Με τα παρακάτω λόγια απευθύνομαι σε όλο το διατροφικό τόπο*. Βλέποντας ανορθόδοξες δίαιτες για αδυνάτισμα να κυριαρχούν στον δυτικό κόσμο, βλέποντας τα ποσοστά παχυσαρκίας στη χώρα μας κολλημένα ψηλά, μη βλέποντας ένα γενικευμένο, μακρόπνοο, δυνατό και αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης, έχει ενδιαφέρον να μιλήσουμε για το χτίσιμο της διατροφικής συνείδησης.
Μερικές διαπιστώσεις- Επισημάνσεις:
Καμία χρυσή συνταγή, καμία έτοιμη λύση για όλους.
Ακούω, βλέπω δίαιτες αδυνατίσματος που υπόσχονται για όλους. Δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, δίαιτα Dukan, δίαιτα ισορροπημένη, δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη κ.ά. Ακούω λαϊκά δικαστήρια, think tanks. Βλέπω επιστημονικές «μονομαχίες», που μιλούν για το αποτέλεσμα, ποιο είναι καλύτερο, πότε είναι καλύτερο. Δε βλέπω σε αυτές τις συγκρούσεις όμως τις ανάγκες των ενδιαφερόμενων. Οι ενδιαφερόμενοι για αδυνάτισμα έχουν το δικό τους ξεχωριστό γενετικό υλικό, τις προτιμήσεις τους, τον τρόπο ζωής τους. Αυτά τα τελευταία είναι τα σπουδαία, σε αυτά πρέπει να γέρνουμε το ενδιαφέρον μας. Και ένα ακόμα πιο σπουδαίο είναι να «στρώσουμε» διατροφική συνείδηση στους πολίτες που παρακολουθούν και εμπιστεύονται τους «εξπέρ» της διατροφής.
Πρώτα τα βασικά, ύστερα οι λεπτομέρειες.
Νομίζω ότι σπαταλιέται πολλή φαιά ουσία με διάφορες ανησυχίες σχετικά με λεπτομέρειες της διατροφής. Ναι, το πράσινο τσάι είναι πολύ σπουδαίο να το πίνουμε σε έναν υγιεινό σχεδιασμό μίας προσπάθειας για αδυνάτισμα, όχι όμως να πίνουμε και 2 σοκολάτες ρόφημα ύστερα. Δεν έχει σημασία να φρικάρουμε αν η κέτσαπ περιέχει σιρόπι καλαμποκιού υψηλού γλυκαιμικού δείκτη και μετά να τρώμε 2 κομμάτια τούρτα. Δεν έχει νόημα να βάζουμε κυρίαρχο θέμα τι ώρα θα πάρουμε το πρώτο γεύμα της ημέρας, αλλά τι θα φάμε αθροιστικά (στο πρώτο, στο μεσαίο, στο τελευταίο γεύμα κ.ο.κ.).
Σταδιακές και μικρές αλλαγές, οι πιο αποτελεσματικές.
Καλύτερες είναι οι μικρές αλλαγές που θα αντέξουν στο χρόνο. Τρέμω στην ιδέα που θα μου πει ο ασθενής που επιθυμεί να αδυνατίσει: «κόβω εντελώς τα γλυκά για 3 μήνες», ή «τέλος το αλκοόλ». Μειώστε τη ζάχαρη στα ροφήματα σας κατά 30-50%, μειώστε το αλκοόλ κατά 30-50%, είναι καλύτερα έτσι. Οι μικρές αλλαγές αντέχουν στο χρόνο, γίνονται μόνιμες κι αφήστε τις βαρύγδουπες δηλώσεις.
Μερικές παραδοχές:
Τα αχαρτογράφητα νερά. Ένα από τα μεγαλύτερα πράγματα που έχω μάθει σχετικά με την ενασχόλησή μου με τη διατροφή είναι το εξής:
«Πόσα πράγματα δε γνωρίζουμε ακόμα; Πρέπει να εργαστούμε με αυτά (τα δεδομένα) που έχουμε και πάνω σε αυτά να κάνουμε τις καλύτερες δυνατές επιλογές. Εμείς οι ‘ειδικοί’ πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε όλα τα δεδομένα στη διάθεσή μας κι ότι αυτά τα ‘δεδομένα’ που νομίζουμε ότι έχουμε μπορεί και να μην είναι οριστικά..»
Κατ’ επέκταση μερικά από τα πράγματα που χρειάζεται ο διατροφικός τόπος* είναι:
- χτίστε συνείδηση στους πολίτες, προσφέρετε τη γνώση εκλαϊκευμένα παντού,
- ελέγξτε εκπαιδευτικά και δημιουργικά από κοινού την παράνομη δραστηριότητα έναντι του συμφέροντος των πολιτών (και των διαιτολόγων) και έναντι (κυρίως) της δημόσιας υγείας,
- αφήστε το κυνήγι φαντασμάτων και απλά των καταγγελιών, σε έναν κόσμο όπου το κέρδος και το «εμπόρευμα» λειτουργεί σχεδόν ανεξέλεγκτα, έχει γίνει η «συνέχεια» του εαυτού μας,
- δημιουργήστε εστίες πληροφορίας απλόχερης, συστηματικής,
- «ντυθείτε» έναν ελκυστικό μανδύα επικοινωνιακά με αποτελεσματικά μηνύματα κομμένα και ραμμένα στις «χορδές» αυτού του σύγχρονου βομβαρδισμένου (από μηνύματα) πολίτη.
«Εμείς είμαστε αυτοί που περιμέναμε», έλεγαν οι Ινδιάνοι Χόπι, εγώ προτείνω το ακόλουθο:
«Εμείς ο διατροφικός τόπος ολόκληρος είμαστε αυτοί που περιμέναμε»..
*: διατροφικός τόπος είναι εκεί που μπορούν να συναντηθούν οι επιστήμονες (διαιτολόγοι, διατροφολόγοι, τεχνολόγοι τροφίμων), οι συνδικαλιστές τους, τα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που πραγματεύονται τη διατροφή, άλλοι επιστήμονες (διεπιστημονικές συνδέσεις), η Πολιτεία (αρμόδια υπουργεία), η Τοπική Αυτοδιοίκηση (αρμόδιες επιτροπές), τα διατροφικά κινήματα, τα δίκτυα πολιτών, οι πολίτες.