Οι έρευνες συσχετισμού της βιταμίνης Ε με τις διαταραχές μνήμης, τη γνωστική δυσλειτουργία και τη νόσο Αλτσχάιμερ, έχουν επικεντρωθεί στη μελέτη της α-τοκοφερόλης. Ωστόσο, η βιταμίνη Ε περιλαμβάνει τέσσερις τοκοφερόλες και τέσσερις τοκοτριενόλες, όλες εκ των οποίων παρουσιάζουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας, σε συνεργασία με το Φινλανδικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας του Ινστιτούτου Καρολίνσκα και το Πανεπιστήμιο της Περούτζια, συμμετείχαν σε μια πληθυσμιακή μελέτη με στόχο την αξιολόγηση της συσχέτισης ανάμεσα στα επίπεδα τοκοφερολών και τοκοτριενολών του ορού, βιοδεικτών οξειδωτικής βλάβης της βιταμίνης Ε (α-tocopherylquinone, 5-nitro-γ-tocopherol) και την συχνότητα εμφάνισης γνωστικής δυσλειτουργίας.
Η μελέτη αποτέλεσε μέρος της έρευνας CAIDE (Cardiovascular Risk Factors, Aging, and Dementia), η οποία επικεντρώνεται στη σύνδεση των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου με τις διαταραχές της μνήμης.
Πώς διεξήχθη η μελέτη;
Στη μελέτη συμπεριλήφθησαν 140 άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, χωρίς ενδείξεις γνωστικής δυσλειτουργίας, τα οποία παρακολουθήθηκαν επί 8 έτη, προκειμένου να αναγνωριστεί η ανάπτυξη ήπιας γνωστικής δυσλειτουργίας ή άνοιας της νόσου Αλτσχάιμερ. Η συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα ορού της βιταμίνης Ε και στη γνωστική δυσλειτουργία αναλύθηκε με πολλαπλή λογιστική παλινδρόμηση, μετά την προσαρμογή του μοντέλου ως προς ποικίλους συγχυτικούς παράγοντες.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι ο κίνδυνος γνωστικής δυσλειτουργίας ήταν χαμηλότερος στα άτομα τα οποία παρουσίαζαν λόγο γ-τοκοφερόλης/χοληστερόλη στο μεσαίο τριτημόριο, συγκριτικά με εκείνους που βρίσκονταν στον χαμηλότερο [OR (95% CI): 0,27 (0,10-1,78)]. Υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης γνωστικής δυσλειτουργίας βρέθηκε στο μεσαίο [OR (95% CI): 3,41 (1,29-9,06)] και υψηλότερο [OR (95% CI): 2,89 (1,05-7,97)] τριτημόριο του λόγου 5-NO2-γ-τοκοφερόλη/γ-τοκοφερόλη. Ανάλυση των απόλυτων τιμών των επιπέδων της βιταμίνης Ε στον ορό, έδειξε χαμηλότερο κίνδυνο γνωστικής δυσλειτουργίας στα άτομα που παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα γ-τοκοφερόλης, β-τοκοτριενόλης και συνολικών τοκοτριενολών.
Ποια είναι τα συμπεράσματα;
Τα δεδομένα της μελέτης οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υψηλότερα επίπεδα ορού βιταμίνης Ε, και συγκεκριμένα υψηλότερα επίπεδα γ-τοκοφερόλης, β-τοκοτριενόλης και συνολικών τοκοτριενολών, παρέχουν προστασία έναντι της εμφάνισης γνωστικής δυσλειτουργίας σε ηλικιωμένα άτομα. Η συσχέτιση φαίνεται ότι διαμορφώνεται παράλληλα και από την συγκέντρωση της χοληστερόλης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, όλες οι μορφές της βιταμίνες Ε διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις γνωστικές λειτουργίες και η μέτρηση της ολικής βιταμίνης Ε στον ορό παρέχει πιο αξιόπιστο τρόπο για την αξιολόγηση των επιπέδων της βιταμίνης στον άνθρωπο.
