Σαφείς ενδείξεις για σταθεροποίηση των πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το Α’ εξάμηνο 2014, όσο και της ανάλυσης των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ για το 2013.
Από τη σύγκριση του μηνιαίου δείκτη όγκου πωλήσεων στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. το 2013 με το 2014 οι πωλήσεις σταθεροποιούνται το 2014 με δείκτη 79.1 έναντι 79.5 το 2013. Εκτιμάται ότι είναι πολύ πιθανό το 2014 να κλείσει αυξητικά για τον κύκλο εργασιών των αλυσίδων σουπερμάρκετ.
Αντίθετα το 2013, οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων παρουσίασαν πτώση. Συγκεκριμένα, συνολικά το λιανεμπόριο τροφίμων εκτιμάται ότι το 2013 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 18,5 δισεκατομμυρίων ευρώ χωρίς ΦΠΑ, έναντι 19.6 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2012. Η μείωση αυτή της τάξης του 5,55% αντιστοιχεί στο ποσό των 1,1 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μείωση παρουσιάζουν οι πωλήσεις και στις αλυσίδες σουπερμάρκετ σύμφωνα με επεξεργασία στοιχείων 61 ισολογισμών. Συγκεκριμένα, οι αλυσίδες παρουσίασαν μείωση πωλήσεων κατά 2% από 7,3 δισεκατομμύρια Ευρώ σε 7,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνολικά η αγορά των Σουπερμάρκετ εκτιμάται ότι παρουσιάζει μείωση της τάξης του 4% από 10,1 σε 9,7 δισ. ευρώ το 2013.
Αυτή η μικρότερη συγκριτικά μείωση σε σχέση με το σύνολο της αγοράς εξηγείται από την έμφαση σε σύγχρονες οργανωτικές δομές και συστήματα, υψηλές επενδύσεις παρά την οικονομική ύφεση, την ανάπτυξη του δικτύου των αλυσίδων (μέσω εξαγορών ή οργανικής ανάπτυξης), μέσω οικονομιών κλίμακας λόγω της οργάνωσης τους και στρατηγικών ανταπόκρισης στην κρίση (π.χ. περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, συνεχείς προσφορές κλπ).
Ενδιαφέρον στοιχείο των αποτελεσμάτων αυτών είναι ότι οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων εκπροσωπούν μόνο το 52% της συνολικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 75% και στις ανεπτυγμένες αγορές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης πλησιάζει ή και ξεπερνάει το 90%. Αυτό σχετίζεται με το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των σούπερ μάρκετ που ισχύει (παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις), την γεωγραφία της χώρας και τους περιορισμούς στην πώληση συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.
Έμφαση στις επενδύσεις
Παρά την οικονομική ύφεση και τις δυσκολίες χρηματοδότησης, οι επενδύσεις των 61 αλυσίδων σουπερ μάρκετ το 2012 σε πάγιο εξοπλισμό ανήλθαν σε 157 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό που αναλογεί σε ποσοστό 2,19% του κύκλου εργασιών, είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Συνολικά εκτιμάται ότι επενδύσεις των αλυσίδων σουπερμάρκετ σε πάγιο εξοπλισμό ξεπέρασαν τα 200 εκατ. ευρώ το 2013, ενώ οι συνολικές επενδύσεις σε τομείς που δεν εμφανίζονται στις οικονομικές καταστάσεις εκτιμάται ότι ίσως ξεπερνούν και τα 300 εκατ. ευρώ. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι επενδύσεις υπερβαίνουν για άλλη μια χρονιά τα καθαρά κέρδη (121 εκατ. ευρώ).
Ένα μέρος των επενδύσεων αυτών αφορούν σίγουρα την ανάπτυξη και συντήρηση του δικτύου καταστημάτων, όμως δεδομένης της οικονομικής ύφεσης πολλές επιχειρήσεις στοχεύουν πλέον στη μείωση των λειτουργικών τους εξόδων και στην αύξηση της παραγωγικότητας, κάτι που φαίνεται και από τους σχετικούς δείκτες εξόδων. Προκειμένου να μειώσουν μακροπρόθεσμα τα κόστη επενδύουν σε συστήματα, τεχνογνωσία και υποδομές.
Παράλληλα δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην οργανωτική και λειτουργική αναβάθμιση των Σουπερμάρκετ με στόχο την υψηλή παραγωγικότητα, στον εξορθολογισμό των αποθεμάτων, στις νέες τεχνολογίες, στην εκπαίδευση του προσωπικού και στην ορθολογικότερη διαχείρισης των πόρων. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο δείκτης λειτουργικού κόστους μειώθηκε από το 2012 έως το 2013 από 20,23% σε 19,76%, αποδεικνύοντας έτσι την ουσιώδη αύξηση στην παραγωγικότητα. Η επιτυχία αυτών των επενδύσεων φαίνεται στους δείκτες κερδοφορίας των αλυσίδων σουπερμάρκετ οι οποίοι μένουν σταθεροί παρά τη σημαντική μείωση στις πωλήσεις.