Η ανάγκη για αύξηση της ποσότητας των διαθέσιμων τροφίμων εξαιτίας της τεράστιας αύξησης του πληθυσμού και οι απαιτήσεις για ενίσχυση της παραγωγής τροφίμων σε χώρες όπου οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν τις αποδοτικές σοδειές κατά τη διάρκεια του έτους, αποτελούν τους λόγους για τους οποίους αναπτύχθηκαν τα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα, προκειμένου να περιοριστεί ο υποσιτισμός.
Τα γενετικά τροποποιημένα ή μεταλλαγμένα τρόφιμα περιέχουν κάποιο συστατικό, το οποίο προέρχεται από γενετικά τροποποιημένο φυτικό ή ζωικό οργανισμό. Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί έχουν υποστεί συγκεκριμένες αλλαγές στο γενετικό τους υλικό, όπως τη μεταφορά γενετικού υλικού (DNA) από οργανισμούς ενός είδους σε οργανισμούς ενός άλλου.
Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων προϊόντων είναι η σόγια, το σιτάρι, το καλαμπόκι, η κόκκινη πιπεριά, η πατάτα με λιγότερο άμυλο, η ελαιοκράμβη, η τομάτα που δεν ωριμάζει, οι φράουλες, τα αγγούρια, τα ζαχαρότευτλα, τα καρότα, τα μήλα, τα καρύδια, τα σταφύλια, ο καφές με μικρότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη, το πεπόνι που δεν ωριμάζει, το πιπέρι, φρούτα πιο γλυκά και το ρύζι.
Ποια είναι τα οφέλη των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων;
Προϊόντα φυτικής προέλευσης
- Καλύτερη γεύση και ποιότητα
- Μείωση χρόνου ωρίμανσης των φυτών ή δέντρων που τα παράγουν
- Τα μεταλλαγμένα φυτά προσφέρουν καλύτερες και μεγαλύτερες σοδειές, αυξημένη αντίσταση εναντίον βλαβερών οργανισμών και ασθενειών, χρειάζονται λιγότερα εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα Αυξημένη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά
- Πιθανότητες για νέα προϊόντα και μεθόδους καλλιέργειας
Προϊόντα ζωικής προέλευσης
- Περισσότερες θρεπτικές ιδιότητες, αυξημένη αντίσταση των ζώων σε ασθένειες, αύξηση της παραγωγικότητας
- Καλύτερη και περισσότερη παραγωγή κρέατος, αυγών και γάλακτος
- Βελτίωση της υγείας των ζώων και καλύτερες διαγνωστικές μέθοδοι
Οφέλη για το περιβάλλον
- Λιγότερη χρήση εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και λιπασμάτων
- Καλύτερη διατήρηση του εδάφους και των υδάτων όπως, επίσης, εξοικονόμηση ενέργειας
- Βιολογική επεξεργασία των δασικών προϊόντων
- Καλύτερος χειρισμός και επεξεργασία των αποβλήτων
Οφέλη για την κοινωνία
- Αυξημένη παραγωγή τροφίμων και ασφάλεια για τον αυξανόμενο πληθυσμό της Γης
- Αντιμετώπιση του προβλήματος της πείνας και του υποσιτισμού, που μαστίζει σήμερα ένα πολύ μεγάλο αριθμό χωρών παγκοσμίως
Ποιοι κίνδυνοι εμφανίστηκαν από τη χρήση γενετικά τροποποιημένων τροφίμων;
Αλλεργικές κρίσεις
Εκτός, όμως, από τα οφέλη, υπάρχουν και κάποιοι κίνδυνοι από τη χρήση τους. Με την κατανάλωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών έχει παρατηρηθεί η εμφάνιση συχνών αλλεργικών κρίσεων, σε άτομα που είναι επιρρεπή σε συγκεκριμένες αλλεργίες. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι, ο κίνδυνος αλλεργίας που αναφέρεται συχνά δεν είναι υψηλότερος, σε σχέση με τα υπόλοιπα τρόφιμα.
Αναποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών
Ακόμη, η πρόσληψη αντιβιοτικών ουσιών από τον ανθρώπινο οργανισμό, μέσω των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, προκαλεί αύξηση της ανθεκτικότητάς του σε αυτές. Αυτό έχει ως συνέπεια την αναποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών στον οργανισμό, όταν αυτό είναι αναγκαίο π.χ. στην ανάρρωση κάποιας ασθένειας.
Διαταραχή στην ισορροπία του περιβάλλοντος
Επιπλέον, κάποιες έρευνες έδειξαν ότι, η γύρη από ένα μεταλλαγμένο καλαμπόκι σκότωνε κατά χιλιάδες ένα είδος πεταλούδας. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, διαταράσσεται η ισορροπία του περιβάλλοντος και συνεπώς επηρεάζεται η τροφική αλυσίδα.
Παρόλο που υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια των μεταλλαγμένων τροφίμων, τα συστήματα ελέγχου είναι ανεπαρκή.
Η σχέση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης με τα μεταλλαγμένα τρόφιμα
Σήμερα, ο κόσμος καταναλώνει περισσότερη τροφή από όση παράγει. Σύμφωνα με υπολογισμούς των Ηνωμένων Εθνών, η παραγωγή τροφής θα πρέπει να αυξηθεί κατά 70% για να θρέψει τον πληθυσμό των 9 δις που αναμένεται να είναι ο παγκόσμιος πληθυσμός, έως το 2050. Όμως, το ποσοστό της αύξησης της αγροτικής παραγωγής είναι πολύ μικρό για να ανταποκριθεί σε αυτήν την αύξηση του πληθυσμού και της ζήτησης, με αποτέλεσμα ο παγκόσμιος πληθυσμός να υποσιτίζεται.
Οι επιπτώσεις της επισιτιστικής κρίσης είναι σοβαρές. Όταν ο κόσμος υποσιτίζεται δεν μπορεί να αντισταθεί σε ασθένειες, δεν μπορεί να εργαστεί παραγωγικά, τα παιδιά δεν μπορούν να παρακολουθήσουν σχολείο και ως αποτέλεσμα χάνουν την εκπαίδευση και τις προοπτικές για το μέλλον τους.
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι, η λύση στην επισιτιστική κρίση είναι η δημιουργία καλλιεργειών μεταλλαγμένων τροφίμων. Αυτές οι καλλιέργειες μπορούν να προσδώσουν επιθυμητά χαρακτηριστικά, οδηγώντας σε νέες ποικιλίες με υψηλότερη απόδοση στην παραγωγή, μικρότερη ανάγκη για λιπάσματα και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στην ξηρασία, η οποία εντείνει να αυξηθεί στο μέλλον.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι, οι φυσικοί πόροι είναι όλο και λιγότεροι, ο υποσιτισμένος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί αρκετά στο μέλλον. Από αυτό προκύπτει ότι, μια καλή λύση για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι να επενδύσουμε στα μεταλλαγμένα τρόφιμα, ώστε να υπάρχουν για όλους επαρκή, ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα μέχρι το 2050.
