Σε αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη οι ερευνητές από την Καλιφόρνια μελετούν τις τακτικές που εφαρμόζουν όσοι επιτυχημένα διατηρούν το βάρος που έχασαν.
Σχεδιασμός Μελέτης
Στη μία ομάδα, λοιπόν, έχουμε 4.786 ανθρώπους που έχουν χάσει και διατηρήσει σημαντικό βάρος πάνω από 9.1 kg (24.7 kg/23.8% απώλεια βάρους κατά μέσο όρο) για 3 χρόνια, ενώ η άλλη ομάδα (ομάδα ελέγχου) αποτελείται από 528 ανθρώπους με βάρος στο επίπεδο της παχυσαρκίας (μέσος όρος ΔΜΣ 38,9) που όμως έχουν σταθερό βάρος τα τελευταία πέντε χρόνια.
Να σημειώσουμε πως η πρώτη ομάδα ανήκει στο μητρώο των ανθρώπων που έχουν χάσει βάρος με το πρόγραμμα Weight Watchers.
Και οι δύο ομάδες συμπλήρωσαν κάποια αναλυτικά και εξειδικευμένα ερωτηματολόγια γύρω από τις διατροφικές τους συνήθειες, την αυτοπαρακολούθηση, τις συμπεριφορικές τεχνικές που εφαρμόζουν, τη διαχείριση της ψυχολογίας (π.χ. «σε περίπτωση επαναπρόσληψης βάρους σκέφτομαι τις προηγούμενες επιτυχημένες προσπάθειες», «σε περίπτωση αρνητικών σκέψεων γύρω από την απώλεια βάρος προσπαθώ να ηρεμώ τον εαυτό μου και να μην το μεγαλώνω στη σκέψη μου»), την ικανότητα να βιώνουν δυσάρεστα συναισθήματα ή την ανάγκη να τα ελέγχουν, το επίπεδο της συνήθειας σε διάφορους τομείς (σε μορφή ρουτίνας, συχνά ή αυτόματα) καθώς και τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.
Αποτελέσματα
Σε σύγκριση με τους ανθρώπους που ήταν σταθερά παχύσαρκοι, λοιπόν, τα άτομα που είχαν καταφέρει να διατηρήσουν την απώλεια του βάρους τους είχαν σημαντικά καλύτερες πρακτικές σε αυτό-παρακολούθηση, ψυχολογική διαχείριση και υγιεινές επιλογές φαγητού. Πιο συγκεκριμένα:
- επέλεγαν χαμηλά σε θερμίδες τρόφιμα
- κρατούσαν διαθέσιμα και σε εμφανή μέρη τέτοια τρόφιμα (χαμηλών θερμίδων)
- είχαν περισσότερες μερίδες φρούτων και λαχανικών μέσα στην ημέρα
- παρακολουθούσαν το βάρος τους
- υπολόγιζαν τις θερμίδες που προσλαμβάναν και είχαν ένα στόχο ημερήσιων θερμίδων
- είχαν χτίσει καλύτερο επίπεδο συνήθειας στις υγιεινές επιλογές
- σε περίπτωση που έπαιρναν βάρος ενίσχυαν τις σκέψεις για τις προηγούμενες επιτυχίες τους
- όταν ήταν σε πρόγραμμα δίαιτας, ενθάρρυναν τον εαυτό τους να σκέφτεται θετικά
- ήταν πιο συχνά πρόθυμοι να αγνοήσουν την έντονη επιθυμία για φαγητό (food cravings)
- προσπαθούσαν ενεργά να διατηρήσουν το βάρος τους
Τέλος, είχαν σημαντικά καλύτερο σκορ στην ποιότητα ζωής ενώ, απροσδόκητα, η διαφορά στη φυσική δραστηριότητα δεν έφτασε σε επίπεδο σημαντικότητας, όπως όλα τα παραπάνω.
Μάλιστα, τα άτομα που θεωρούσαν ότι κάνουν την λιγότερη προσπάθεια για να διατηρήσουν το βάρος τους δήλωσαν πώς έκαναν περισσότερο συχνά υγιεινές επιλογές φαγητού, κάτι που το είχαν κάνει ισχυρή συνήθειά τους (αυτόματα στο επίπεδο συνήθειας) καθώς και πως χρησιμοποιούσαν πιο συχνά στρατηγικές ψυχολογικής διαχείρισης.
Έτσι, καταλήγουν οι ερευνητές, κάνοντας τις υγιεινές επιλογές ισχυρή συνήθειά τους σημαίνει πως πιο συχνά, κατ' επανάληψη και αυτοματοποιημένα επιλέγουν υγιεινά, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε λιγότερο επίπονη προσπάθεια διατήρησης του βάρους (less perceived effort).
Συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο
Συνοπτικά, η συγκεκριμένη μελέτη τονίζει τη χρήση συμπεριφορικών μεθόδων στην ενίσχυση του αποτελέσματος της απώλειας βάρους. Ωστόσο, παίζει η διαχείριση της σκέψης μεγαλύτερο ρόλο και από τη φυσική δραστηριότητα στη διατήρηση του βάρους; Φυσικά επιπλέον μελέτες θα χρειαστούν για να επιβεβαιώσουν αυτά τα αποτελέσματα, αλλά είναι σημαντικό να μπορούμε να αντιληφθούμε αυτή τη διάσταση για να βοηθάμε πιο αποτελεσματικά και ολοκληρωμένα τους ανθρώπους που φτάνουν στην πόρτα μας.
