Καλά νέα για τους φανατικούς του καφέ; Μάλλον. Αυτό έρχεται να μας πει τουλάχιστον έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of the National Cancer Institute.
Το μελάνωμα αποτελεί ένα από τα ταχύτερα εξαπλωνόμενα κακοήθη νοσήματα στον άνθρωπο, με πρόσφατες στατιστικές να δείχνουν ότι είναι ο έκτος συχνότερος τύπος καρκίνου στους άνδρες και ο έβδομος συχνότερος στις γυναίκες. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Μελανώματος, κάθε χρόνο 3-4 στους 100.000 εμφανίζουν μελάνωμα, αριθμός που έχει μια συνεχώς ανοδική πορεία, ενώ στις ΗΠΑ αποτελεί τον πέμπτο συχνότερο τύπο καρκίνου στο σύνολο του πληθυσμού. Αυτή η εξάπλωση έχει δώσει αφορμές για αναζήτηση κάθε πιθανού τρόπου προστασίας από το μελάνωμα.
Η έρευνα σχετικά με τον καφέ και την εμφάνιση μελανώματος δεν είναι κάτι εντελώς καινούριο.
Είναι όμως κάτι στο οποίο οι επιδημιολογικές μελέτες του παρελθόντος έχουν αποτύχει να συμφωνήσουν μεταξύ τους. Μια νέα μελέτη (2015) έρχεται να ρίξει φως στη συσχέτιση, έχοντας πραγματοποιηθεί σε πληθυσμό 447.357 λευκών ατόμων που δεν είχαν παρουσιάσει μελάνωμα στην αρχή της μελέτης, και οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για ένα μέσο διάστημα 10,5 ετών. Η πρόσληψη καφέ υπολογίστηκε με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων τόσο για τον ντεκαφεϊνέ όσο και για τον κανονικό καφέ (με καφεΐνη). Στην ανάλυση των αποτελεσμάτων λήφθηκαν φυσικά υπόψη πολλοί παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, το μορφωτικό επίπεδο, η φυσική δραστηριότητα, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, η υψηλότερη κατανάλωση καφέ (4 φλιτζάνια τουλάχιστον την ημέρα) σχετιζόταν με 20% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κακοήθους μελανώματος, αποτέλεσμα που ίσχυε μόνο για την κατανάλωση κανονικού καφέ, ενώ ο ντεκαφεϊνέ δεν φάνηκε να έχει κάποια αντίστοιχη επίδραση. Όσον αφορά στα καλοήθη μελανώματα, δεν έδειξαν την ίδια συσχέτιση, πράγμα που μπορεί να οφείλεται σε διαφορετική αιτιολογία εμφάνισής τους, ή ακόμα και στη δράση του καφέ η οποία ίσως να απέτρεψε την εξέλιξή τους σε κακοήθη.
Πού κρύβονται οι αντηλιακές ιδιότητες;
Η διαφορά των αποτελεσμάτων ανάλογα με την παρουσία καφεΐνης στον καφέ μας δείχνει ότι αυτή ήταν που έπαιξε τον βασικό ρόλο στην συσχέτιση. Παρ’ όλα αυτά δεν αποτελεί το μοναδικό συστατικό του καφέ που έχει δείξει θετική συσχέτιση με την πρόληψη της δερματικής καρκινογένεσης. Το νικοτινικό οξύ, ή αλλιώς η γνωστή και ως Βιταμίνη Β3, όπως επίσης και η αμινική μορφή της το νικοτιναμίδιο είναι παράγωγα του ψησίματος του καφέ. Το νικοτιναμίδιο έχει αποδειχθεί ερευνητικά να ενισχύει την επιδιόρθωση ζημιάς του DNA που έχει επέλθει σε κύτταρα της κεράτινης στιβάδας του ανθρώπινου δέρματος μετά από έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Η δράση αυτή αναφέρεται σε τοπική χρήση του ενεργού συστατικού, ενώ τοπική χρήση και καφεΐνης έχει αποδειχθεί στο παρελθόν ότι δρα ανασταλτικά στην καρκινογένεση.
Φαίνεται λοιπόν ο καφές να μας προστατεύει με περισσότερους τρόπους από ό,τι φανταζόμασταν. Σίγουρα χρειάζεται περισσότερη έρευνα πάνω στο θέμα για να γίνει η χρήση των προστατευτικών συστατικών του στην παραγωγή αντηλιακών. Μέχρι τότε όμως, μπορούμε να τον απολαμβάνουμε, φορώντας το αντηλιακό μας και κάτω από την ομπρέλα μας, με την σκέψη ότι εκτός από την ενυδάτωσή μας, μπορεί να μας προφυλάσσει από τον τόσο επικίνδυνο και αγαπημένο μας ήλιο.
