Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ιδιαίτερα αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης. Τρόφιμα πλούσια σε πρόσθετα σάκχαρα είναι συνήθως αρκετά γευστικά και λαχταριστά, με την ανταμοιβή και την ευχαρίστηση που προκύπτει από την κατανάλωσή τους, να συγκρίνονται συχνά με αυτές από την χρήση εθιστικών ουσιών. Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν να διερευνήσει κατά πόσο τελικά η ζάχαρη έχει την ικανότητα να προκαλέσει εθισμό, με βάση τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα.
Η κατανάλωση ζάχαρης έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση φυσικών ενδογενών οπιοειδών, π.χ. σερετονίνης, αλλάζοντας έτσι την διάθεση και χαρίζοντας ευχαρίστηση, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε εξάρτηση και εθισμό.
Επιπλέον, η υπερκατανάλωση ζάχαρης οδηγεί σε απότομη μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ενισχύοντας πιθανώς την εξάρτηση σε αυτή, καθώς είναι η πιο άμεση πηγή ενέργειας. Η αποχή από την ζάχαρη ύστερα από ένα διάστημα συνεχούς κατανάλωσης μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια ντοπαμίνης στον ανθρώπινο εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να εξηγήσει την εμφάνιση κατάθλιψης και συμπτωμάτων στέρησης.
Σύμφωνα μάλιστα με μελέτες σε ζώα, η ζάχαρη παράγει περισσότερα συμπτώματα από όσα απαιτούνται για να χαρακτηριστεί μια ουσία ως εθιστική. Λόγω της «καθαρής» λευκής κρυσταλλικής μορφής της συμπεριφέρεται σαν χημική ουσία ή φάρμακο, η οποία απορροφάται εύκολα, οδηγεί σε ιδιαίτερες μεταβολικές βλάβες, μπορεί να γίνει συνήθεια, και να προκαλέσει έντονη εξάρτηση/ εθισμό, με ψυχοδραστικές επιδράσεις αντίστοιχες με αυτές των ναρκωτικών.
Συνοψίζοντας, η ζάχαρη φαίνεται ότι πληρεί πολλά από τα κριτήρια για να θεωρηθεί καταχρηστική ουσία και θα μπορούσε να είναι δυνητικά εθιστική στους ανθρώπους. Οι αλλαγές που συμβαίνουν στη νευροχημεία του εγκεφάλου από την πρόσληψη ζάχαρης είναι παρόμοιες με αυτές που οφείλονται στα ναρκωτικά. Συνεπώς, καλό θα ήταν η πρόσληψη της ζάχαρης να είναι όσο το δυνατόν πιο περιορισμένη, λαμβάνοντας υπόψη και τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει γενικότερα στην υγεία του ανθρώπου.
