Το Ευρωκοινοβούλιο προχώρησε σε αλλαγές στη σήμανση και στις διατροφικές πληροφορίες, διότι έκρινε πως ο καταναλωτής σήμερα δεν αντλεί επαρκή πληροφόρηση για τα τρόφιμα. Σχετικά πρόσφατη έρευνα επιβεβαιώνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές δεν διαβάζουν τις ετικέτες των τροφίμων. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρει ότι οι περισσότεροι, δεν διαβάζουν τις ετικέτες, γιατί δεν έχουν χρόνο.
Από αυτούς που τις διαβάζουν, 6 στους 10 αντιμετωπίζουν με καχυποψία όσα τρόφιμα περιέχουν Ε (πρόσθετα), υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Αντίθετα, τα προϊόντα που αναγράφουν ποιες βιταμίνες περιέχουν αντιμετωπίζονται πιο θετικά και έρχονται πρώτα στις προτιμήσεις των Ελλήνων καταναλωτών.
Είναι υποχρεωτική η διατροφική επισήμανση;
Πλέον, η διατροφική επισήμανση είναι υποχρεωτική και οι ετικέτες θα είναι ίδιες σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Εκτός από τη διατροφική αξία του κάθε προϊόντος, οι ετικέτες θα αναγράφουν και τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη.
Ποια συστατικά πρέπει να αναγράφονται;
Υποχρεωτικά θα αναφέρονται και θα εκφράζονται ανά μονάδα μέτρησης για συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων, τα παρακάτω θρεπτικά συστατικά:
- Η ενέργεια (σε kJ / kcal)
- Τα λίπη (g)
- Τα κορεσμένα λίπη (g)
- Οι υδατάνθρακες (g)
- Οι πρωτεΐνες (g)
- Τα σάκχαρα (g)
- Το αλάτι (g)
Ποια συστατικά μπορούν προαιρετικά να αναφερθούν;
Υπάρχει δυνατότητα «εθελοντικής»/ προαιρετικής παροχής των ακόλουθων διατροφικών πληροφοριών:
- Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (g)
- Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (g)
- Πολυόλες(g)
- Άμυλο (g)
- Ίνες (g)
- Βιταμίνες και μέταλλα (στις ανάλογες μονάδες μέτρησης)
Πώς πρέπει να δίνονται οι πληροφορίες;
Τόσο οι υποχρεωτικές, όσο και οι προαιρετικές πληροφορίες διατροφής πρέπει να εκφράζονται ανά 100g/100ml, σε μορφή πίνακα («διατροφικός πίνακας»). Διαφορετικά, θα μπορούν να εκφραστούν ανά μερίδα (αλλά ο αριθμός των μερίδων πρέπει να αναγράφεται στη συσκευασία και η μερίδα πρέπει να είναι ποσοτικοποιημένη). Οι βιταμίνες και τα μέταλλα θα πρέπει να εκφράζονται σε % GDAs.
Στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας υπάρχει περιορισμός των διατροφικών πληροφοριών. Η ενέργεια στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας πρέπει πάντα να αναφέρεται ανά 100g/100ml. Οι επαναλαμβανόμενες διατροφικές πληροφορίες μπορούν να παρουσιαστούν σε διαφορετική μορφή από ό,τι η μορφή πίνακα και πρέπει να τοποθετηθούν στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας.
Όταν επαναλαμβάνονται οι 5 θρεπτικές ουσίες, η ενέργεια πρέπει να εκφράζεται ανά 100g/100ml και ανά μερίδα. Τα σάκχαρα, τα λιπαρά τα κορεσμένα λιπαρά και το αλάτι μπορεί να εκφράζονται μόνο ανά μερίδα.
Πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα GDAs %;
- Στο πίσω μέρος της συσκευασίας στον «διατροφικό πίνακα» για τα 7 υποχρεωτικά θρεπτικά συστατικά.
- Είτε στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας για τις επαναλαμβανόμενες διατροφικές πληροφορίες.
Όταν χρησιμοποιούνται τα GDAs %, η δήλωση που πρέπει να παρέχεται είναι ότι πρόκειται για «Προσλήψεις αναφοράς σε έναν μέσο ενήλικα (8.400KJ / 2000Kcal)». Η δήλωση «ερμηνείας» των GDA πρέπει να παρέχεται.
Π.χ. προσλαμβανόμενες ποσότητες αναφοράς που προσδιορίζονται:
- Ενέργεια 8400 kJ / 2000 kcal
- Συνολικά λιπαρά 70 g
- Κορεσμένα 20 g
- Υδατάνθρακες 260 g
- Σάκχαρα 90 g
- Πρωτεΐνη 50 g
- Αλάτι 6 g
Η συσκευασία περιέχει 6 μπισκότα. Ένα μπισκότο (50γρ.)αποδίδει:
Πίνακας Διατροφικών Πληροφορών (στο πίσω μέρος της συσκευασίας) | |||
ανα 100 g | ανα μερίδα | % ΣΗΠ | |
Ενέργεια | Kj/Kcal | Kj/Kcal | % |
Λιπαρά | g | g | % |
εκ των οποίων | |||
|
g | g | |
|
g | g | |
|
g | g | |
Υδατάνθρακες | g | g | % |
εκ των οποίων | |||
|
g | g | % |
Αυτή η μακέτα-παράδειγμα είναι ένα μη-υπάρχον (προσυσκευασμένο) προϊόν και έχει καθαρά σχεδιαστεί για ενδεικτικούς σκοπούς. Ως εκ τούτου, το παράδειγμα δεν λαμβάνει υπόψη άλλες νομοθετικές απαιτήσεις (π.χ. μέγεθος γραμματοσειράς, η αποκήρυξη δηλώσεις, κ.λπ.), ούτε αντανακλά τα επίσημα GDA εικονίδια τα οποία χρησιμοποιούνται από τις εταιρείες (βλ. www.referenceintakes.eu)
Η μακέτα-παράδειγμα προϋποθέτει την εθελοντική επανάληψη των 5 θρεπτικών συστατικών στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας, και την προαιρετική ένδειξη όλων των δυνατών θρεπτικών συστατικών.
Ποιες άλλες σημαντικές αλλαγές είναι προτεινόμενες;
Μέγεθος γραμματοσειράς
Κατάργηση των «ψιλών γραμμάτων» στις συσκευασίες των τροφίμων (να μην είναι μικρότερα από 1,2 χιλιοστά)
Αλλεργιογόνα
Εκτός από τα συσκευασμένα τρόφιμα, σαφής ενημέρωση για την παρουσία αλλεργιογόνων πρέπει να παρέχεται στα φρέσκα, μη συσκευασμένα τρόφιμα και στα εστιατόρια.
Ημερομηνία κατάψυξης
Πρέπει να αναγράφεται καθαρά η ημέρα κατάψυξης στα μη κατεργασμένα πουλερικά, κρέατα και ψάρια.
Υποχρεωτικά
Στο πίσω μέρος της συσκευασίας πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφεται η περιεκτικότητα σε λίπη, κορεσμένα λίπη, υδατάνθρακες, σάκχαρα, αλάτι, πρωτεΐνες και θερμίδες.
Προαιρετικά
Στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας η τοποθέτηση τέτοιων πληροφοριών θα είναι προαιρετική.
Υποκατάστατα
Σαφής ένδειξη της παρουσίας υποκατάστατων, όπως το τεχνητό «τυρί» ή τα κρέατα από συνδυασμό κομματιών διαφορετικών ειδών κρεάτων.
Εξαιρούνται
Τα οινοπνευματώδη, οι συσκευασίες δώρου, τα εποχικά γλυκά, τα γεύματα άμεσης κατανάλωσης και τα χειροποίητα τρόφιμα από μικρούς παραγωγούς.