Αναγνωρίζεται δύσκολα, και δεν λείπουν οι περιπτώσεις ασθενείς που τον βιώνουν να έχουν αντιμετωπιστεί ακόμη και ως… τρελοί. Ο νευροπαθητικός πόνος προκύπτει από άμεση βλάβη στα νεύρα ή νόσο του νευροπαθητικού συστήματος, είναι όμως ένας πόνος που συχνά – και σε πλήρη αντίθεση με το φλεγμονώδη πόνο- δεν αντιμετωπίζεται, αν και προκαλεί σημαντική έκπτωση στην ποιότητα ζωής και στη λειτουργικότητα του ασθενούς.
«Ο χρόνιος πόνος είναι νόσος και σαν νόσος έχει τα δικά του δικαιώματα», σημείωσε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μιλώντας στο πλαίσιο του συνεδρίου Algos 2009 που πραγματοποιήθηκε στη Μύκονο.
Πως αντιμετωπίζεται ο νευροπαθητικός πόνος;
Ωστόσο, ο νευροπαθητικός πόνος όχι μόνο υποδιαγιγνώσκεται, αλλά και υποθεραπεύεται. Οι μελέτες δείχνουν πως για τη θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου ένα σημαντικό ποσοστό γιατρών χορηγεί αντιφλεγμονώδη και μη οπιοειδή αναλγητικά.
Τονίζοντας πως η θεραπεία του πόνου πρέπει να είναι ολιστική, η κ. Βαδαλούκα σημείωσε: «Ένας στους πέντε ανθρώπους στην Ελλάδα υποφέρει από χρόνιο πόνο. Η επιλογή της αποτελεσματικής θεραπείας, εξατομικευμένης για κάθε ασθενή, η λεπτομερής επεξήγηση της θεραπείας και η ενεργητική συμμετοχή του ασθενή είναι σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχημένη διαχείριση του πόνου. Για την αντιμετώπισή του χρησιμοποιείται μία πληθώρα μεθόδων (φάρμακα, παρεμβατικές τεχνικές, ψυχολογική υποστήριξη, εναλλακτικές θεραπείες, φυσικοθεραπεία, βελονισμός)».
Ποια είναι τα συμπτώματα του;
Πολύ συχνά ο νευροπαθητικός πόνος ακολουθείται και από σημαντικά συνοδά συμπτώματα, όπως δυσκολία στον ύπνο, υπνηλία, δυσκολία συγκέντρωσης, άγχος και κατάθλιψη. Με στόχο να σπάσει ο φαύλος κύκλος που σχηματίζουν ο πόνος, οι διαταραχές ύπνου, το άγχος και η κατάθλιψη, το ζητούμενο είναι ένα φάρμακο που να διώχνει τον πόνο και το άγχος και να διευκολύνει τον ύπνο. Η πρεγκαμπαλίνη, που είναι ταυτόχρονα αναλγητικό, αντιεπιληπτικό και αγχολυτικό, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των φαρμακευτικών παρεμβάσεων, καθώς προσφέρει ανακούφιση όχι μόνο από τον πόνο, αλλά και από τα συνοδά του συμπτώματα.
Κέντρα φροντίδας του πόνου στην Ελλάδα
Την ίδια στιγμή, «ανοιχτή πληγή» παραμένει στην Ελλάδα το θέμα παρηγορητική φροντίδα. Περίπου 45 κέντρα πόνου υπάρχουν – θεωρητικά - στα δημόσια νοσοκομεία, αλλά ελάχιστα λειτουργούν επισήμως. Τα υπόλοιπα υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Την ίδια στιγμή, η όποια παρηγορητική φροντίδα παρέχεται από τα κέντρα πόνου των δημοσίων νοσοκομείων είναι εθελοντική. Όλοι οι ειδικοί που συμμετέχουν στην παροχή αυτής της φροντίδας, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, δουλεύουν εθελοντικά. «Όλα γίνονται εθελοντικά, το κράτος είναι ο μεγάλος απών», τόνισε χαρακτηριστικά η κυρία Βαδαλούκα.
Αλλά και στα ιδιωτικά νοσοκομεία τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα. Με εξαίρεση ένα ιδιωτικό νοσοκομείο, κέντρα ώστε να μπορεί ένας ασθενής να ασκήσει το δικαίωμά του στην ανακούφιση από τον πόνο, δεν υπάρχουν.
Ο νευροπαθητικός πόνος σε αριθμούς
- 20-24% των ανθρώπων με διαβήτη εμφανίζουν επώδυνη διαβητική περιφερική νευροπάθεια
- 25-50% των ασθενών ηλικίας >50 με έρπη ζωστήρα αναπτύσσουν μεθερπητική νευραλγία (≥3 μήνες μετά την ίαση του εξανθήματος)
- 20% εμφανίζει πόνο μετά από μαστεκτομή
- 1/3 των ασθενών με καρκίνο έχει νευροπαθητικό πόνο (μόνο ή μαζί με αλγαισθητικό πόνο)
- 7-37% των ασθενών με οσφυαλγία μπορεί να εμφανίζουν σχετιζόμενο νευροπαθητικό πόνο.
