Η κακή θρέψη στους υπερήλικες είναι ένα συχνό φαινόμενο ιδίως σε χώρες μικρού και μεσαίου εισοδήματος. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα για τους υπερήλικες που πάσχουν από άνοια και με τι στρατηγικές θα μπορούσε να βελτιωθεί η διατροφική διαχείριση; Σε αυτή την περίπτωση τα πράγματα διαφοροποιούνται καθώς, το επίπεδο διαβίωσης της χώρας φαίνεται να μην παίζει σημαντικό ρόλο, με μεγάλο μέρος αυτής της κοινωνικής ομάδας να αντιμετωπίζει προβλήματα θρέψης.
Πόσο σημαντική είναι η κατάσταση θρέψης στους υπερήλικες;
Η κατάσταση θρέψης καθίσταται ζωτικής σημασίας, καθώς έχει βρεθεί ότι η μείωση βάρους και η υποθρεψία σχετίζονται με:
- Αυξημένο κίνδυνο συνοσηρότητας και νοσηλείας.
- Κίνδυνο για πτώσεις και κακή υγεία του δέρματος.
- Αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας.
Σε ποια σημεία της διατροφικής διαχείρισης της άνοιας πρέπει να δωθεί έμφαση;
Αν λάβουμε υπόψη ότι ο πληθυσμός γερνάει και η άνοια λαμβάνει επιδημικές διαστάσεις – πέραν της πρόληψης, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση και φροντίδα στη διαχείριση του προβλήματος αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Ας δούμε λοιπόν σε ποια σημεία εστιάζουν οι πρόσφατες συστάσεις διατροφικής διαχείρισης (Dignified Dining – The Toolkit), όπως παρουσιάστηκαν στο Food Matters Live στο Λονδίνο το 2016:
- Εκτίμηση της ικανότητας του ασθενούς να τραφεί επαρκώς. Σε προχωρημένα στάδια της νόσου μπορεί η συμβατική διατροφή να μην επαρκεί και να απαιτείται η διερεύνηση χορήγησης πόσιμων συμπληρωμάτων διατροφής (ενέργεια, πρωτεΐνες, μικροθρεπτικά συστατικά). Έχει φανεί ότι είναι σε μεγάλο βαθμό ανεκτά από τους ασθενείς και βοηθούν στην επαναπρόσληψη βάρους και πρόληψη ελλείψεων.
- Λόγω της ιδιαιτερότητας της νόσου, οι επαγγελματίες υγείας που αναλαμβάνουν τη φροντίδα των ασθενών θα πρέπει να είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι.
- Το περιβάλλον όπου θα λαμβάνει χώρα ένα γεύμα θα πρέπει να είναι «ζεστό»-φιλικό-οικογενειακό. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι ήρεμο. Επίσης το γεύμα θα πρέπει να γίνεται στο τραπέζι, με συντροφιά οικείων προσώπων (κοινωνικότητα) – χαρακτηριστικά που θα ενισχύσουν την ικανότητα επικοινωνίας. Επίσης, ο χώρος γευμάτων θα πρέπει να είναι επαρκώς επισημασμένος ούτως ώστε να γίνεται αντιληπτός από τους ασθενείς (η χρήση φωτογραφιών ή σχεδίων με πιάτο και σερβίτσιο φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματική).
- Θα πρέπει να δίνεται ποικιλία τροφίμων (έλεγχος της διατροφικής σύστασης – θρεπτικά τρόφιμα – κάλυψη αναγκών) και η δυνατότητα επιλογής των πιο αρεστών, από τους ασθενείς, φαγητών. Επίσης, θα ήταν πολύ ευεργετική και η συμμετοχή των ασθενών στη διαμόρφωση των μενού.
- Σεβασμός στις ιδιαιτερότητες των ασθενών που πηγάζουν από την ίδια τη νόσο, χαρακτηριστικό που απαιτεί εκπαίδευση και υπομονή των ατόμων που αναλαμβάνουν τη φροντίδα.
- Συνεχής παρατήρηση και έλεγχος της διαδικασίας της διατροφής (π.χ. τήρηση ημερολογίων που καταγράφουν την ποσότητα και είδος της τροφής που καταναλώθηκε από κάθε ασθενή).
Τι πρέπει να κρατήσει ο επαγγελματίας διαιτολόγος;
Συνοψίζοντας, επειδή η άνοια αφενός αποτελεί μία νόσο με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης και αφετέρου υποβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα των ασθενών – οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι ούτως ώστε να παρέχουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα. Οι παρούσες συστάσεις αποτελούν ένα απαραίτητο εργαλείο για να κάνουμε αυτό που επιτάσσει το λειτούργημά μας...τη ζωή των ασθενών καλύτερη. Συνεπώς, θα είχε πολύ ενδιαφέρον να ανατρέξετε και να δείτε αναλυτικά τη βιβλιογραφία, για να λάβετε πιο λεπτομερή ενημέρωση-γνώση.
