Το σταφύλι, η Βρώση των Θεών

Το σταφύλι... στο χρόνο

Ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε τα σταφύλια για τη διατρoφή του ήδη από την εποχή του ορείχαλκου. Μετά τον κατακλυσμό, ο Νώε, λέει η Παλαιά Διαθήκη, φύτεψε ένα αμπέλι. Στην Αίγυπτο, βρέθηκαν σπόροι και φύλλα σε τάφους Φαραώ της 6ης χιλιετηρίδας, καθώς και παραστάσεις με έξι διαφορετικές ποικιλίες αμπελιού, ενώ στην Ν. Γαλλία και τη Β. Ιταλία βρέθηκαν απολιθωμένοι σπόροι και φύλλα αμπελιού.

Μερικοί υποστηρίζουν πως πρώτοι αμπελουργοί ήταν οι Σημίτες, όταν ζούσαν ακόμα στη Μεσοποταμία, ενώ άλλοι ότι ήταν οι Άριοι, που μετέφεραν την καλλιέργεια του αμπελιού από τον Καύκασο και τη διέδωσαν κατόπι στην Αίγυπτο και στην Ευρώπη. Ο Πλούταρχος γράφει πως οι καλλιεργούμενες ποικιλίες του αμπελιού προέρχονται από τις Iνδίες. Η πιθανότερη όμως εκδοχή είναι, ότι η αμπελουργία αναπτύχθηκε ταυτόχρονα σχεδόν από διάφορους λαούς της γης σε πολλές χώρες της Ασίας της Ν. Ευρώπης και της Β. Αφρικής.

Η καλλιέργεια του αμπελιού στην Ελλάδα, ίσως να έχει Ασιατική προέλευση και να οφείλεται στην εγκατάσταση στο Αιγαίο, στην Ηπειρωτική Ελλάδα και στην Κρήτη λαών από την Ανατολή.

Οι θεοί του σταφυλιού

Πολλές χώρες διεκδικούν τον τίτλοτης πρώτη πατρίδας του αμπελιού και σχεδόν όλες αποδίδουν την ανακάλυψη και την καλλιέργειά του σε μια θεότητα. Οι 'Ελληνες είχαν τον Διόνυσο, οι Ινδοί τον θεό Σόμα, οι Αιγύπτιοι τον Όσιρη, οι Λίβυοι τον Άμμωνα, οι πρώτοι Ιταλοί τον Κρόνο και οι Ρωμαίοι τον Βάκχο.

Διατροφική αξία Σταφυλιού

Το σταφύλι που αφθονεί σε πολλές περιοχές της Ελλάδος είναι ένα θαυμάσιο φρούτο με ποικιλία χρωμάτων, αρωμάτων και γεύσεων.

Πηγή βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων

Είναι ένα θρεπτικό φρούτο, που μπορεί να καλύψει αποκλειστικά τις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού. Το σταφύλι είναι σημαντική πηγή ασβεστίου και σιδήρου, αλλά και βιταμινών Β και Α. Περιέχει επίσης πολυφαινόλες, οι οποίες έχουν πολύτιμη αντιοξειδωτική δράση, εμποδίζοντας τη δημιουργία ελευθέρων ριζών.

Αποτοξίνωση και λάμψη δέρματος

Η επιδερμίδα αντιδρά πολύ θετικά στα ευεργετικά συστατικά του σταφυλιού, όπως τα μεταλλικά άλατα και τα ιχνοστοιχεία, τα οποία βοηθούν στην αποτοξίνωση του δέρματος. Οι πολυφαινόλες προστατεύουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη των ιστών, που είναι βασικά δομικά στοιχεία της επιδερμίδας, προσφέροντάς της σύσφιξη και λάμψη.

Πρόληψη καρδιαγγειακών 

Στον οργανισμό, τα λιπαρά οξέα από το σταφύλι βοηθούν στην πρόληψη της χοληστερίνης και, κατά συνέπεια, των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Νωπό, το σταφύλι περιέχει 62Kcal (θερμίδες) στα 100γρ. και τα εξής συστατικά:

• πρωτεΐνες 0,7γρ. 
• υδατάνθρακες 13γρ. 
• βιταμίνη Α 70ΔΜ 
• Ca (ασβέστιο) 16mg 
• Fe (σίδηρο) 0,6mg
• Νερό 82γρ. 
• άλλες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία σε μικρότερες ποσότητες

Προϊόντα σταφυλιού

Από τη μεταποίηση του σταφυλιού μπορούμε να έχουμε προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας και γεύσης όπως:

Το κρασί

Το κόκκινο κρασί είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Η ενίσχυση της αντιοξειδωτικής άμυνας του οργανισμού βοηθά στην απομάκρυνση του κινδύνου της αθηροσκλήρωσης - καρδιοπαθειών.

Λόγια σπουδαίων ανδρών για το κρασί

• Πέντε προσόντα πλέκουν το εγκώμιο του κρασιού. Είναι δυνατό, όμορφο, ευωδιαστό, δροσερό και σε κάνει να χορεύεις. Τζων Χάρινγκτον (1561-1612)
• Το κρασί είναι το μεγαλύτερο δείγμα πολιτισμού στον κόσμο. Έρνεστ Χέμινγουεϊ (1899-1961)
• Το κρασί ξυπνάει τον πόθο, αλλά ματαιώνει την πραγμάτωση. Ουϊλιαμ Σαίξπιρ (1564-1616)
• Το κρασί φέρνει στο φως όλα τα κρυμμένα μυστικά της ψυχής. Οράτιος (65-8π.Χ.)
• Ο χυμός του σταφυλιού είναι η υγρή πεμπτουσία των συμπυκνωμένων ηλιαχτίδων. Τόμας Λαβ Πίκοκ (1785- 1866)
• Το κρασί παρηγορεί τους λυπημένους, αναζωογονεί τους γέροντες, εμπνέει τους νέους, κάνει τον κουρασμένο να ξεχνά τον μόχθο του. Λόρδος Βύρων (1788-1824)
• Στο πρώτο ποτήρι, ο άνθρωπος πίνει το κρασί, στο δεύτερο το κρασί πίνει το κρασί και στο τρίτο, το κρασί πίνει τον άνθρωπο. Ιαπωνική παροιμία
• Το κρασί είναι εμφιαλωμένη ποίηση. Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον

Ρακή ή Τσικουδιά

Στην Κρήτη, η τσικουδιά είναι συνδεδεμένη με τη φιλοξενία των κατοίκων της.

Τη σταφίδα

Η σταφίδα είναι το αποξηραμένο προϊόν του σταφυλιού. Είναι μεγάλης θρεπτικής αξίας, με αξιόλογο ποσοστό ασβεστίου (73mg), καθώς και σιδήρου (2,7gr), Βιταμίνης Α και άλλων στοιχείων.

To χυμό σταφυλιού

Από τον χυμό του σταφυλιού μπορούμε να φτιάξουμε το πετιμέζι, το οποίο χρησιμοποιείται όπως και το μέλι, και πολλές φορές το αντικαθιστά. Το πετιμέζι, αλλά και η ρακή θεωρούνται ένα πολύ καλό αντιγριπικό.

Ιδιότητες σταφυλιού

Εκτός από βασικό συστατικό της διατροφής, το σταφύλι χρησιμοποιείται και για εξωτερική χρήση, με ποικίλες ευεργετικές ιδιότητες. Ανατρέχοντας στην ιστορία του, παρατηρούμε ότι αρκετοί ευρωπαϊκοί λαοί χρησιμοποιούσαν τη ρίζα του κλήματος για να γιατρέψουν διάφορες δερματοπάθειες και παθήσεις στα μάτια.

Επιπλέον, οι ρίζες του χρησιμοποιούντο ως αιμοστατικό σε περιπτώσεις εξωτερικών αιμορραγιών, αλλά και για να ανακουφίσουν τοπικούς πόνους από εγκαύματα.

Σήμερα, ο καρπός και τα κουκούτσια του χρησιμοποιούνται ευρέως σε πολλές αντιγηραντικές θεραπείες και φροντίδες προσώπου, σώματος και μαλλιών. Αρκετά είναι τα Spa που προσφέρουν σταφυλοθεραπείες για το πρόσωπο και το σώμα.