Το θυμάρι, με επιστημονική ονομασία Thymus vulgaris, είναι ένας χαμηλός (έως 30 εκατοστά), εξαιρετικά ανθεκτικός θάμνος που ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiatae). Τον συναντάμε στις νότιες και μεσογειακές περιοχές της Ευρώπης καθώς και σε ορισμένες περιοχές της Ασίας. Όλα τα μέρη του φυτού έχουν μία ευχάριστη αρωματική μυρωδιά και γεύση. Οι αποξηραμένοι ανθοί του φυτού χρησιμοποιούνται ως μπαχαρικό για τον αρωματισμό διαφόρων φαγητών. Εκτός από αυτό, το θυμάρι είναι γνωστό και για τις πολυάριθμες θεραπευτικές του ιδιότητες. Ένα από τα πιο γνωστά προϊόντα του θυμαριού είναι το θυμαρίσιο μέλι.
Περισσότερο από το 1% των συστατικών του είναι πτητικά έλαια (θυμόλη, καρβακρόλη, κυμόλη, λιναλόλη, βορνεόλη). Ανάμεσα στα συστατικά του περιλαμβάνονται και πικρές ουσίες, τανίνες και φλαβονοειδή.
Ποιες οι θεραπευτικές ιδιότητες;
- Παρουσιάζει γενικά τονωτικές και διεγερτικές ιδιότητες. Για το λόγο αυτό συμβάλλει στην καταπολέμηση του άγχους, της κατάθλιψης, της ημικρανίας και γενικά της ψυχικής και σωματικής εξάντλησης.
- Σε μορφή ροφήματος συμβάλλει στην καλύτερη εντερική λειτουργία και ανακούφιση από τα φουσκώματα.
- Έχει εφιδρωτική δράση σε περιπτώσεις συναχιού, γρίπης και κρυολογήματος.
- Είναι ιδιαίτερα ευεργετικό σε περιπτώσεις βρογχίτιδας και άσθματος εξαιτίας της σπασμολυτικής και αποχρεμπτικής του δράσης.
- Αποτελεί ισχυρό αντισηπτικό του εντέρου, του ουροποιητικού συστήματος και των πνευμόνων.
Εξωτερικές χρήσεις θυμαριού
- Καθαρίζει το στόμα και τα δόντια και φαίνεται να έχει θεραπευτικές δράσεις κατά της ουλίτιδας, της τερηδόνας και της πλάκας.
- Σε μορφή αφεψήματος για γαργάρες βοηθάει κατά του πονόλαιμου, του έντονου βήχα και των ερεθισμένων αμυγδαλών.
- Παρουσιάζει αντιβακτηριακές, αντιμυκητιακές και αντισηπτικές ιδιότητες χάρη στα δύο βασικά έλαια που περιέχει, τη θυμόλη και την καρβακρόλη.
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε δερματοπάθειες, σπυριά και εγκαύματα.
- Απαλύνει του πόνους των αρθρώσεων σε αρθριτικά και ρευματισμούς.
- Εξαλείφει το αίσθημα κνησμού έπειτα από τσίμπημα εντόμων.
- Βοηθάει στη θεραπεία της τριχόπτωσης.
Στην κουζίνα
Το θυμάρι έχει μία έντονη, ελαφρώς πικάντικη γεύση και για τον λόγο αυτό σημαντικό είναι να χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες. Στην ελληνική κουζίνα το ξερό θυμάρι χρησιμοποιείται συχνά ως μπαχαρικό σε κρέατα, ψάρια, πίτες, διάφορες σάλτσες, τυριά κ.α. Αρκετά συχνά χρησιμοποιούνται ολόκληρα τα κλωνάρια του μέσα σε μπουκάλια με λάδι για επιπλέον άρωμα. Είναι προτιμότερο να καταναλώνεται φρέσκο, μπορεί όμως να αποθηκευτεί και στην αποξηραμένη του μορφή.
Δοσολογία
Η θεραπευτική δοσολογία του θυμαριού εξαρτάται και προσαρμόζεται κάθε φορά ανάλογα με την πάθηση και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Το θυμάρι μπορεί να λαμβάνεται από το στόμα με τη μορφή του εκχυλίσματος, του βάμματος και ως αφέψημα. Το έλαιο του θυμαριού δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από το στόμα καθώς είναι ιδιαίτερα τοξικό και θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για εντριβές. Δεν υπάρχει αποδεδειγμένα ασφαλή ή αποτελεσματική δοσολογία για το θυμάρι σε ενήλικες και για το λόγο αυτό θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας για την ποσότητα και τη συχνότητα που θα πρέπει να το καταναλώνετε.
Σημεία Προσοχής
Η χρήση του θυμαριού θα πρέπει να γίνεται με μέτρο καθώς η υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και δηλητηρίαση με συμπτώματα εμετό, διάρροια, ζαλάδες και καρδιακή κατάπτωση. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού δεν θα πρέπει να λαμβάνεται οποιαδήποτε θεραπευτική δόση θυμαριού, ενώ ιδιαίτερα προσεκτικοί στην χρήση του θα πρέπει να είναι άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια και υψηλή αρτηριακή πίεση.
