Εισαγωγή
Μεταξύ των χρόνιων ηπατικών παθήσεων, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) είναι η πιο διαδεδομένη, επηρεάζοντας το 25% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως. Η NAFLD οδηγεί σε ηπατική βλάβη λόγω υπερβολικής συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα, προχωρημένη ίνωση, κίρρωση και καρκίνο του ήπατος.
Σχετικά με διαιτητικούς παράγοντες, η υψηλή πρόσληψη επεξεργασμένων υδατανθράκων παίζει σημαντικό ρόλο στην αιτιολογία της NAFLD. Η υπερβολική πρόσληψη επεξεργασμένων υδατανθράκων (π.χ. φρουκτόζης και γλυκόζης) συμβάλλει μακροπρόθεσμα στην εμφάνιση λιπώδους ήπατος, καθώς αποτελούν υπόστρωμα των ενζύμων που συμμετέχουν στην ηπατική de novo λιπογένεση (DNL), η οποία, με τη σειρά της πυροδοτεί αντίσταση στην ινσουλίνη, φλεγμονή του ήπατος και υψηλά τριγλυκερίδια (TG), οδηγώντας, έτσι, σε χρόνια NAFLD και συναφή κλινικά προβλήματα.
Οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα καθώς και τα σχήματα διαλείπουσας νηστείας (IF) έχουν δείξει οφέλη στην πρόληψη και θεραπεία μεταβολικών ασθενειών διότι μειώνουν τις βλαβερές επιπτώσεις που δημιουργεί η συσσώρευση σπλαχνικού λίπους. Συγκεκριμένα η δίαιτα χρονικού περιορισμού 16:8 (TRF) έχει αναφερθεί ότι βελτιώνει τόσο τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά όσο και βιοχημικούς δείκτες.
Σκοπός της Μελέτης
Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να διερευνήσει τις επιδράσεις του TRF σε συνδυασμό με μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ελεύθερα σάκχαρα στους καρδιομεταβολικούς και φλεγμονώδεις βιοδείκτες καθώς και στη σύνθεση του σώματος σε ασθενείς με NAFLD.
Σχεδιασμός/Μέθοδος
Η δοκιμή πραγματοποιήθηκε από το Ερευνητικό Κέντρο Γαστρεντερολογίας και Ηπατικών Νόσων της Τεχεράνης από τον Οκτώβριο του 2019 έως και τον Μάιο του 2020. Οι συμμετέχοντες ήταν άτομα ηλικίας από 18 μέχρι 50 ετών, παχύσαρκα ή υπέρβαρα και διαγνωσμένα με NAFLD.
Κριτήρια αποκλεισμού αποτέλεσαν η απώλεια βάρους > 10% τους προηγούμενους 6 μήνες, η χρήση φαρμάκων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη λειτουργία του ήπατος, η χρήση συμπληρωμάτων ή ουσιών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την δίαιτα κατά τη διάρκεια της παρέμβασης και η εγκυμοσύνη ή ο θηλασμός.
Οι συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα παρέμβασης ή στην ομάδα ελέγχου. Η πρώτη ακολούθησε δίαιτα χρονικού περιορισμού(TRF) με παράλληλη μειωμένη πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων, ενώ η δεύτερη ακολούθησε μια τυπική δίαιτα δίχως κάποιο περιορισμό στην κατανάλωση ελεύθερων σακχάρων.
Τα κύρια καταληκτικά σημεία της δοκιμής περιλάμβαναν ηπατικά ένζυμα(π.χ. τρανσαμινάση αλανίνης ALT, ασπαρτική τρανσαμινάση AST και γ-γλουταμυλοτρανσφεράση GGT).
Οι λιπιδαιμικοί(TC, HDL-C, LDL-C,TG), οι γλυκαιμικοί(γλυκόζη, ινσουλίνη) και οι φλεγμονώδεις δείκτες(CRP, CK-18), μαζί με τη σύσταση του σώματος ήταν τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία.
Τι έδειξαν τα Αποτελέσματα;
- Στατιστικά σημαντικές μειώσεις στο σωματικό βάρος, στο ΔΜΣ, στην περιφέρεια μέσης και στη λιπώδη μάζα παρατηρήθηκαν στην ομάδα TRF, ενώ δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές για τους συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου.
- Σημαντική μείωση στη συνολική πρόσληψη υδατανθράκων σε σύγκριση με την αρχική ,παρατηρήθηκε στην ομάδα παρέμβασης κάτι που είναι λογικό κυρίως λόγω της παράλληλης μείωσης της συνολικής ποσότητας ελεύθερων σακχάρων . Αντίθετα, η πρόσληψη υδατανθράκων δεν άλλαξε στην ομάδα ελέγχου.
- Το σκορ ίνωσης μειώθηκε σημαντικά στην ομάδα παρέμβασης σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
- Σημαντικές μειώσεις στα επίπεδα της ALT, AST και GGT στον ορό παρατηρήθηκαν στην ομάδα παρέμβασης TRF σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
- Η ομάδα παρέμβασης παρουσίασε σημαντικές μειώσεις σε TG, TC και LDL-C σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στα επίπεδα HDL-C.
- Σημαντική μείωση στα επίπεδα γλυκόζης νηστείας εμφάνισε η ομάδα παρέμβασης, ενώ δεν παρατηρήθηκε κάτι παρόμοιο στην ομάδα ελέγχου. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στα επίπεδα ινσουλίνης σε καμία από τις δύο ομάδες.
- Αξιόλογες μειώσεις παρατηρήθηκαν στα επίπεδα CRP και CK-18 μόνο στην ομάδα παρέμβασης.
Ποιο το Συμπέρασμα για τον επαγγελματία Υγείας;
Η δίαιτα χρονικού περιορισμού σε συνδυασμό με την μειωμένη κατανάλωση σακχάρων βελτίωσε όλους τους δείκτες που σχετίζονται με την NAFLD. Παρόλο βέβαια που η πάθηση δεν θεραπεύτηκε πλήρως υπήρχαν συλλογικά οφέλη σχετικά με τη διαχείριση της καθώς και με τη διαχείριση των σχετικών καρδιομεταβολικών διαταραχών. Επομένως, το TRF μαζί με τη δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ελεύθερα σάκχαρα θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μία πολλά υποσχόμενη μη φαρμακολογική θεραπεία για τη NAFLD.
Τέλος δεν είναι σαφές πλήρως αν η βελτίωση όλων των δεικτών που αναλύθηκαν οφείλονται αποκλειστικά στον περιορισμό των σακχάρων ή είναι αποτέλεσμα των υγιεινότερων πηγών υδατανθράκων που κατανάλωσε η ομάδα παρέμβασης.
Το σίγουρο είναι πώς η έρευνα βρίσκεται στα αρχικά στάδια και θα χρειαστεί περισσότερη ανάλυση μελλοντικά.
