Μια ιδιαίτερα γνωστή δίαιτα στο εξωτερικό, που πλέον έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα, είναι η ωμοφαγική δίαιτα (Raw Food Diet). Η ωμοφαγική δίαιτα είναι κάτι παραπάνω από μια καθιερωμένη δίαιτα και δεν είναι καινούργια. Ξεκίνησε ως ένα κίνημα κυρίως τη δεκαετία του ’70, με κύριο στόχο τη βελτίωση της υγείας του ανθρώπου.
Η συγκεκριμένη δίαιτα περιλαμβάνει κυρίως τρόφιμα άψητα ή μαγειρεμένα μέχρι τη θερμοκρασία των 47 βαθμών Κελσίου. Η βάση της θεωρίας της ωμοφαγίας είναι ότι, όταν ένα τρόφιμο θερμανθεί πάνω από τους 47 βαθμούς Κελσίου, καταστρέφονται ένζυμα που περιέχονται στο τρόφιμο, τα οποία είναι υπεύθυνα για την κατάλληλη πέψη του τροφίμου. Ταυτόχρονα, χάνονται με το μαγείρεμα πολύτιμες βιταμίνες και ανόργανα άλατα. Επιπλέον, με το ψήσιμο των τροφών παράγονται τοξίνες επιβλαβείς για την υγεία του ανθρώπου.
Κάποιες συνηθισμένες τροφές και φαγητά που περιλαμβάνονται στην ωμοφαγία είναι οι φύτρες των οσπρίων, τα βλαστάρια, τα φρούτα, οι χυμοί φρούτων και smoothies, το σιταρόχορτο για χυμό, οι ζυμωμένες τροφές όπως το σουκρούτ, τα τυριά από καρπούς όπως π.χ. η μυζήθρα από αμύγδαλα, οι σούπες λαχανικών, το χούμους από ρεβίθια, τα γλυκά με φρούτα και ξηρούς καρπούς, το σιρόπι αγάβης, η στέβια, το ωμό ταχίνι, η χαρουπόσκονη κ.ά.
Το μαγείρεμα στην ωμοφαγία δεν γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο, στον φούρνο ή την κατσαρόλα. Συνήθως χρησιμοποιούνται αφυγραντήρες, όπου αφυδατώνονται τα τρόφιμα, χωρίς να θερμαίνονται πάνω από τους 47 βαθμούς Κελσίου, ενώ στην παρασκευή τους χρησιμοποιούνται μπλέντερ και μούλτι. Οι ξηροί καρποί και οι διάφοροι σπόροι μουλιάζονται και τα λαχανικά μαρινάρονται με ωμές σάλτσες. Η πιο διαδεδομένη μορφή ωμοφαγικής διατροφής είναι η χορτοφαγική ωμοφαγία.
Γενικότερα, η επιστημονική έρευνα έχει επικεντρωθεί στα αποτελέσματα της χορτοφαγικής διατροφής, η οποία περιλαμβάνιε ωστόσο τόσο μαγειρεμένα όσο και ωμά τρόφιμα. Πολλές έρευνες έχουν επιβεβαιώσει, πως μια διατροφή που βασίζεται σε φρούτα, λαχανικά και καρπούς έχει ευεργετική επίδραση στα επίπεδα της χοληστερόλης και τριγλυκεριδιών, καθώς επίσης και στα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, ενώ μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου- ειδικά όταν τα φρούτα και τα λαχανικά είναι ωμά.
Σίγουρα μια χορτοφαγική ωμοφαγική διατροφή είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και χαμηλή σε απλά σάκχαρα και κορεσμένο λίπος. Εκείνα όμως τα συστατικά που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα σε μια τέτοια διατροφή είναι η πρωτεΐνη, η Β12, το ασβέστιο, ο σίδηρος και τα ω-3 λιπαρά οξέα.
Για να μπορέσει ένας χορτοφάγος-ωμοφάγος να προσλάβει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, θα πρέπει να κάνει κατάλληλους συνδυασμούς φυτικών τροφών. Παραδείγματα τέτοιων συνδυασμών είναι τα όσπρια με δημητριακά (φακές με ρύζι ή ρεβίθια με πατάτες). Επιπλέον, η πρωτεΐνη της σόγιας αποτελεί πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας από μόνη της.
Σχετικά με την Β12, καλό θα ήταν να υπήρχε πρόσληψη Β12 μέσω συμπληρώματος, κυρίως ως μεθυλοκοβαλαμίνης, η οποία αποτελεί και την ενεργή μορφή της. Για το ασβέστιο, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στη διατροφή τροφές όπως λάχανο, γάλα και φασόλια σόγιας, αμύγδαλα, φακές, γλυκοπατάτες, σουσάμι κ.ά. Σχετικά με τον σίδηρο, καλό θα ήταν να υπάρχει συνδυασμός των φυτικών τροφών με πηγές βιταμίνης C, για καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου. Δύο τέτοια παραδείγματα μπορεί να είναι οι φακές με πράσινη πιπεριά, καθώς και τα φασόλια με ντομάτα.
Για την πρόσληψη των ω-3 λιπαρών οξέων ιδιαίτερη βάση θα πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση λιναρόσπορου και καρυδιών. Πάντως, για την πληρέστερη κάλυψη των διατροφικών αναγκών, ίσως θα ήταν καλό να χρησιμοποιηθεί και ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα, έπειτα από τη συμβουλή του διαιτολόγου σας.
Σε περίπτωση που η ωμοφαγία περιλαμβάνει ωμά ζωικά προϊόντα, όπως αυγά, κρέατα, θαλασσινά, μη παστεριωμένο γάλα και τυρί, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι παραμονεύει πάντα ο κίνδυνος λιστεριώσης και σαλμονέλας.
Μια ενδιαφέρουσα ακόμη δίαιτα, που και αυτή δειλά δειλά εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, είναι η παλαιολιθική δίαιτα (Paleo Diet), η οποία στηρίζεται στην διατροφή των προϊστορικών ανθρώπων, που περιελάμβανε κυρίως φρούτα, λαχανικά, θαλασσινά και κρέας που προέρχονταν από χορτοφάγα ζώα. Στη διατροφή τους δεν περιέχονταν καθόλου δημητριακά, γαλακτοκομικά, βολβοί και όσπρια, τα οποία εισήχθησαν μετά το 10.000 π.Χ. Όλα αυτά τα διατροφικά στοιχεία χαρακτηρίζουν και την Paleo Diet. Παρόλο που η συγκεκριμένη δίαιτα ενθαρρύνει την κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφών, πολλές ομάδες τροφίμων απουσιάζουν από αυτήν. Αυτή η έλλειψη ποικιλίας όμως, είναι δυνατόν να οδηγήσει τον απλό καταναλωτή σε διατροφικές ελλείψεις.
