Είσαι στο σούπερ μάρκετ για τα ψώνια της εβδομάδας. Φτάνεις στα ψυγεία και κοντοστέκεσαι στα γιαούρτια πριν καταλήξεις σε ποιο θα επιλέξεις γιατί οι επιλογές είναι πραγματικά πολλές.
Πιθανότατα έχεις αποφασίσει από πριν αν θα πάρεις πλήρες ή ελαφρύ σε λιπαρά, αγελαδινό, πρόβειο ή κατσικίσιο και ενώ τα κοιτάς, το βλέμμα σου πέφτει σε ένα γιαούρτι που γράφει “επιδόρπιο γιαουρτιού”.
Τι είναι το επιδόρπιο γιαουρτιού; Είναι διαφορετικό από το γιαούρτι; Κι αν ναι, ποιο κερδίζει στη μάχη “γιαούρτι vs επιδόρπιο γιαουρτιού”; Πάμε να τα δούμε όλα αναλυτικά...
Γιαούρτι: Ορισμός
Το γιαούρτι ορίζεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ως το γαλακτοκομικό προϊόν που παράγεται από τη ζύμωση και πήξη του γάλακτος, με τη χρήση δύο ειδών βακτηριακών καλλιεργειών, του Streptococcus thermophilus και του Lactobacillus bulgaricus.
Αποτελεί μέρος της ανθρώπινης διατροφής εδώ και αιώνες, από όταν οι άνθρωποι ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν τη διαδικασία της ζύμωσης για τη συντήρηση του γάλακτος.
Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για την ακριβή προέλευση του γιαουρτιού, πιστεύεται πως η προέλευση των γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως είναι το γιαούρτι, είναι η Μέση Ανατολή. Συγκεκριμένα, η λέξη “γιαούρτι” φαίνεται να προέκυψε περί τον 8ο αιώνα από το τούρκικο ρήμα “yoğurmak” που σημαίνει “πήζω”.
Γιαούρτι: Διατροφικό Προφίλ
Το γιαούρτι είναι μια αξιοσημείωτη πηγή θρεπτικών συστατικών για τον ανθρώπινο οργανισμό και η συστηματική κατανάλωσή του μπορεί να προσφέρει μια σειρά από οφέλη για την υγεία.
Είναι μία τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως:
- Βιταμίνη Α.
- Βιταμίνες Β1, Β2, Β6 και Β12.
- Μέταλλα (ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο).
- Υδατάνθρακες, με κυρίαρχη τη λακτόζη.
- Πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας.
- Λιπίδια.
- Ζωντανούς μικροοργανισμούς.
Γιαούρτι: Οφέλη απο την Κατανάλωση του
- Περιέχει θρεπτικά συστατικά ζωτικής σημασίας για την διατήρηση της οστικής πυκνότητας και την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
- Η τακτική κατανάλωση γιαουρτιού μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 έως 28%.
- Έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου και της ουροδόχου κύστης.
- Η κατανάλωσή του είναι πολλά υποσχόμενη για την διαχείριση διάφορων γαστρεντερικών παθήσεων όπως δυσανεξία στη λακτόζη, δυσκοιλιότητα, διάρροια, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου και λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
- Συμβάλλει στην απώλεια βάρους και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, μέσω της αποκατάστασης του εντερικού μικροβιώματος
- Έχει συσχετιστεί με μειωμένα επίπεδα χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης.
- Προσφέρει συνολική ανοσολογική ενίσχυση χάρη στα προβιοτικά που μειώνουν τη συχνότητα των μολύνσεων.
Διατροφικές Συστάσεις Κατανάλωσης Γαλακτοκομικών Προϊόντων
Σύμφωνα με τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό, οι ανάγκες σε γαλακτοκομικά προϊόντα κυμαίνονται ως εξής:
| Πληθυσμιακή ομάδα | Μερίδες* γαλακτοκομικών προϊόντων |
| 1-3 ετών | 2 μερίδες/ημέρα (πλήρη σε λιπαρά) |
| 4-8 ετών | 2-3 μερίδες/ημέρα |
| 9-18 ετών | 3-4 μερίδες/ημέρα |
| 19-65 ετών | 2 μερίδες/ημέρα |
| Εγκυμονούσες, θηλάζουσες γυναίκες | 3 μερίδες/ημέρα |
| >65 ετών | 3 μερίδες/ημέρα |
*Μερίδα=1 ποτήρι (250ml) γάλα, ή 1 κεσεδάκι (200γρ.) γιαούρτι ή 30γρ. τυρί
Επιδόρπιο Γιαουρτιού
Η βιομηχανική παραγωγή του γιαουρτιού έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου και σήμερα διατίθενται στην αγορά γιαούρτια με προσθήκες διάφορων ουσιών που ενισχύουν κάποια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους, όπως τη γεύση, το άρωμα και την υφή τους.
Παρόλο που το γιαούρτι είναι ευρέως αποδεκτό από άτομα κάθε ηλικίας, φύλου και εθνικότητας, η βελτίωση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του συνέβαλε στο να αυξηθεί η δημοτικότητά του τα τελευταία χρόνια κατά πολύ. Μία τέτοια κατηγορία γιαουρτιού είναι τα επιδόρπια γιαουρτιού.
Σύμφωνα με το άρθρο 84 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών ως επιδόρπιο γιαουρτιού ορίζεται το γαλακτοκομικό προϊόν που παρασκευάζεται από γάλα, προϊόντα γάλακτος, συστατικά γάλακτος (πρωτεΐνη γάλακτος, λακτόζη) ή και μαγιά γιαουρτιού σε αναλογία 75% τουλάχιστον κατά βάρος του τελικού προϊόντος αναγόμενο σε νωπό γάλα, αναμεμιγμένο με άλλες ουσίες οι οποίες παρατίθενται στον κάτωθι πίνακα.
Αξίζει να σημειώσουμε πως στα επιδόρπια γιαουρτιού υπάγονται και τα κατεψυγμένα επιδόρπια τα οποία συντηρούνται σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Διατροφικό Προφίλ Επιδορπίου Γιαουρτιού
Τα επιδόρπια γιαουρτιού διατηρούν εν μέρη την διατροφική αξία του γιαουρτιού που αναφέραμε προηγουμένως ωστόσο οι προστιθέμενες ουσίες τα “υποβαθμίζουν” θρεπτικά.
Πιο συγκεκριμένα, το θερμιδικό τους περιεχόμενο είναι μοιραία υψηλότερο λόγω των συστατικών τους και η περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα έχει φανεί πως συνδέεται με αύξηση του σωματικού βάρους και εμφάνιση τερηδόνας στα δόντια.
Δεδομένου ότι ένα μέρος των επιδορπίων γιαουρτιού απευθύνεται στα παιδιά, η συστηματική κατανάλωση αυτής της κατηγορίας γιαουρτιού εγκυμονεί κίνδυνο εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας που κατά κανόνα τα ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή τους.
Σύγκριση
| Γιαούρτι | Επιδόρπιο Γιαουρτιού | |
| Συστατικά | Γάλα, βακτηριακές καλλιέργειες Προαιρετικά:
|
Γάλα, βακτηριακές καλλιέργειες, ζαχαρούχες γλυκαντικές ύλες, σταθεροποιητές (όπως ζελατίνη, πηκτίνη, άμυλο), φρούτα, χυμοί φρούτων, αρωματικές ύλες, σοκολάτα, εκχύλισμα καφέ με ή χωρίς καφεΐνη κ.ά. Θερμίδες ↓ ↑ |
| Θερμίδες | ↓ | ↑ |
| Πρωτεΐνη | ↑ | ↓ |
| Λίπος | ↓ | ↑ |
| Σάκχαρα | ↓ | ↑ |
| Ασβέστιο | ↑ | ↓ |
Η Πρόταση του Διαιτολόγου
Λαμβάνοντας όλα τα παραπάνω υπόψιν, αναμφίβολα ο νικητής στη μάχη “γιαούρτι vs επιδόρπιο γιαουρτιού” είναι το γιαούρτι.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως πρέπει να δαιμονοποιήσουμε τα επιδόρπια γιαουρτιού και να τα αποκλείσουμε παντελώς από την διατροφή μας.
Η προτροπή μου είναι να έχεις ως πρώτη σου επιλογή το κλασσικό γιαούρτι και το επιδόρπιο γιαουρτιού να εντάσσεται στη διατροφή σου ως απογευματινό σνακ ίσως ή όποια άλλη στιγμή της ημέρας επιθυμείς να καταναλώσεις ένα πιο “υγιεινό” και δροσερό γλύκισμα.
Βάζω τη λέξη υγιεινό σε εισαγωγικά καθώς η σύσταση μερικών επιδορπίων του εμπορίου μπορεί να μην τα καθιστά πάντοτε υγιεινά, για αυτό τον λόγο αυτό που έχεις να κάνεις εσύ είναι να διαβάζεις τις διατροφικές ετικέτες και κριτικά να επιλέγεις το καταλληλότερο για εσένα
