Βιοτίνη - Βιταμίνη Η

Η Βιταμίνη Η ανακαλύφθηκε το 1927 από τον βιοχημικό M.A. Boas αλλά χρειάστηκαν άλλα 40 χρόνια έρευνας για να συμπεριληφθεί στις βιταμίνες.

Η βιοτίνη (βιταμίνη Β7, βιταμίνη Η) ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Συμμετέχει σε πλήθος μεταβολικών αντιδράσεων όπως στη σύνθεση των λιπαρών οξέων, τη γλυκονεογένεση, το μεταβολισμό των διακλαδισμένων λιπαρών οξέων και το μεταβολισμό της λευκίνης.

Η δράση της βιοτίνης οφείλεται στην ικανότητά της να δεσμεύει και να μεταφέρει το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο χρησιμοποιείται ως υπόστρωμα για πολλές αντιδράσεις σύνθεσης. Για το λόγο αυτό, αποτελεί συνένζυμο σε αντιδράσεις καρβοξυλίωσης, που καταλύονται από ένζυμα, που ονομάζονται καρβοξυλάσες.

• Στη σύνθεση των λιπαρών οξέων αποτελεί συνένζυμο του ενζύμου καρβοξυλάση του ακέτυλο-CoA που καταλύει τη μετατροπή του ακέτυλο-CoA σε μηλόνυλο-CoA.
• Η βιοτίνη αποτελεί επίσης συνένζυμο της πυροσταφυλικής καρβοξυλάσης, ενός ενζύμου της γλυκονεογένεσης.
• Η προπιόνυλο-CoA καρβοξυλάση καταλύει τη μετατροπή του προπιόνυλο-CoA σε S-μεθυλο-μηλόνυλο-CoA, στα πλαίσια του μεταβολισμού των διακλαδισμένων λιπαρών οξέων.
• Τέλος, η μεθυλο-κρωτόνυλο-CoA καρβοξυλάση καταλύει τη μετατροπή του β-μεθυλο-κρωτόνυλο-CoA σε β-μεθυλο-γλουτακόνυλο-CoA, κατά τις αντιδράσεις μεταβολισμού της λευκίνης.

Χρήσεις

Η βιοτίνη παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του δέρματος και των μαλλιών. Περιέχεται σε πολλά σκευάσματα καλλυντικών και σαμπουάν. Έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης και της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας. Η βιοτίνη, πιθανώς, συμμετέχει και στην παθογένεια του σακχαρώδους διαβήτη μειώνοντας τα επίπεδα της φλυκόζης και εμποδίζοντας την ανάπτυξη διαβητικής νεφροπάθειας. Επίσης χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των μυικών πόνων και της δερματίτιδας.

Ανεπάρκεια

Η ανεπάρκεια βιοτίνης πολύ σπάνια μπορεί να συμβεί, διότι η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ανέρχεται μόλις στα 0.25 mg και η συνήθης διατροφή περιέχει το ποσό αυτό της βιταμίνης. Εξάλλου η βιοτίνη παράγεται από τα μικρόβια του εντέρου. Τα συμπτώματα της έλλειψης βιοτίνης αφορούν το δέρμα και τα μαλλιά (σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, ξηροδερμία, αλωπεκία), αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστούν, επίσης, και νευρολογικές διαταραχές, εξάντληση, πόνοι στους μύες, ανορεξία, εξανθήματα, τριχόπτωση και ναυτία. Σημαντικό: Έλλειψη βιοτίνης μπορεί να προκληθεί εξαιτίας όλων των ασθενειών που διαταράσσουν την ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου.

Αλληλεπιδράσεις

Σε άτομα που τρώνε ωμά αυγά για μεγάλες περιόδους μπορεί να παρατηρηθεί έλλειψη βιοτίνης, καθώς αυτή συνδέεται με την πρωτεΐνη του αυγού αβιδίνη και καθίσταται ανενεργής. Αντίθετα, στο μαγειρεμένο αυγό η αβιδίνη μετουσιώνεται και χάνει την ικανότητα σύνδεσής της με τη βιοτίνη.

Συνιστώμενες ημερήσιες προσλήψεις για τη Βιοτίνη

 Πηγές φυσικής βιταμίνης Η

• Σίκαλη
• Βασιλικός πολτός
• Μαγιά μπύρας
• Συκώτι
• Δημητριακά
• Γαλακτοκομικά προϊόντα

Ποια τρόφιμα περιεχουν τη μεγαλύτερη ποσότητα βιοτίνης;

Κίνδυνοι υπερδοσολογίας

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν γνωστοί κίνδυνοι από την υπερδοσολογία βιοτίνης.

Αντοχή

Η βιοδιαθεσιμότητα της βιοτίνης ποικίλλει ανάμεσα στις διάφορες τροφές, εξαιτίας του διαφορετικού βαθμού απορρόφησης διαφόρων συμπλόκων της βιοτίνης. Η βιοτίνη καταστρέφεται με τη θερμότητα ιδιαίτερα παρουσία οξειδωμλενων λιπών, ενώ είναι ασταθής σε οξειδωτικές καταστάσεις.