Επιστημονικά Νέα

Σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου: αλλαγές μετά από συμπεριφορική παρέμβαση

της Μέμας Λαμπροπούλου
13 Ιανουαρίου 2017
14970 Προβολές
1 λεπτό να διαβαστεί
brain

Photo source: www.shutterstock.com

Η υπόθεση της διαταραχής της λειτουργίας του εγκεφάλου, και πιο συγκεκριμένα ο αποσυντονισμός του συστήματος επιβράβευσης από το φαγητό ως αποτέλεσμα της παχυσαρκίας, έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας τα τελευταία χρόνια με αντικρουόμενα μέχρι τώρα αποτελέσματα.

Στην παρούσα μελέτη, ερευνητές από τις ΗΠΑ επιχείρησαν να διερευνήσουν τις λειτουργικές αλλαγές στην ενεργοποίηση συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου ως αποτέλεσμα μιας συμπεριφορικής θεραπείας για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;

Η πιλοτική αυτή μελέτη διενεργήθηκε σε 13 υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα που συμμετείχαν σε μία συμπεριφορική κλινική μελέτη με στόχο την απώλεια βάρους. Η μελέτη περιελάμβανε μία ομάδα που ακολούθησε ένα πρόγραμμα διαιτητικής παρέμβασης με έντονα συμπεριφορικά στοιχεία για 6 μήνες και μία ομάδα ελέγχου (που βρισκόταν σε αναμονή για ένταξη στην παρέμβαση).

Τα άτομα αυτά, τα 8 εκ των οποίων προήλθαν από την ομάδα παρέμβασης και τα 5 από την ομάδα ελέγχου, υποβλήθηκαν σε 45λεπτες μαγνητικές τομογραφίες στην αρχή και στο τέλος του 6μηνου, κατά τις οποίες καλούνταν να αξιολογήσουν την επιθυμία τους για 40 διαφορετικά αντικείμενα (20 τρόφιμα και 20 αντίστοιχου χρώματος και μεγέθους αντικείμενα) σε μία κλίμακα από το 1 ως το 4. Τα τρόφιμα, δε, ήταν κατηγοριοποιημένα σε υψηλής και χαμηλής θερμιδικής αξίας.

Ποια συμπεράσματα προκύπτουν;

Η ανάλυση των μαγνητικών τομογραφιών έδειξε ότι ανάμεσα στα άτομα που συμμετείχαν στην ομάδα παρέμβασης παρατηρήθηκαν έντονες αλλαγές σε περιοχές του κέντρου επιβράβευσης του εγκεφάλου που σχετίζονται με την μάθηση και τον εθισμό. Συγκεκριμένα, μετά από 6 μήνες, η περιοχή αυτή εμφάνισε αυξημένη ευαισθησία στα υγιεινά, χαμηλών θερμίδων τρόφιμα, υποδεικνύοντας αυξημένη επιβράβευση από τέτοιου είδους ερεθίσματα.

Επιπλέον, βρέθηκε στατιστικά χαμηλότερη ευαισθησία σε μη υγιεινά, υψηλών θερμίδων τρόφιμα σε σχέση με την έναρξη της μελέτης. Όπως τονίζουν και οι ίδιοι οι ερευνητές, τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν την πρώτη ένδειξη για την αντιστροφή του αισθήματος επιβράβευσης από τα ανθυγιεινά στα υγιεινά τρόφιμα μετά από ένα πρόγραμμα συμπεριφορικής παρέμβασης με αυτόν ακριβώς τον στόχο.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η συγκεκριμένη έρευνα αποτελεί μια πιλοτική προσπάθεια με μόλις 13 άτομα, ενώ είναι αδύνατο να εντοπίσουμε αν η αλλαγή στην εγκεφαλική διέγερση προήλθε από τα συμπεριφορικά στοιχεία της παρέμβασης ή από την απώλεια βάρους αυτή καθ’ αυτή. Για τον λόγο αυτό, περισσότερες μελέτες είναι απαραίτητες προκειμένου να επιβεβαιωθούν τα παραπάνω αποτελέσματα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Deckersbach T, Das SK, Urban LE, Salinardi T, Batra P, Rodman AM, Arulpragasam AR, Dougherty DD, Roberts SB. Pilot randomized trial demonstrating reversal of obesity-related abnormalities in reward system responsivity to food cues with a behavioral intervention. Nutr Diabetes. 2014 Sep 1;4:e129.

Λαμπροπούλου Μέμα
Λαμπροπούλου Μέμα Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, M.Sc., CISSN