Ο Χάρης Γεωργακάκης, Κληνικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc και Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτιούτου Διατροφής, έδωσε συνέντευξη στο medNutrition, απαντώντας σε ερωτήματα σχετικά με την κατανάλωση μπύρας και την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Σε τι ποσοστό ανέρχονται τα καρδιαγγειακά νοσήματα αυτή τη στιγμή παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα;
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα σήμερα αποτελούν ίσως τα πιο διαδεδομένα νοσήματα παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, φαίνεται ότι το 1/3 των θανάτων από όλες τις αιτίες παγκοσμίως αποδίδεται στα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ τα δεδομένα της Ελληνικής Στατιστική Υπηρεσίας, φανερώνουν ότι στην Ελλάδα το 49% των θανάτων σε άνδρες και γυναίκες οφείλεται στα νοσήματα της καρδιάς και των αγγείων.
Τι ρόλο παίζει η διατροφή στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών;
Η διατροφή αποτελεί μαζί με τη φυσική δραστηριότητα και τη διακοπή του καπνίσματος, τους κυριότερους παράγοντες για τη πρόληψη και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Φαίνεται ότι διατροφή με αυξημένη πρόσληψη σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, προϊόντα ολικής άλεσης, ψάρια, χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά, μέτρια πρόσληψη αλκοόλ και περιορισμένη πρόσληψη σε κορεσμένα λιπαρά (προερχόμενα κυρίως από κόκκινο κρέας και σκληρά τυριά) και αλάτι, μπορεί να ωφελήσει τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο αντιμετώπισης ενάντια σε καρδιαγγειακά νοσήματα.
Πώς προέκυψε η ιδέα για τη διερεύνηση αυτής της επίδρασης;
Η διεθνής βιβλιογραφία έχει ασχοληθεί σε μεγάλο βαθμό με τις ευεργετικές ιδιότητες της μέτριας κατανάλωσης κόκκινου κρασιού στη λειτουργία της καρδιάς και των αγγείων. Οι ευεργετικές αυτές ιδιότητες έχουν αποδοθεί τόσο στο αλκοόλ που περιέχει το κόκκινο κρασί, όσο και στις αντιοξειδωτικές ουσίες. Σε αντιδιαστολή, η μπύρα, αν και αποτελεί ένα ποτό με μεγάλη κατανάλωση παγκοσμίως, το οποίο περιέχει χαμηλή συγκέντρωση αλκοόλ και ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως το κόκκινο κρασί, είναι ελάχιστα μελετημένη ως προς την πιθανή δράση της στην καρδιαγγειακή λειτουργία.
Ποιοι φορείς συνεργάστηκαν για την διεξαγωγή της έρευνας;
Η εν λόγω μελέτη διεξήχθη από το Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής σε συνεργασία με το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής και το Εργαστήριο Καρδιαγγειακής μελέτης της 1ης Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών του Νοσοκομείου "Λαϊκό", με σκοπό να αποτελέσει το έναυσμα για μια σειρά μελετών σε σχέση με την επίδραση της κατανάλωσης μπύρας και των επιμέρους συστατικών της στην καρδιά και τα αγγεία.
Πού διεξήχθη η έρευνα και τι πληθυσμό αφορούσε;
Η μελέτη διεξήχθη στο Εργαστήριο Καρδιαγγειακής Μελέτης στο νοσοκομείο «Λαϊκό» και στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και αφορούσε ενήλικες, υγιείς άνδρες, μη καπνιστές, χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη ή άλλων μεταβολικών νοσημάτων, καθώς και παχυσαρκίας.
Ποιά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας;
Η μελέτη παρουσιάστηκε στο 80ό Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Αθηροσκλήρωσης. Εξέτασε την οξεία (μεταγευματική) επίδραση της κατανάλωσης μπύρας σε διάφορες παραμέτρους της λειτουργικότητας των αγγείων. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι 400ml μπύρας (λίγο παραπάνω από ένα κουτάκι του εμπορίου) ήταν ικανά να βελτιώσουν τη λειτουργία των αγγείων κάνοντάς τα πιο ελαστικά και ικανά να διαστέλλονται, μειώνοντας ταυτόχρονα το φορτίο της καρδιάς, μέχρι και 2 ώρες μετά την κατανάλωσή της.
Υπάρχουν άλλες μελέτες που να υποστηρίζουν τα ίδια ευρήματα;
Δυστυχώς, όπως ήδη αναφέρθηκε, υπάρχει μεγάλη έλλειψη κλινικών μελετών σχετικά με την επίδραση της μπύρας στην καρδιά και τα αγγεία, ιδιαίτερα στο άμεσο μεταγευματικό στάδιο. Θα είναι ευτυχές εάν η μελέτη αυτή αποτελέσει το έναυσμα για περεταίρω διερεύνηση των επιδράσεων ενός τόσο διαδεδομένου ποτού όπως η μπύρα.
Τι τύπος μπύρας χρησιμοποιήθηκε;
Χρησιμοποιήθηκε μια μπύρα τύπου “lager” με 5% περιεκτικότητα σε αλκοόλ.
Αναμένεται να υπάρχει διαφορά στην επίδραση ανάλογα με τα διαφορετικά είδη μπύρας που υπάρχουν;
Είναι πιθανό μια μπύρα με διαφορετική περιεκτικότητα σε αλκοόλ και διαφορετική συγκέντρωση σε αντιοξειδωτικές ουσίες, ανάλογα με τον τύπο και τον τρόπο παρασκευής να οδηγήσει σε διαφορετικά αποτελέσματα, όμως είναι απαραίτητες νέες μελέτες για να μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες.
Σε ποια συστατικά της μπύρας αποδίδεται η ευεργετική επίδραση που υπάρχει στην αγγειακή λειτουργία;
Σύμφωνα με το σχεδιασμό της μελέτης και τα αποτελέσματα που προέκυψαν, η ευεργετική δράση της μπύρας μπορεί να αποδοθεί είτε στο αλκοόλ που περιέχει, είτε στις αντιξειδωτικές τις ουσίες, είτε στο συνδυασμό και των δύο.
Υπάρχουν συγκεκριμένες καταστάσεις κάτω από τις οποίες αυτή η ευεργετική επίδραση μπορεί να πάψει να υφίσταται;
Η ευεργετική επίδραση που παρατηρήθηκε αφορά την ποσότητα που δόθηκε στους εθελοντές (400ml), δηλαδή μια μέτρια κατανάλωση. Εάν κάποιος καταναλώσει μπύρα (ή οποιοδήποτε άλλο αλκοολούχο ποτό), τότε είναι δυνατό να μην υπάρχει ευεργετική δράση ή και ακόμη να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες για την υγεία. Σε κάθε περίπτωση, όταν μιλάμε για αλκοολούχα ποτά, η κατανάλωση θα πρέπει να γίνεται με σύνεση και μέτρο.
Ποιες είναι οι διατροφικές συστάσεις για αλκοολούχα ποτά για το γενικό υγιή πληθυσμό;
Οι διεθνής συστάσεις για την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είναι 20-30 γρ ημερησίως για τους άνδρες και η μισή ποσότητα, δηλαδή 10-15 γρ ημερησίως για τις γυναίκες.
Πιο συγκεκριμένα για τη μπύρα
Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 400 – 600 ml μπύρας για του άνδρες και περίπου 200 – 300 ml για τις γυναίκες. (Σημειώνεται ότι το κουτάκι του εμπορίου περιέχει 330 ml)
Πιστεύετε ότι η κατανάλωση μπύρας έχει θέση στην πρόληψη κυρίως ή την αντιμετώπιση καρδιαγγειακών νοσημάτων;
Αν και χρειάζονται ακόμη αρκετές μελέτες προκειμένου να καταλήξει κάποιος με ασφάλεια σε συμπεράσματα ως προς την ευεργετική δράση της μπύρας στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, τα πρώτα αποτελέσματα εμπνέουν μεγάλη αισιοδοξία.
Υπάρχει προοπτική η μελέτη αυτή να επεκταθεί εξετάζοντας και άλλες παραμέτρους υγείας;
Η επέκταση της μελέτης προς άλλες παραμέτρους υγείας, αλλά και προς άλλους πληθυσμούς εθελοντών αποτελεί μελλοντικό μας στόχο, προκειμένου να γίνουν γνωστές κάποιες άγνωστες ακόμη πτυχές της δράσης ενός πολύ δημοφιλούς ποτού όπως η μπύρα σε ιδιαίτερα σημαντικούς δείκτες υγείας.