Η διατροφική ευημερία των παιδιών βασίζεται σε ποικίλα θρεπτικά συστατικά που λειτουργούν αθροιστικά ώστε να ενισχύσουν την ανάπτυξη κατά την παιδική ηλικία. Υπάρχουν όμως πέντε θρεπτικά στοιχεία, ζωτικής σημασίας για τη διατροφή των παιδιών.
Ασβέστιο: Προτεραιότητα στην υγεία των οστών
Το μεγαλύτερο σε αφθονία ιχνοστοιχείο του σώματος. Μεγιστοποιεί την οστική αύξηση και στήριξη του σκελετού στην παιδική ηλικία, αλλά και μετέπειτα, καθιστώντας το πολύτιμο στη καθημερινότητα ενός παιδιού. Μία μικρή ποσότητα ασβεστίου στο αίμα αρκεί να εξασφαλίσει φυσιολογική καρδιακή, μυϊκή λειτουργία και πήξη του αίματος.
Πολλά παιδιά παρουσιάζουν έλλειψη ασβεστίου, με μεγαλύτερο ποσοστό να παρατηρείται στα έφηβα κορίτσια , γεγονός εξαιρετικής σημασίας μιας και την περίοδο αυτή το σώμα εναποθέτει το 50% του ασβεστίου που θα χρειαστεί ποτέ. Αυτό συνεπάγεται βλαβερές συνέπειες, αυξάνοντας τον κίνδυνο για λέπτυνση των οστών και οστεοπόρωση στην ενήλικη ζωή. Σύμφωνα με το Ιατρικό Ινστιτούτο οι ημερήσιες ανάγκες ενός παιδιού σε ασβέστιο είναι:
- 1-3 ετών : 500 mg/ημερησίως
- 4-8 ετών: 800 mg/ημερησίως
- 9-18 ετών: 1300 mg/ημερησίως
- 230 ml γάλατος ή γιαουρτιού και 30-40 gr σκληρό τυρί περιέχουν 300 mg ασβεστίου.
Εκτός από τα γαλακτοκομικά, πηγές ασβεστίου είναι και αρκετά φυτικά προϊόντα, όπως ο φρέσκος χυμός πορτοκάλι, τα ροφήματα σόγιας, το τοφού και κάποια δημητριακά πρωινού. Πέρα από την υγεία των οστών, επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι το ασβέστιο συμβάλλει και στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Journal of American Dietetic Association, μεγάλα ποσοστά ασβεστίου συμβάλλουν στη μείωση του ποσοστού λίπους σε παιδιά 2-8 ετών.
Σημαντικός παράγοντας στη απορρόφηση ασβεστίου είναι η βιταμίνη D. Από τη στιγμή που το μητρικό γάλα δεν περιέχει υψηλά ποσοστά βιταμίνης D, η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία συνιστά στα θηλάζοντα βρέφη να προσλαμβάνουν 400 Διεθνείς Μονάδες βιταμίνης D ως διατροφικό συμπλήρωμα ημερησίως.
Πρωτεΐνη: Απαραίτητη για την ανάπτυξη
Αποτελεί μέρος όλων των ιστών του σώματος, γι’ αυτό και είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τα παιδιά που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης. Τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών είναι τα αμινοξέα, που αποτελούν το βασικό υλικό για την δημιουργία νέων κυττάρων και ιστών, καθώς και ενώσεων που διευθύνουν σωματικές λειτουργίες, όπως ένζυμα και ορμόνες.
Η πρωτεΐνη είναι είτε φυτικής είτε ζωικής προέλευσης, με μια διαφορά. Τα ζωικά τρόφιμα, ειδικά τα αυγά, προμηθεύουν τον οργανισμό με αμινοξέα που το σώμα δεν μπορεί να συνθέσει από μόνο του και ονομάζονται «απαραίτητα αμινοξέα». Στην παιδική ηλικία- αλλά και αργότερα στην εφηβεία- οι πρωτεϊνικές ανάγκες είναι ιδιαίτερα αυξημένες και έχουν ως εξής:
- 1-3 ετών: 13 gr/ημερησίως
- 4-8 ετών: 19 gr/ ημερησίως
- 9-13 ετών: 34 gr/ ημερησίως και
- 14-18 ετών: 46 gr/ημερησίως για τα κορίτσια και 52 gr/ ημερησίως για τα αγόρια.
- 500 ml γάλα ή γιαούρτι, 70 gr κρέας ή πουλερικά ή θαλασσινά ή ένα αυγό είναι αρκετά για να καλύψουν τις ημερήσιες πρωτεϊνικές ανάγκες ενός 3χρονου παιδιού.
Φυτικές ίνες: Σύνθετες μεν...απλές δε
Τα παιδιά χρειάζονται φυτικές ίνες, ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής και μιας υγιούς ανάπτυξης. Επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι οι φυτικές ίνες αποτελούν ασπίδα για τον σακχαρώδη διαβήτη και την υψηλή χοληστερόλη στους ενήλικες και πιθανόν και στα παιδιά. Επιπλέον, οι φυτικές ίνες βοηθούν τα παιδιά στη δυσκοιλιότητα και αυξάνουν το αίσθημα του κορεσμού.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα όσπρια, τα φρούτα και τα λαχανικά. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία συστήνει οι φυτικές ίνες στα παιδιά να υπολογίζονται προσθέτοντας τον αριθμό 5 στην ηλικία του παιδιού.
Αντιοξειδωτικά: Σύμμαχος ενάντια στις ασθένειες
Τα αντιοξειδωτικά, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών C και E, β-καροτένιο και σελήνιο είναι ευρέως διαδεδομένα για την ικανότητά τους να προστατεύουν ενάντια σε παθήσεις όπως ο καρκίνος και η καρδιαγγειακή νόσος. Παρ’ όλο που χρειάζονται περαιτέρω έρευνες αδιαμφισβήτητα αποτελούν τους «υπερήρωες» των θρεπτικών συστατικών, με την ιδιότητα να εξολοθρεύουν τις ελεύθερες ρίζες, δηλαδή τα υποπροϊόντα του μεταβολισμού που συσσωρεύονται στον οργανισμό, προκαλώντας βλάβες στο DNA και στα κύτταρα.
Επομένως, τα αντιοξειδωτικά είναι πολύτιμα από την παιδική κιόλας ηλικία για την οχύρωση του ανοσοποιητικού συστήματος. Πολύχρωμα λαχανικά και φρούτα, όπως μούρα, μύρτιλα, μπρόκολο, σπανάκι, ντομάτες, γλυκοπατάτες, κεράσια, καρότα, πεπόνι ανήκουν στα τρόφιμα με τα περισσότερα αντιοξειδωτικά.
Σίδηρος: Ζωτικής σημασίας συστατικό
Ο σίδηρος χρειάζεται για τη μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα, ενώ πολύ σημαντικός είναι και ο ρόλος του στην ομαλή εγκεφαλική λειτουργία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η έλλειψη σιδήρου από τη διατροφή συντελεί όχι μόνο σε αναιμία, αλλά και σε σοβαρές νοητικές βλάβες.
Ζωικά προϊόντα όπως το κρέας, τα κόκκινα πουλερικά και τα θαλασσινά είναι πηγές αιμικού σιδήρου, μορφή που απορροφάται πλήρως από τον οργανισμό. Αντιθέτως, φυτικά προϊόντα όπως σπανάκι και όσπρια προμηθεύουν μη-αιμικό σίδηρο, μορφή που δεν απορροφάται πλήρως από τον οργανισμό. Για να απορροφήσει ο οργανισμός περισσότερο μη-αιμικό σίδηρο, καλό είναι να προσθέτουμε στα γεύματα μια πηγή βιταμίνης C, όπως πορτοκάλι, ντομάτα, ακτινίδιο, φράουλες ή κόκκινες πιπεριές.
Ισορροπημένη διατροφή με ποικιλία θρεπτικών συστατικών αποτελούν την ιδανική συνταγή για υγιή ανάπτυξη και εξέλιξη στη μετέπειτα ενήλικη ζωή.
