Μολόχα

Πολυετές φυτό που φυτρώνει σε όλη την Ευρώπη και τη Δυτική Ασία, πολύ κοινό παντού. Την συναντάμε σε όλη την Ελλάδα σε τόπους υγρούς και μαλακούς. Η μολόχα είναι αρκετά γνωστή κυρίως για τις μαλακτικές, αποχρεμπτικές και καθαρτικές της ιδιότητες. Έχει χνουδωτά φύλλα και ρόδινα ή ιώδη άνθη με γραμμώσεις. Η εποχή της άνθησής της είναι Ιούνιος-Σεπτέμβριος και χρησιμοποιούμενα μέρη του φυτού είναι τα άνθη και η ρίζα του.

Ποιές είναι οι ιδιότητές του;

Στο αναπνευστικό σύστημα

Η κυριότερη θεραπευτική και πρακτική ιδιότητα της μολόχας είναι αυτή του αποτελεσματικού μαλακτικού. Επιπλέον δρα ως αποχρεμπτικό και έχει αντιβηχικές ιδιότητες. Χρησιμοποιείται ως εναλλακτική θεραπεία στις φλεγμονές των αναπνευστικών οδών.

Στο γαστρεντερικό σύστημα

Έχει ελαφριές στυπτικές ιδιότητες και θεωρείται ότι τονώνει το έντερο. Σε μεγάλες δόσεις λειτουργεί ως καθαρτικό.

Στο δέρμα

Τρίψιμο με φύλλα μολόχας ανακουφίζει από τσιμπήματα, δαγκώματα ή κνησμό. Συστήνεται επίσης σε περιπτώσεις δερματικών ερεθισμών και στο έκζεμα.

Άλλες ιδιότητες

Δρα ως διουρητικό. Αναφέρεται ότι καταπραΰνει τον πόνο των αυτιών (με ενστάλαξη σε αυτά). Συμβάλλει στην αραίωση και βελτίωση των επιληπτικών κρίσεων. Τέλος, στην αρχαιότητα πίστευαν ότι θεραπεύει τα νεφρά

Υπάρχουν παρενέργειες;

Δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές παρενέργειες

Με ποιούς τρόπους μπορούμε να το εντάξουμε στη διατροφή;

• Ως έγχυμα
• Ως αφέψημα
• Φρέσκα άνθη ή ψιλοκομμένα φύλλα, ως βάση σαλάτας ή για την διακόσμηση του πιάτου

Λίγα ιστορικά στοιχεία

Η μολόχα είναι γνωστή ως φαρμακευτικό φυτό από το 700 π.Χ. Οι Έλληνες, οι Αιγύπτιοι και οι Ρωμαίοι έτρωγαν τους βλαστούς ως σαλάτα, ενώ ο Κικέρωνας και ο Οράτιος τη θεωρούσαν σπουδαία τροφή για τον άνθρωπο. Ο Πυθαγόρας θεωρούσε ότι υποβοηθά τη σκέψη, ο Ησίοδος την ονόμαζε "τροφή των φτωχών" κι ο Πλίνιος έλεγε ότι ο άνθρωπος τρώγοντας μια χούφτα μολόχες την ημέρα απομακρύνει τις αρρώστιες.

Σ' έναν αρχαίο θρύλο αναφέρεται ότι ο Επιμενίδης είχε κοιμηθεί για 50 χρόνια σ' ένα σπήλαιο στη Κρήτη και όταν ξύπνησε βρέθηκε σ' έναν καινούργιο κόσμο, όπου για να μη πεινά και να μην διψά, έτρωγε μόνο μολόχα και βολβούς. Για τον λόγο αυτό η μολόχα έγινε το βότανο των μυστικιστών και η χρήση του ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής σε διάφορες τελετές και μυήσεις.

Κατά το παρελθόν, νομαδικές φυλές την είχαν στη διατροφή τους ως ιδιαίτερα νόστιμο και θρεπτικό φαγητό (βρασμένες ρίζες μαζί με τηγανιτά κρεμμύδια). Στην Γαλλική ύπαιθρο προσθέτουν συχνά στα πιάτα τους τρυφερές κορυφές από τα φύλλα της μολόχας. Άγγλοι και Γάλλοι θεραπευτές στο παρελθόν έφτιαχναν μια γλυκιά πάστα από τις ρίζες της για τον πονεμένο λαιμό, τον βήχα και την βραχνάδα.

Όσον αφορά την υγεία, σήμερα γνωρίζουμε ότι στα φύλλα της εμπεριέχονται οι βιταμίνες A, B1, B2 και C, καθώς και ίχνη τανίνης. Τέλος, τα άνθη της μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ωραία πορφυρο-ιώδη βαφή που προσδίδουν.