ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗ ορίζεται το σύνολο της διατροφικής αλυσίδας που ξεκινάει από το χωράφι και καταλήγει στο ράφι, περιλαμβάνοντας διαδικασίες όπως παραγωγή, επεξεργασία, διάθεση (βλέπε σχήμα).
Σχήμα: «Από το χωράφι στο ράφι»
Πηγή: - Μονάδα Διαχείρισης Επιχειρηματικότητας & Καινοτομίας Τροφίμων. Πρόταση Ανάπτυξης Προϊόντων Τροφίμων. Πανεπιστήμιο Αιγαίου- Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής.
Σήμερα, σε μια μηχανή αναζήτησης στον υπολογιστή αν βάλουμε τη λέξη «ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗ» βγαίνουν δεκάδες χιλιάδες αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ότι ως όρος είναι γνωστός, ένας όρος που έχει εμπεδωθεί στο ευρύ κοινό. Αυτό που χρειάζεται, πλέον, είναι ότι από την ανώδυνη χρήση της λέξης σε διάφορες ημερίδες, φεστιβάλ, γιορτές πρέπει να περάσουμε στην ευθύνη και τη συνειδητοποίηση της σημασίας της.
Από το 2011 η μελέτη της εταιρείας McKinsey & Company με τίτλο «Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά» κατέτασσε την αγροδιατροφή ως έναν από τους πιο βασικούς αναπτυξιακούς πυλώνες για την Ελλάδα. Η αγροδιατροφή σήμερα αποτελεί μια ξεχωριστή συνιστώσα τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης μαζί με τον πολιτισμό, τον τουρισμό, τις εξειδικευμένες υπηρεσίες, με πολλές δυνατότητες και προεκτάσεις.
Ταυτόχρονα, κατά τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια καταναλωτική συμπεριφορά, η οποία διαμεσολαβούμενη από το μορφωτικό επίπεδο, τους φορείς υγείας, την ανάγκη για «σύνδεση» και ταύτιση με την πατρίδα και τη «μάνα γη», την περιβαλλοντική συνείδηση, αλλά και την ανάγκη για «διακεκριμένη κατανάλωση»- κυρίως από ανώτερα οικονομικά στρώματα, συστήνει την επιστροφή στα παραδοσιακά, στα ιδιότυπα τοπικά προϊόντα. Αυτή η μετα-καταναλωτική συμπεριφορά «σπρώχνει» ολοένα και περισσότερο στην ανάγκη δημιουργίας ανώτερων προϊόντων, με προστιθέμενη αξία που αφορά είτε την πραγματική ποιότητα (πρώτη ύλη), είτε την πιστοποιημένη ποιότητα (φορείς, σημάνσεις, ISO, HACCP κα), είτε τη συμβολική ποιότητα (ιδιοτυπία, τρόπος ζωής, παράδοση, ταυτότητα κα).
Η «ανήσυχη κατανάλωση», η πλούσια επιστημονική έρευνα, αλλά και η έρευνα των αγορών καθιστούν ως πολύ σημαντική συνιστώσα της οικονομικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ζωής μας την αγροδιατροφή. Όλα αυτά πρέπει να μάς προτρέπουν στην καλύτερη κατανόηση του παρόντος, μέσω της οποίας μπορούμε να σχεδιάσουμε αποτελεσματικότερα το μέλλον. Είναι λοιπόν απαραίτητες πρωτοβουλίες που αφορούν:
- Την καταγραφή, μελέτη, διερεύνηση, ιστορική σημασία των παραδοσιακών τροφίμων και συνταγών, με στόχο την εναρμόνιση με νομοθετικές-καταναλωτικές απαιτήσεις.
- Την πιστοποίηση και τις ειδικές σημάνσεις (ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΙΠ), με στόχο την αύξηση της εμπιστοσύνης και προτίμησης του καταναλωτή.
- Την τοπικοποίηση της γνώσης, όπου επιστήμονες και παραγωγοί, γνωρίζοντας τις τοπικές ιδιαιτερότητες, το τοπικό «καλάθι αγροτικών προϊόντων», μπορούν να συμπράξουν ώστε να επιτυγχάνονται καλύτερα, περισσότερα, ποιοτικότερα τρόφιμα.
- Συμπράξεις- συνέργιες- συμμετοχή Ανώτατων Ιδρυμάτων σε επίπεδο διαδημοτικό και περιφερειακό, με στόχο την καλύτερη οργάνωση, την καταλληλότερη ιεράρχηση και τεκμηρίωση.
- Την ενίσχυση απομονωμένων περιοχών, την ενίσχυση παραγωγών για προώθηση, με στόχο τη βελτίωση των οικονομικών οφελών, ώστε να κρατηθούν βιώσιμα τα χωριά και οι κοινότητες.
Σε όλα τα παραπάνω, είναι φανερό ότι απαιτείται ένα γενικευμένο συνεργατικό κλίμα μεταξύ όσων ασχολούνται με τη διατροφική αλυσίδα. Οι Αγροτοδιατροφικές Συμπράξεις αποτελούν ένα πολύ καλό πλαίσιο, μια πολύ καλή αρχή πάνω στην οποία ο περιφερειακός «διατροφικός τόπος» μπορεί να συνευρεθεί και να αξιοποιήσει τον ίδιο του τον πλούτο.
