Η διαταραγμένη ή/και η μειωμένη σωματική εικόνα έχει επανειλημμένα ενοχοποιηθεί ως ένα από τα βασικά στοιχεία πολλών διατροφικών διαταραχών (Thompson & Heinberg, 1999), της χαμηλής αυτεκτίμησης (Fox, 1997), της μειωμένης φροντίδας του εαυτού (Mehler, 2001) και της μειωμένης σωματικής δραστηριότητας (Sonstroem, 1997).
Άτομα με χαμηλή σωματική εικόνα παρουσιάζουν συχνά διάφορες γνωστικές στρεβλώσεις όπως, εξωπραγματικές πεποιθήσεις σχετικά με τον ιδεατό σωματότυπο, σύγκριση του εαυτού με άλλα πρόσωπα που διαθέτουν «ιδεατά» στοιχεία εμφάνισης, εμμονή με συγκεκριμένα σημεία του σώματος, ανικανότητα αντίληψης των προσωπικών θετικών στοιχείων εμφάνισης, λανθασμένες αιτιακές αποδόσεις σε σημαντικά γεγονότα της ζωής και «μαγικές» ιδιότητες της απώλειας βάρους για την ανθρώπινη ευτυχία (Schlundt & Johnson, 1990), που πολύ συχνά σχετίζονται με μειωμένη ποιότητα ζωής. Καθώς είναι πολλές οι βιβλιογραφικές αναφορές που επιβεβαιώνουν τη σημασία της σωματικής εικόνας για την διατήρηση της καλής ψυχικής και σωματικής υγείας, είναι σημαντικό να ορισθούν οι τρόποι που η σωματική εικόνα σχετίζεται με την φυσιολογική ανταπόκριση στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει μία πρώτη εκτίμηση της επίδρασης της σωματικής εικόνας στις καθημερινές συνήθειες από τους ειδικούς υγείας αλλά και από τον ευαισθητοποιημένο ενδιαφερόμενο. Ποιος είναι λοιπόν ο ορισμός της σωματικής εικόνας που οδηγεί στην ενισχυμένη ποιότητα διαβίωσης;
Συνοπτικά παρουσιάζονται 10 προτάσεις που αναφέρονται σε αυτή την ενισχυμένη ποιότητα ζωής και συνδέονται με θετικά συναισθήματα μέσα από κάθε ευκαιρία για κοινωνική συσχέτιση και αποτελεσματική επαφή με το άμεσο αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον (Davis, 2009). Οι προτάσεις αυτές διατυπώνονται στο πρώτο ενικό πρόσωπο για να γίνει πιο εύκολα κατανοητή η έμφαση που χρειάζεται να διατυπωθούν προκειμένου να ταυτισθούν με τις απλές καθημερινές συνήθειες και τις κοινωνικές συναναστροφές.
- Είμαι ένας άνθρωπος ίσης αξίας με κάθε άλλο άνθρωπο, ανεξάρτητα από τα στοιχεία της εμφάνισης ή/και το σωματότυπο που διαθέτω.
- Ζω με το σώμα μου αδιαίρετα, χωρίς να αισθάνομαι πως σχετίζομαι μαζί του ως ένας/μία καλός/ή φίλος/η ή συνεργάτης. Ζω και απολαμβάνω τη ζωή ως ένας οργανισμός χωρίς αναίτιες διαφοροποιήσεις.
- Τρέφομαι σύμφωνα με τις ανάγκες του οργανισμού μου. Η τροφή μου δεν καθορίζεται από τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι το σώμα και τις διαστάσεις μου.
- Όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν εκθέτω το σώμα μου όπως κάθε άλλος άνθρωπος, χωρίς να αισθάνομαι την ανάγκη να κρύψω κάποιο σημείο ή κάποια μέρη του εαυτού μου.
- Μπορώ να διεκδικώ τα ατομικά δικαιώματα μου χωρίς να θεωρώ πως δεν μου αξίζουν τα δικαιώματα αυτά λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της εμφάνισης μου.
- Μπορώ να λάβω ιατρικές ή άλλες υπηρεσίες των ειδικών υγείας χωρίς να χρειάζεται να απολογηθώ για την εμφάνιση μου ή/και για το σωματικό μου βάρος.
- Βιώνω τη σεξουαλικότητα μου και τη σεξουαλική μου ταυτότητα χωρίς να ντρέπομαι για το σώμα μου. Τα ιδιαίτερα στοιχεία της εμφάνισης μου με χαρακτηρίζουν, χαρίζοντας την μοναδικότητα μου.
- Γυμνάζομαι καθώς ανταποκρίνομαι στις φυσιολογικές ανάγκες που έχω για σωματική δραστηριότητα, χωρίς να ανησυχώ για τυχόν επικριτικά σχόλια των ατόμων γύρω μου.
- Μπορώ να διεκδικώ την επιτυχία στον επαγγελματικό, καλλιτεχνικό ή άλλο τομέα επίτευξης, θεωρώντας πως μου αξίζει η επιτυχία αυτή.
- Αξίζω τις κοινωνικές σχέσεις που προωθούν την αποτελεσματική συσχέτιση με τα άτομα του ίδιου ή του άλλου φύλου, κερδίζοντας την κοινωνικότητα που προάγει τη ψυχική ισορροπία και διασφαλίζοντας την προσωπική μου ανάπτυξη.
Οι παραπάνω προτάσεις μπορούν να αποτελέσουν τα σημεία αναφοράς κάθε ανθρώπου που επιθυμεί να καθορίζεται μέσα από τις πράξεις, τις επιλογές και τα ιδιαίτερα ταλέντα του. Χρειάζεται πάντοτε να θυμόμαστε πως το άγχος της συνεχούς αξιολόγησης της σωματικής εμφάνισης περιορίζει τις προσωπικές δυνατότητες, μειώνει την ευχαρίστηση της καθημερινής κοινωνικής συσχέτισης, ενώ μακροπρόθεσμα, μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην καλή σωματική και ψυχική υγεία.
