Επιδημιολογία της παχυσαρκίας
Τις τελευταίες δεκαετίες, το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων ενήλικων και παιδιών έχει αυξηθεί σημαντικά. Συγκεκριμένα, έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2007 – 2008 από το Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), εκτίμησε ότι το 68% των ενήλικων Αμερικάνων από 20 ετών και άνω ήταν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι ενώ το 1988 – 1994, το ποσοστό ήταν 56%.
Στην ίδια έρευνα, το ποσοστό των υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών και εφήβων ηλικίας 2 – 19 ετών ανερχόταν στο 17%, ενώ για το διάστημα 1988 – 1994 εκτιμήθηκε στο 10%. Συμπεραίνει κανείς ότι το πρόβλημα της παχυσαρκίας την τελευταία δεκαετία έχει οξυνθεί αρκετά και είναι εμφανές και στην Ελλάδα.
Έρευνα που διεξήγαγε η ερευνητική ομάδα του Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο με επικεφαλής τον καθηγητή Λάμπρο Συντώση, έδειξε ότι το ποσοστό των υπέρβαρων παιδιών τα τελευταία 13 έτη αυξήθηκε περίπου 30% (19,5% το 1997 - 26% το 2009) σε αστικές και αγροτικές περιοχές.
Με ποιους τύπους καρκίνου σχετίζεται η παχυσαρκία;
Τελευταία, σε έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί γίνεται λόγος για πιθανή συσχέτιση της παχυσαρκίας με διάφορους τύπους καρκίνου όπως:
- Οισοφάγου
- Παχέος εντέρου
- Μαστού
- Νεφρού
- Ενδομητρίου
- Θυρεοειδούς
- Χοληδόχου κύστης
Παχυσαρκία και καρκίνος
Μια τέτοια μελέτη που πραγματοποίησε το National Cancer Institute (NCI) στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτίμησε ότι το 2007, περίπου 34000 νέες περιπτώσεις καρκίνου στους άνδρες (4%) και 50500 σε γυναίκες (7%) οφείλονταν στην παχυσαρκία.
Το ποσοστό των υποθέσεων που αποδίδεται στην παχυσαρκία ποικίλει σημαντικά για διάφορους τύπους καρκίνοu. Για παράδειγμα το 40% αυτών, εμφάνισαν καρκίνο στο ενδομήτριο και στο οισοφάγο.
Μια πρόβλεψη του μέλλοντος για την υγεία και την οικονομική επιβάρυνση λόγω της συνέχισης των υφιστάμενων τάσεων της παχυσαρκίας αναφέρεται σε περίπου 500.000 επιπλέον περιστατικά καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι το 2030.
Μείωση του ΔΜΣ και αποφυγή νέων περιπτώσεων καρκίνου
Αυτή η ανάλυση διαπίστωσε επίσης ότι εάν κάθε ενήλικας μειώσει το ΔΜΣ τους κατά 1%, η οποία θα είναι ισοδύναμη με μία απώλεια βάρους περίπου 1 kg (ή 2,2 λίβρες) για έναν ενήλικα μέσου βάρους, αυτό θα εμποδίσει την αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων καρκίνου και στην πραγματικότητα θα έχει ως αποτέλεσμα την αποφυγή των περίπου 100.000 νέων περιπτώσεων καρκίνου.
Η προσπάθεια διατήρησης του ιδανικού βάρους ή αποφυγή αύξησης βάρους ή απώλεια βάρους μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου; Η διατροφή σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση ή την προστασία από τον καρκίνο. Πολλές μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν χαμηλότερη αύξηση του σωματικού βάρους κατά την ενήλικη ζωή έχουν χαμηλότερο κίνδυνο για:
- Καρκίνο του παχέος εντέρου
- Καρκίνο του μαστού (μετά την εμμηνόπαυση)
- Καρκίνο του ενδομητρίου
Τι δείχνουν οι μελέτες για την απώλεια βάρους;
Οι διαφορές εξηγούν διαφορετικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου
Ωστόσο, τα δεδομένα από μελέτες παρατήρησης, μπορεί να είναι δύσκολο να ερμηνευτούν, γιατί οι άνθρωποι μπορεί να χάνουν βάρος ή να προσπαθούν να αποφύγουν την αύξηση του σωματικού βάρους, μπορεί να είναι διαφορετικοί σε σχέση με ανθρώπους που δεν το κάνουν, ακριβώς όπως οι παχύσαρκοι άνθρωποι που ενδέχεται να διαφέρουν από αδύνατους ανθρώπους.
Δηλαδή, είναι πιθανό ότι αυτές οι άλλες διαφορές εξηγούν διαφορετικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Μείωση κινδύνου καρκίνου μαστού και παχέος εντέρου
Ένας πιο περιορισμένος αριθμός μελετών παρατήρησης έχουν εξετάσει τη σχέση μεταξύ της απώλειας βάρους και της εμφάνισης καρκίνου, και μερικές έχουν βρει ελάττωση του κινδύνου του καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου μεταξύ των ανθρώπων που έχουν χάσει βάρος.
Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες δεν ήταν σε θέση να αξιολογήσουν κατά πόσο η απώλεια βάρους ήταν εμπρόθετη ή σχετιζόταν με υποκείμενα προβλήματα υγείας.
Ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε βαριατρική επέμβαση
Ισχυρότερα στοιχεία προέρχονται από μελέτες σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε βαριατρική επέμβαση για να χάσουν βάρος. Τα άτομα αυτά φαίνεται να έχουν χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας που σχετίζονται με καρκίνους από τους παχύσαρκους ανθρώπους που δεν υποβλήθηκαν σε αυτήν.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι ενώ οι περισσότερες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής έχουν ως αποτέλεσμα απώλειες βάρους 7-10 τοις εκατό του σωματικού βάρους, η απώλεια βάρους από βαριατρική χειρουργική επέμβαση σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής, ανέρχεται στο 30 τοις εκατό.