Τόσο το κόστος, όσο και η διάδοση της παχυσαρκίας έχoυν οδηγήσει στη δημιουργία μίας ολόκληρης βιομηχανίας που εμπορεύεται «διάσημες» δίαιτες (fad diets) και προγράμματα άσκησης.
Ποιος ήταν ο σκοπός της μελέτης;
Σε πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας εξετάστηκε η επιδημιολογία της παχυσαρκίας και η πιο πρόσφατη βιβλιογραφία σχετικά με «διάσημες» δίαιτες ή σχήματα άσκησης που χρησιμοποιούνται για την απώλεια βάρους. Συγκεκριμένα εξετάστηκαν:
- δίαιτα αποτοξίνωσης (juicing/ detoxification diets),
- η διαλειμματική νηστεία (intermittent fasting),
- η παλαιολιθική (πάλεο) δίαιτα (paleo diet) και
- η προπόνηση υψηλής έντασης (high intensity training).
Είναι εφικτή η απώλεια βάρους;
Παρά την αυξανόμενη δημοτικότητα των διάσημων διαιτών ή σχημάτων άσκησης που χρησιμοποιούνται για την απώλεια βάρους, οι μελέτες στις οποίες έχει φανεί ότι αυτά τα συγκεκριμένα σχήματα είναι πραγματικά επωφελή και οδηγούν σε μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους είναι περιορισμένες.
- Οι αποτοξινωτικές δίαιτες τείνουν να έχουν αποτέλεσμα λόγω της ιδιαίτερα χαμηλής θερμιδικής πρόσληψης για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ωστόσο, οδηγούν σε αύξηση του σωματικού βάρους όταν τα άτομα επιστρέφουν στη συνηθισμένη τους κατανάλωση.
- Αντίστοιχα, τόσο η διαλειμματική νηστεία όσο και η δίαιτα πάλεο οδηγούν σε απώλεια βάρους λόγω της συνολικής μειωμένης θερμιδικής πρόσληψης.
- Τέλος, οι μελέτες σχετικά με την προπόνηση υψηλής έντασης έχουν δείξει αξιοσημείωτη απώλεια βάρους αλλά και βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας.
Διατηρείται η απώλεια βάρους;
Από την άλλη, η προσκόλληση σε μία τέτοια δίαιτα είναι δύσκολη, με αποτέλεσμα, αυτές οι στρατηγικές συχνά να αποτυγχάνουν λόγω κόστους, χρονικής δέσμευσής ή/ και περιορισμένων διατροφικών επιλογών. Συγκεκριμένα:
- Οι δίαιτες αποτοξίνωσης οδηγούν σε απώλεια βάρους, επειδή απαιτούν θερμιδικό περιορισμό, αλλά δεν είναι βιώσιμες για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Επίσης, ακόμη και αν τα άτομα χάσουν βάρος, αυτό συχνά επανακτάται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
- Η διαλειμματική νηστεία φαίνεται να οδηγεί σε απώλεια βάρους μειώνοντας τη συνολική θερμιδική πρόσληψη σε όλη την έκταση της εβδομάδας, ωστόσο η βιβλιογραφία εξακολουθεί να είναι πολύ περιορισμένη στους ανθρώπους, ενώ πιθανότατα να ελλοχεύει και κινδύνους για την υγεία των ατόμων που την ακολουθούν.
- Η δίαιτα πάλεο φαίνεται να έχει σημαντικές βραχυπρόθεσμες βελτιώσεις στην απώλεια βάρους και άλλους μεταβολικούς παράγοντες, αλλά το κόστος, η χρονική δέσμευση, οι παρενέργειες καθώς και τα ασαφή μακροπρόθεσμα οφέλη καθιστούν αυτή τη δίαιτα ανέφικτη για μερικά άτομα.
- Η προπόνηση υψηλής έντασης οδηγεί σε σημαντικά οφέλη όσον αφορά την απώλεια βάρους και έχει μικρή απαίτηση χρόνου, ωστόσο ενδέχεται να μην είναι εφικτή σε άτομα με φυσικούς περιορισμούς, αποκλείοντας έτσι ένα σημαντικό ποσοστό παχύσαρκων ατόμων.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Συμπερασματικά, από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας προκύπτει ότι κάποιες «διάσημες» δίαιτες ή σχήματα άσκησης οδηγούν σε απώλεια βάρους, ωστόσο, οι μελέτες είναι αρκετά περιορισμένες και εν τέλει όλες βασίζονται στην έννοια του θερμιδικού περιορισμού. Με αυτό το σκεπτικό κατά νου, μία διατροφή μεσογειακού τύπου με θερμιδικό περιορισμό στις περιπτώσεις που απαιτείται, φαίνεται να έχει καλύτερη εφαρμογή στην καθημερινότητα της ελληνικής οικογένειας, ως μία περισσότερο διατηρήσιμη και πλήρης επιλογή.
