πανταχού παρόν σε σάντουιτς, έτοιμα φαγητά, σαλάτες και fast food.
Μάλιστα σήμερα, περίπου το μισό της παραγόμενης σόγιας στην ΕΕ χρησιμοποιείται για την εκτροφή κοτόπουλου. Στις μέρες μας, αυτή η αύξηση της συνολικής κατανάλωσης του λευκού κρέατος προκαλεί ανησυχία, μιας και θεωρητικά η αναλογία γραμμαρίου ζώου με κόστος γραμμαρίου στο λευκό κρέας είναι η καλύτερη για το περιβάλλον. Αν όμως ληφθεί υπόψη το μέγεθος της συνολικής κατανάλωσης δεν ισχύει το ίδιο. Σε αυτήν την περίπτωση, η διαφορά του πλεονεκτήματος κατανάλωσης λευκού κρέατος είναι πλέον λιγότερο σαφής και θα πρέπει να συνυπολογίσετε και τον κύκλο ζωής του προϊόντος, με αποτέλεσμα η διαχωριστική γραμμή να γίνεται όλο και πιο ασαφής.
Κλείνουμε με ένα μήνυμα: περιορίστε την κατανάλωση κρέατος ως κυρίως πιάτου, και προσπαθήστε:
- τουλάχιστον 3 από τα γεύματα της εβδομάδας να μην περιέχουν κρέας· αντ’ αυτού προτιμήστε λαδερά, ζυμαρικά, σαλάτες ή όσπρια και
- 1 μέρα την εβδομάδα να μην καταναλώνετε καθόλου κρέας και ζωικά προϊόντα.
Τέλος να προτιμάτε το κρέας από μικρά ζώα, ή κοτόπουλα ελευθέρας βοσκής.
