Η Ειρήνη Μπαμπαρούτση, PhD Κλινική Διαιτολόγος – Αθλητική Διατροφολόγος έδωσε συνέντευξη στο δημοσιογραφικό τμήμα του medNutrition, απαντώντας σε ερωτήματα σχετικά με την σημασία του αθλητικού διαιτολόγου.
Τι σημαίνει αθλητική διατροφική υποστήριξη;
Η αθλητική διατροφική υποστήριξη αφορά την εφαρμογή των διαιτητικών αρχών για ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης με βάση το φύλο, την ηλικία, το βάρος, τις διατροφικές συνήθειες, το πρόγραμμα προπόνησης, την περίοδο προπόνησης και το είδος του αθλήματος.
Διαβάστε επίσης: Διατροφή & Άσκηση για διατήρηση της υγείας!
Ποιες οι διαφορές τις υγιεινής διατροφής με την αθλητική;
Η αθλητική διατροφή πρέπει να είναι μια «υγιεινή διατροφή» με τη μόνη διαφορά οτι απευθύνεται σε διαφορετική ομάδα στόχο με ιδιαίτερες ενεργειακές και ενυδατικές ανάγκες.
Πόσο σημαντική είναι η αθλητική διατροφική εκπαίδευση;
Για τους αθλητές είναι η σημαντικότερη διαδικασία υποστήριξης μετά τη προπονητική, διότι η διατροφική εκπαίδευση θα καθορίσει το τρόπο διαχείρισης της διατροφής κατά την αθλητική σταδιοδρομία, με στόχο την καλύτερη απόδοση του αθλητή
Ποια η θέση του αθλητικού διαιτολόγου στην Ελλάδα και ποια η διαφορά με το εξωτερικό;
Στην Ελλάδα ο αθλητικός διαιτολόγος δεν αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή ειδικότητα, απλά θεωρείται σημαντικό να έχει τις βασικές προπτυχιακές σπουδές πάνω στον επιστημονικό τομέα της Διατροφής και μετά αποκτά επιπλέον γνώση με μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ στην Αμερική για παράδειγμα δίνεται πιστοποιητικό εξειδίκευσης από τον Aμερικάνικο Σύλλογο διαιτολόγων μετά από ειδικές εξετάσεις.
Τι κάνει τη διαφορά μεταξύ ενός διαιτολόγου και ενός αθλητικού διαιτολόγου; Πόσο αυτό αντικατοπτρίζεται στην πράξη;
Η διαφορά τους σίγουρα θα πρέπει να καθορίζεται καταρχήν από τις επιπλέον εξειδικευμένες μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στο αντικείμενο της Αθλητικής Διατροφής ενώ στην πράξη αναγνωρίζεται και μέσα από τη διαφορετική αντιμετώπιση και εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες του Αθλητή.
Τι θέση κατέχει και πόσο σημαντικός είναι ο αθλητικός διαιτολόγος ανάμεσα στο υπόλοιπο ιατρικό επιτελείο μίας ομάδας; Με ποιές ειδικότητες του τεχνικού επιτελείου μιας ομάδας πρέπει να έχει στενότερη συνεργασία ο αθλητικός διαιτολόγος και γιατί;
Ο αθλητικός διαιτολόγος είναι εξίσου σημαντικός με όλους τους συνεργάτες και χρειάζεται να έχει καλύτερη συνεργασία με τον αθλητίατρο για την καλύτερη ερμηνεία των αιματολογικών εξετάσεων του αθλητή και με τον εργοφυσιολόγο για την σωστότερη κατανόηση της φυσικής κατάστασης του αθλητή που θα καθορίσουν τον τρόπο εργασίας του.
Πώς γίνεται η αξιολόγηση των ενεργειακών αναγκών ενός αθλητή;
Η αξιολόγηση γίνεται μέσω ειδικών εξισώσεων που συνδυάζουν την ηλικία, το βάρος και το ύψος αλλά και το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας.
Κατά πόσο είναι εφικτό πρακτικά να καλυφθούν οι ανάγκες ενός αθλητή θερμιδικά, σε μικροθρεπτικά και μακροθρεπτικά συστατικά χωρίς τη βοήθεια συμπληρωμάτων;
Είναι ερευνητικά αποδεδειγμένο ότι οι αθλητές μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες χωρίς την χρήση συμπληρωμάτων αρκεί να είναι σωστά σχεδιασμένο το πρόγραμμα διατροφής.
Ποια η άποψή σας γενικά πάνω στα συμπληρώματα διατροφής;
Από το όνομα τους δείχνουν ότι λειτουργούν σε κάποιες περιπτώσεις επικουρικά διότι «συμπληρώνουν» τη διατροφή όταν υπάρχει ιατρική ανάγκη
Με ποιόν τρόπο γίνεται η ενυδάτωση ενός αθλητή πριν, μετά και κατά την διάρκεια ενός αγώνα;
Το καλύτερο μέσο ενυδάτωσης είναι το νερό, αλλά σε περιπτώσεις υψηλών θερμοκρασιών και παρατεταμένης διάρκειας άσκηση, είναι θεμιτή η πρόσληψη ηλεκτρολυτών και υδατανθρακούχων ποτών. Η ποσότητα χορήγησης θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες εφίδρωσης του αθλητή και μετά από δοκιμή.
Πώς πρέπει να είναι η σχέση διαιτολόγου-αθλητή;
Είναι μια σχέση ζωής ουσιαστικά η οποία θα πρέπει να στηρίζεται στην εμπιστοσύνη και την κατανόηση των ρόλων των δύο πλευρών.
Πώς παρεμβαίνει η οικογένεια και ο προπονητής στην δουλειά του αθλητικού διαιτολόγου;
Ο προπονητής και η οικογένεια έχουν καταλυτικό ρόλο στην παραπάνω συνεργασία διότι από τη μία η οικογένεια επωμίζεται την ευθύνη της εκτέλεσης των διατροφικών αρχών και από την άλλη ο προπονητής πρέπει να παρέχει και να διατηρεί ενα ιδανικό προπονητικό πρόγραμμα, το οποίο σε συνδυασμό με τη διατροφή να οδηγεί στην βελτίωση της φυσικής απόδοσης.
Ο διαιτολόγος μπορεί να έχει και ρόλο ψυχολόγου, ιδιαίτερα σε νεαρούς αθλητές;
Η διαδικασία της διατροφικής υποστήριξης εξαρτάται κυρίως από ψυχολογικούς παράγοντες οι οποίοι αλληλεπιδρούν με την προπόνηση και διαμορφώνουν τον τρόπο διαχείρισης ειδικά των νεαρών αθλητών σε θέματα διατροφής. Επίσης όντως οι νεαροί αθλητές είναι μια ομάδα που οδηγείται στο λεγόμενο «συναισθηματικο φαγητό» και εκεί ο διαιτολόγος θα πάρει λίγο το ρόλο του ψυχολόγου για να δώσει λύσεις.
Με ποιον τρόπο κρατάει ο διαιτολόγος ενεργό το ενδιαφέρον του αθλητή σε θέματα διατροφής;
Το ενδιαφέρον διατηρείται με την συχνή ανανέωση των γεύσεων και των μενού, ενώ είναι πολύ σημαντικό σε αυτό να βλέπει συχνά ο αθλητής και το αποτέλεσμα της προσπάθειας του μέσω της τακτική ζύγισης και λιπομέτρησης.
Ποιοι οι στόχοι ενός αθλητή μέσω του αθλητικού διαιτολόγου;
Βελτίωση φυσικής κατάστασης, σύστασης σώματος, διατροφικών συνηθειών, κάλυψη ενεργειακών αναγκών σε όλα τα στάδια της προπονητικής διαδικασίας, αποφυγή τραυματισμών, κάλυψη αναγκών σε ταξίδια και αγώνες, διαρκή εκπαίδευση για να διατηρείται αμείωτο το ενδιαφέρον παράλληλα με την ψυχολογική υποστήριξη.
Τι γνώμη έχετε για τη μάστιγα του σύγχρονου αθλητισμού που ονομάζεται doping;
Αφορά την μειοψηφία των αθλητών για αυτό και τα κρούσματα είναι περιορισμένα.
Με ποια αντικείμενα μπορεί να ασχοληθεί ένας αθλητικός διαιτολόγο στην Ελλάδα;
Ο αθλητικός διατροφολόγος έχει τη δυνατότητα να εργαστεί σε: Ομοσπονδίες, Δήμους, Αθλητικές ομάδες, σωματεία, ιδιωτικά, γυμναστήρια και αθλητικά κέντρα, μπορεί να έχει συγγραφική και ερευνητική δραστηριότητα και τέλος μπορεί να συνεργαστεί με εταιρίες συμπληρωμάτων διατροφής.
Τι αντίκτυπο έχει αυτό σε θέσεις εργασίας;
Οι θέσεις εργασίας είναι αρκετές, αλλά δεν είναι μια εργασία που αμείβεται καλά.
Ποιος είναι ο στόχος της ομάδας εργασίας του Συμποσίου;
Στόχος είναι η εκπόνηση οδηγιών και η σωστότερη ενημέρωση επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με τον αθλητή σε θέματα Αθλητικής διατροφής.
Θεωρείτε ότι μέσω της έρευνας της ομάδας εργασίας θα υπάρξει ανταπόκριση από τον τομέα εργασίας;
Γιατί όχι αν και δεν είναι στους άμεσους στόχους μας.
Θεωρείτε ότι μέσω της έρευνας της ομάδας εργασίας θα υπάρξει αύξηση του ενδιαφέροντος των διαιτολόγων στον τομέα της αθλητικής διατροφής;
Ναι αυτός είναι και ένας από τους δευτερεύοντες στόχους.
Έχετε στόχο στο μέλλον να κάνετε κάποια ουσιαστικά πιο «πρακτικά» σεμινάρια που θα απευθύνονται αποκλειστικά σε αθλητές;
Πιθανά αφού καλύψουμε πρώτα τους πρωταρχικούς στόχους.