Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης. Οι αιτίες που συμβαίνει αυτό είναι δύο. Είτε είναι αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης της ινσουλίνης, είτε τα κύτταρα του σώματος μας εμφανίζουν ελαττωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Η κυριότερη αιτία ανάπτυξης διαβήτη τύπου Ι είναι η καταστροφή των β- κυττάρων, που συνήθως οδηγεί σε πλήρη έλλειψη της ινσουλίνης.Περίπου το 90% των περιπτώσεων που πάσχουν από διαβήτη τύπου Ι είναι παιδιά μικρότερα της ηλικίας των 15 ετών.
Αντίθετα, η κυριότερη αιτία ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ είναι κυρίως η παχυσαρκία, η ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό. Μερικές από τις πρώτες συστάσεις για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου ΙΙ είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς με στόχο την απώλεια βάρους, την αύξηση της σωματικής άσκησης και την υγιεινή διατροφή. Εάν κριθεί απαραίτητο, χρησιμοποιούνται και αντιδιαβητικά φάρμακα. Σε περίπτωση που η θεραπεία αποτύχει, κρίνεται σκόπιμη η χορήγηση ινσουλίνης για τον έλεγχο και αυτών των ασθενών. Παρόλο που ο διαβήτης τύπου ΙΙ θεωρείται μια ασθένεια που πλήττει κυρίως τις μεγαλύτερες ηλικίες, τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται με μια αυξανόμενη συχνότητα στα παιδιά και στους εφήβους και αυτό είναι το αποτέλεσμα της αύξησης της παχυσαρκίας.
O ασθενής που πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη οφείλει να εκπαιδευτεί όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και η οικογένειά του, ώστε να μπορέσει να ελέγξει τη νόσο όσο το δυνατόν καλύτερα. Η εκπαίδευση είναι απαραίτητη για την πρόληψη διάφορων επιπλοκών από την νόσο, καθώς θα βοηθήσει τον πάσχοντα να αποκτήσει μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Το ίδιο το παιδί καθώς και η οικογένειά του, θα πρέπει να μάθουν να ελέγχουν τη γλυκόζη του αίματος και ανάλογα με τα επίπεδά της, να χορηγούν την απαραίτητη ποσότητα ινσουλίνης. Επίσης, θα πρέπει να μάθουν να υπολογίζουν την ποσότητα των υδατανθράκων που καταναλώνουν μέσω των τροφών και να μάθουν τον τρόπο δράσης και την αναπροσαρμογή των δόσεων, ανάλογα πάντα με τον έλεγχο των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα και την περιεκτικότητα των γευμάτων σε υδατάνθρακες. Η εκπαίδευση θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες, δυνατότητες και επιθυμίες του κάθε ασθενούς.
Η γλώσσα που χρησιμοποιείται κατά την εκπαίδευση, πρέπει να είναι κατανοητή και ο επαγγελματίας υγείας που παρέχει τις πληροφορίες οφείλει να έχει υπομονή. Επίσης, ο εκπαιδευτής οφείλει να αφήσει αρκετό χρόνο για να ειπωθούν όλες οι απαραίτητες ερωτήσεις και απορίες που μπορεί να έχει το παιδί ή ο γονιός.
Ο επαγγελματίας υγείας θα πρέπει να δώσει διάφορα παραδείγματα στον ασθενή, καθώς στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι η απομνημόνευση γνώσεων, αλλά η μελλοντική αντιμετώπιση διάφορων προβλημάτων. Τα διάφορα παραδείγματα βοηθάνε, ώστε ο ασθενής να θυμάται τις διάφορες καταστάσεις και τα γεγονότα και στην περίπτωση που βρεθεί σε μια παρόμοια κατάσταση να την αντιμετωπίσει.
Επίσης, το παιδί καλό είναι να μάθει από μικρή ηλικία ότι θα πρέπει να προσέχει και διάφορους άλλους παράγοντες, εκτός από την ρύθμιση του σακχάρου του. Μερικοί από αυτούς τους παράγοντες είναι η χοληστερίνη και η αρτηριακή πίεση, που θα πρέπει να διατηρούνται σε φυσιολογικά επίπεδα. Επίσης, η ενσωμάτωση της σωστής διατροφής και το μοίρασμα των υδατανθράκων μέσα στην μέρα πρέπει να γίνει τρόπος ζωής. Το διαβητικό παιδί δεν πρέπει να αισθάνεται ότι στερείται, αντιθέτως μπορεί να ακολουθεί μια διατροφή που δεν είναι ούτε υπερβολική, ούτε στερητική αλλά διέπεται από τη λογική του μέτρου.
Άλλος ένας πολύ σημαντικός παράγοντας είναι η άσκηση. Το παιδί θα πρέπει να ενθαρρύνεται να αυξήσει την φυσική του δραστηριότητα και να εντάξει την άσκηση στον τρόπο ζωής του, καθώς επίσης να αυξήσει την κατανάλωση νερού. Επίσης, η φροντίδα και η περιποίηση των ποδιών, ιδιαίτερα σε ασθενείς με νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια συμβάλλει στην αποφυγή ακρωτηριασμών.
Τέλος, η εκπαίδευση του διαβητικού παιδιού από μικρή ηλικία βοηθάει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση μελλοντικών προβλημάτων, στη σωστή διαχείριση και χορήγηση της ινσουλίνης και στην εκμάθηση σωστών διατροφικών επιλογών.
Διαβάστε περισσότερα για την Παιδική Παχυσαρκία, την πρόληψη και την αντιμετώπισή της, στο βιβλίο "Stop στην Παιδική Παχυσαρκία - Η γενιά του X-Large"Stop στην Παιδική Παχυσαρκία - Η γενιά του X-Large", που συνυπογράφουν οι Κλινικές Διαιτολόγοι- Διατροφολόγοι Αλεξάνδρα Κουμπίτσκι & Χριστίνα Φοντόρ.
