Το ρητό του σοφού λαού «Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται» έχει τρόπον τινά εφαρμογή και στην διατροφή μας. Η διατροφή στην παιδική ηλικία είναι υψίστης σημασίας όχι μόνο για την συγκεκριμένη περίοδο της ζωής αλλά και για μεταγενέστερες περιόδους, όπως η ενήλικη ζωή. Φαίνεται ότι η έλλειψη συγκεκριμένων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών ή αντίθετα η αυξημένη πρόσληψη άλλων κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, μπορούν να οδηγήσουν σε προβλήματα υγείας και ελλείψεις στην ενήλικη ζωή. Μάλιστα υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η κατάλληλη διατροφή στη μήτρα και κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων χρόνων της ζωής είναι μεγάλης σημασίας για την σωστή ανάπτυξη του ανθρώπου. Συγκεκριμένα φαίνεται ότι ένα παιδί που υποσιτίζεται κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του, αποκτά δια βίου νευρολογική ζημιά.
Ποιες είναι οι συνέπειες του υποσιτισμού στην παιδική ηλικία;
Ο υποσιτισμός στην παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα και στην ενήλικη ζωή, όπως καχεκτική ανάπτυξη και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον των οργανικών επιπτώσεων έχει φανεί ότι τα υποσιτιζόμενα παιδιά μακροπρόθεσμα είναι πιο πιθανό να έχουν χαμηλότερα εκπαιδευτικά επιτεύγματα και χαμηλότερη οικονομική κατάσταση. Αν και κάποιες επιδράσεις του υποσιτισμού μπορεί να αντιστραφούν με το πέρασμα του χρόνου, έχει διαπιστωθεί ότι η αναπτυξιακή καθυστέρηση που σχετίζεται με τον υποσιτισμό δεν βελτιώνεται με το πέρας της ηλικίας.
Πόσο σημαντική είναι η πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D;
Η ανάπτυξη των οστών, η οποία είναι υπεύθυνη για το ύψος που αποκτά το παιδί και ως συνέπεια ο ενήλικας, απαιτεί μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D. Ωστόσο η ποσότητα των πλούσιων σε ασβέστιο και βιταμίνη D τροφών, όπως τα γαλακτοκομικά, που προσλαμβάνουν τα παιδιά είναι ανεπαρκής σε σύγκριση με τις ανάγκες του οργανισμού. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της χαμηλής οστικής πυκνότητας και δεν φθάνουν το ύψος που ήταν γενετικά προορισμένα να φθάσουν.
Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου επηρεάζει τις νευρικές ίνες, που οδηγούν σε νευρικότητα και ευερεθιστότητα. Τα παιδιά των οποίων οι δίαιτες δεν περιέχουν τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο είναι πιο πιθανό να είναι κυκλοθυμικά και να αναπτύξουν κατάθλιψη αργότερα στη ζωή.
Ποια συστατικά επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία και την υγεία του εγκεφάλου;
Εξίσου σημαντικά θρεπτικά συστατικά αποτελούν ο σίδηρος και η βιταμίνη Κ, η έλλειψη των οποίων στην παιδική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας στην ενήλικη ζωή. Μάλιστα σχετίζονται μεταξύ τους, καθώς η πρόσληψη ανεπαρκούς ποσότητας βιταμίνης Κ μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη σιδήρου. Συγκεκριμένα η βιταμίνη Κ, η οποία βρίσκεται κυρίως σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αποτελεί ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για την πήξη του αίματος, ενώ ο σίδηρος είναι ένα από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά για τα παιδιά, καθώς ακόμα και παροδική ανεπάρκεια σιδήρου στις αρχές της ζωής φαίνεται να έχει δια βίου αρνητικές επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία και την υγεία του εγκεφάλου. Επίσης χαμηλή συγκέντρωση σιδήρου οδηγεί σε αναιμία.
Ποια τρόφιμα τονώνουν το ανοσοποιητικό;
Γενικότερα παρατηρείται η τάση τα παιδιά να καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες ωμών, ανεπεξέργαστων τροφίμων, καθώς τα τελευταία κοστίζουν τόσο σε χρήματα όσο και σε χρόνο. Τα φρέσκα τρόφιμα, όπως φρούτα και λαχανικά, περιέχουν πληθώρα θρεπτικών συστατικών, των οποίων η έλλειψη επιβαρύνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα είναι η φυσική άμυνα του οργανισμού είναι σημαντικό από την παιδική ηλικία να του παρέχονται τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ορθή λειτουργία του. Αντίθετα μια διατροφή πλούσια σε ζάχαρη, αλάτι και λίπος διεγείρει τη φλεγμονή και επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ποια προβλήματα επιφέρει η παχυσαρκία;
Ένα άλλο βασικό πρόβλημα στην παιδική ηλικία είναι η παιδική παχυσαρκία. Παιδιά με υπερβάλλον βάρος, εξελίσσονται σε ενήλικες με υπερβάλλον βάρος, γεγονός που σχετίζεται με πληθώρα ασθενειών όπως πρώιμα στάδια υπέρτασης και διαβήτη (προϋπέρταση, προδιαβήτης), προβλήματα στις αρθρώσεις και αυξημένα λιπίδια αίματος, με αποτέλεσμα την πρώιμη επιβάρυνση του καρδιαγγειακού συστήματος. Επιπλέον, στα κορίτσια το υπερβάλλον βάρος μπορεί να επιδράσει στον χρόνο έναρξης του έμμηνου κύκλου.
Συμπερασματικά για να πετύχουμε πρόληψη των διάφορων ανεπαρκειών και των χρόνιων ασθενειών πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην παιδική ηλικία, ηλικία-κλειδί για την ανάπτυξη και την θωράκιση του οργανισμού.
