Εισαγωγή
Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔτ2) αποτελεί χρόνια νόσο, που χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, αντίσταση στην ινσουλίνη ή/και ανεπαρκή έκκριση της ινσουλίνης. Εμφανίζεται συχνότερα σε ενήλικες με αυξημένο σωματικό βάρος.
Σακχαρώδης Διαβήτης και Εντερικό Μικροβίωμα
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει στενή συσχέτιση μεταξύ ΣΔτ2 και του μικροβιώματος του εντέρου. Το εντερικό μικροβίωμα φαίνεται ότι μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη θεραπεία και την πρόληψη της παχυσαρκίας και του ΣΔτ2, με αρκετά γένη ωφέλιμων βακτηρίων με ιδιότητες παραγωγής λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας (SCFA). Σε συνδυασμό με μια ειδικά σχεδιασμένη δίαιτα, πλούσια σε φυτικές ίνες που φαίνεται να προάγει την ευβίωση παρέχοντας ευεργετικά αποτελέσματα για ασθενείς με ΣτΔ2.
Ακόμα κλινικά συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης παρατηρόνται συχνά στους ασθενείς και ο λόγος μπορεί να έγκειται στον περιορισμό θρεπτικών συστατικών και στην ανισορροπία του εντερικού μικροβιώματος επηρεάζοντας ιδιαίτερα τη συναισθηματική τους κατάσταση.
Ως εκ τούτου, το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει στραφεί προς νέες στρατηγικές που στοχεύουν το μικροβίωμα του εντέρου και που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν για παρεμβάσεις στον ΣΔτ2.
Σκοπός
Σκοπός της συγκεκριμένης μελέτης ήταν να διερευνήσει αν μία δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες μπορεί να βελτιώσει το εντερικό μικροβίωμα, βιοχημικές παραμέτρους και τη συναισθηματική διάθεση σε ασθενείς με ΣΔτ2.
Μεθοδολογία
Σε αυτή τη μελέτη, ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 συμμετείχαν σε μια ανοικτή, τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή με παράλληλες ομάδες για 4 εβδομάδες.
Στην πρώτη περίοδο διαλογής, επιλέχθηκαν ασθενείς με αυξημένα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) στο πλάσμα. Μετά από μια περίοδο wash-out 2 εβδομάδων, 17 ασθενείς με κλινική διάγνωση ΣΔτ2 εντάχθηκαν τελικά στην κλινική δοκιμή και χωρίστηκαν τυχαία στην ομάδα ελέγχου ή παρέμβασης.
Η ομάδα ελέγχου (n = 8 ασθενείς) έλαβε εκπαίδευση και κοινή δίαιτα με διατροφικές συστάσεις βάση των οδηγιών της Κινεζικής Εταιρείας Διαβήτη του 2013 για τον ΣΔτ2 ενώ η ομάδα παρέμβασης (n = 9 ασθενείς) έλαβε μία δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες με δημητριακά ολικής αλέσεως, πρεβιοτικά και παραδοσιακές κινέζικες φαρμακευτικές τροφές για 8 εβδομάδες. Όλοι οι συμμετέχοντες έλαβαν το φάρμακο ακαρβόζη (100 mg, 3 φορές/ημέρα), ίδιες συνταγές συνολικών θερμίδων και μακροθρεπτικών συστατικών και συμβουλές φυσικής δραστηριότητας.
Διεξήχθησαν ανθρωπομετρικές μετρήσεις και αξιολόγηση στην αρχή και στο τέλος της παρέμβασης όπως και συμπληρώθηκαν για την σοβαρότητα των συμπτωμάτων επικυρωμένα ερωτηματολόγια της κλίμακας άγχους Hamilton (HAMA) και της κλίμακας κατάθλιψης Hamilton (HAMD). Επιπλέον έγινε αιμοληψία και συλλέχθηκαν δείγματα κοπράνων για ανάλυση μικροχλωρίδας του εντέρου.
Αποτελέσματα
Ρύθμιση Γλυκόζης
Μετά από 8 εβδομάδες παρέμβασης, η ρύθμιση της γλυκόζης των συμμετεχόντων βελτιώθηκε από τη δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες. Συγκεκριμένα η γλυκόζη αίματος νηστείας (FBG) στον ορό και τα επίπεδα της HbA1c μειώθηκαν σημαντικά, ενώ τα επίπεδα ινσουλίνης ορού και C-πεπτιδίων αυξήθηκαν.
Βελτίωση Λιπιδαιμικού προφίλ
Ακόμα τα λιπιδαιμικά προφίλ βελτιώθηκαν. Οι συγκεντρώσεις ορού TC, TG και LDL-C ύστερα από την κατανάλωση δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες μειώθηκαν, όπως και τα επίπεδα στον ορό των προφλεγμονωδών κυτταριοκινών, ενώ τα επίπεδα της HDL-C στον ορό αυξήθηκαν.
Ποικιλομορφία στο μικροβίωμα
Όσον αφορά το μικροβίωμα στην ομάδα παρέμβασης αυξήθηκε η ποικιλομορφία μετά την κατανάλωση δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες. Οι αναλογίες αρκετών ευεργετικών μικροβιακών γενών ενισχύθηκαν, ενώ οι σχετικές αφθονίες σε ευκαιριακά παθογόνα μικρόβια μειώθηκαν.
Οι βαθμολογίες των HAMA και HAMD μειώθηκαν σημαντικά μόνο στους ασθενείς της ομάδας παρέμβασης, υποδεικνύοντας ότι και τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους ανακουφίστηκαν από τη δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες.
Συμπεράσματα
Τα κλινικά δεδομένα έδειξαν ότι η αυξημένη διαθεσιμότητα ζυμώσιμων υδατανθράκων από μία διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες ήταν επαρκής για να προκαλέσει σημαντικές μεταβολικές βελτιώσεις σε ασθενείς με ΣΔτ2. Η διατροφική πηγή ινών έδειξε προστατευτικές επιδράσεις στο μικροβίωμα του εντέρου και η αλλαγή της σύνθεσης της μικροχλωρίδας του εντέρου βελτίωσε την ρύθμιση της γλυκόζη, τον μεταβολισμό των λιπιδίων, την κατάθλιψη και το άγχος και μείωσε τη συστηματική φλεγμονή.
Σε συνδυασμό με μία εξατομικευμένη διατροφική παρεμβάση οι ερευνητές προτείνουν και την κατανάλωση λειτουργικών τροφίμων και βιοδραστικών συστατικών που θα μπορούσαν να ενισχήσουν ακόμα περισσότερο τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες αλλά και την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Μια τέτοια διατροφή μπορεί να αποτελέσει μια μη φαρμακευτική επιλογή για τους ασθενείς με ΣΔτ2, προσφέροντας αρκετά οφέλη και ανοίγοντας τον δρόμο για νέα επιστημονικά μονοπάτια.
