Καρδιαγγειακά

Στιγμιαίος καφές: "Ασπίδα" για τα καρδιαγγειακά

του Ιωάννη Γιαννάκη & της Ειρήνης Κύρα
17 Δεκεμβρίου 2012
30003 Προβολές
2 λεπτά να διαβαστεί
Στιγμιαίος καφές: "Ασπίδα" για τα καρδιαγγειακά

Αντιοξειδωτικά! Έγιναν αρχικά, γνωστά στο ευρύ κοινό ως «αντιγηραντικά στοιχεία». Αν και πρόκειται για έναν χαρακτηρισμό γενικευμένο καθώς δεν μπορεί ένας παράγοντας από μόνος του να ευθύνεται για το γήρας, ωστόσο βασίζεται στην ιδιότητα των αντιοξειδωτικών να πολεμούν το οξειδωτικό στρες ή αλλιώς να εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Και αν σας μπερδεύουν οι επιστημονικές έννοιες κρατήστε μόνο ότι οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να βλάψουν τον οργανισμό και τα αντιοξειδωτικά αποτρέπουν κάτι τέτοιο.

Ο ανθρώπινος οργανισμός διαθέτει ενδογενείς αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς αλλά τα αντιοξειδωτικά παραλαμβάνονται και εξωγενώς από την διατροφή μας! Η βιταμίνη C, η βιταμίνη E, η βιταμίνη Α και οι φαινολικές ενώσεις που βρίσκονται σε πάρα πολλά φρούτα και λαχανικά είναι μερικά από τα αντιοξειδωτικά στοιχεία.

Ένα ρόφημα που συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην ημερήσια πρόσληψη αντιοξειδωτικών που πρέπει να λαμβάνει κάποιος είναι και ο καφές!

Και αυτό διότι, ο καφές αποτελεί αναπόσταστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Σκεφτείτε ότι ο στιγμιαίος καφές περιέχει, ανάλογα και με την ποικιλία του καφέ κάθε φορά, 300 – 550mg αντιοξειδωτικών συστατικών ανά 2g που είναι η συνήθης μερίδα κατανάλωσής του. Όταν πρόκειται για φραπέ τα αντιοξειδωτικά φτάνουν τα 860mg μιας και η ποσότητα του καφέ που χρησιμοποιείται είναι η διπλάσια.

Πώς οι πολυφαινόλες ενισχύουν την καρδιαγγειακή υγεία;

Σίγουρα θα έχετε ακούσει για την λεγόμενη «κακή» χοληστερόλη. Αυτή, καθώς κυκλοφορεί στο αίμα μπορεί να προσβληθεί από τις ελεύθερες ρίζες που αναφέραμε προηγουμένως. Το αποτέλεσμα είναι να αλλάξει μορφή και μαζί με άλλα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα, να επικαθίσει στο τοίχωμα της αρτηρίας. Έτσι σιγά σιγά χτίζεται μια πλάκα που στενεύει την αρτηρία οδηγώντας ίσως στην απόφραξή της, που σημαίνει, στις σοβαρές περιπτώσεις, έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο. Όπως καταλαβαίνετε, λαμβάνοντας τα απαραίτητα αντιοξειδωτικά από τη διατροφή μας, η άμυνά μας είναι σε θέση να θωρακίσει καλύτερα την χοληστερόλη από την οξείδωσή της!

Τα χλωρογενικά οξέα συνιστούν μία από τις φαινολικές ενώσεις στον καφέ. Έχει βρεθεί ότι, αυτά, επιδρούν θετικά στην αρτηριακή πίεση, στην φλεγμονή αλλά και στην θρόμβωση. Καταστάσεις οι οποίες πυροδοτούν η καθεμία με διαφορετικό τρόπο την εκδήλωση καρδιακών επεισοδίων.

Τι έδειξαν οι μελέτες για τον καφέ και τις καρδιακές αρρυθμίες;

Αναφορικά με τη συμβολή του καφέ στην πρόκληση καρδιακών αρρυθμιών, τόσο επιδημιολογικές όσο και κλινικές μελέτες αδυνατούν να επιβεβαιώσουν κάτι τέτοιο. Σχετική έρευνα έδειξε ότι η λήψη υψηλών δόσεων καφεΐνης (περίπου 500mg) δεν αύξησε τις κοιλιακές (καρδιακές) αρρυθμίες.

Σε διαφορετική έρευνα με ασθενείς, 39-79 ετών, που έπασχαν ήδη από κοιλιακή ταχυκαρδία δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στις αρρυθμίες τους, πριν και μετά τη λήψη 275mg καφεΐνης. Επίσης, η καφεΐνη δε δημιούργησε σημαντική αύξηση των κατεχολαμινών (ορμονών που πιθανών να προκαλούν αρρυθμίες) και η αύξηση αυτή δε συνδέθηκε με τις αρρυθμίες. Έτσι μία μέτρια πρόσληψη καφεΐνης (5-6 φλιτζάνια των 2γρ καφέ την ημέρα, περίπου 500mg καφεΐνης) θεωρείται απίθανο να προκαλέσει αρρυθμία σε άτομα που δεν εμφανίζουν επιρρέπεια στις δράσεις της καφεΐνης. Για πιο συγκεκριμένες καταστάσεις υγείας, καλό είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας ως προς την ποσότητα καφέ που μπορείτε να καταναλώνετε.

Συμπερασματικά

Ο καφές λοιπόν, μέσα από διάφορες μελέτες έχει φανεί ότι μπορεί να έχει μια γενικότερη ευεργετική δράση σε διάφορα θέματα που σχετίζονται με την υγεία μας. Ωστόσο, οι έρευνες συνεχίζονται προσπαθώντας να προσδιορίσουν τους μηχανισμούς πίσω από τη δράση καθώς και την ποσότητα στην οποία εκδηλώνονται αυτά τα οφέλη. Έως τότε, ο καθένας μας συνεχίζει και απολαμβάνει τον αγαπημένο του καφέ ...και η τύχη μας μπορεί να δουλεύει!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Boskou D. Sources of natural Phenolic antioxidants, Food Science and Technology. 2006; 17(9): 505-512.

Farah A. & Donangelo C.M. Phenolic Compounds in Coffe, Brazilian Journal of Plant Physiology, 2006; 18 (1).

Fukushima Y, Ohie T, Yonekawa Y, Yonemoto K, Aizawa H, Mori Y, Watanabe M, Takeuchi M, Hasegawa M, Taguchi C, Kondo K. Coffee and green tea as a large source of antioxidant polyphenols in the Japanese population. J Agric Food Chem. 2009 Feb 25;57(4):1253-9.

Hoelzl C, Knasmüller S, Wagner KH, Elbling L, Huber W, Kager N, Ferk F, Ehrlich V, Nersesyan A, Neubauer O, Desmarchelier A, Marin-Kuan M, Delatour T, Verguet C, Bezençon C, Besson A, Grathwohl D, Simic T, Kundi M, Schilter B, Cavin C. Instant coffee with high chlorogenic acid levels protects humans against oxidative damage of macromolecules. Mol Nutr Food Res. 2010 Dec;54(12):1722-33.

Lopez-Garcia E., van Dam R., Li T.Y., Rodriguez-Artelejo F., Hu F. B., The Relationship of Coffee Cosumption with Mortality, Annals of Internal Medicine. 2008,148(12): 904-914

Montagnana M, Favaloro EJ, Lippi G. Coffee intake and cardiovascular disease: virtue does not take center stage. Semin Thromb Hemost. 2012 Mar;38(2):164-77. Epub 2012 Feb 18.

Myers MG. Cardiovascular Effects of Caffeine: Misconceptions about caffeine use and caronary heart disease. Can Fam Physician. 1992 Jun;38:1459-62.

Myers M.G., Caffeine and cardiac arrythmias. Animal of Internal Medicine 1991; 114: 147-150.

Myers M.G., Harris L., Leenen F.H.H., et al. Caffeine as possible cause of ventricular arrhythmias during the healing phase of acute myocardial infarction Am J Cardiol 1987; 59:1024-1028.

Richelle M, Tavazzi I, Offord E. Comparison of the antioxidant activity of commonly consumed polyphenolic beverages (coffee, cocoa, and tea) prepared per cup serving. Agric Food Chem. 2001 Jul;49(7):3438-42.

Uto-Kondo H, Ayaori M, Ogura M, Nakaya K, Ito M, Suzuki A, Takiguchi S, Yakushiji E, Terao Y, Ozasa H, Hisada T, Sasaki M, Ohsuzu F, Ikewaki K. Coffee consumption enhances high-density lipoprotein-mediated cholesterol efflux in macrophages. Circ Res. 2010 Mar 5;106(4):779-87. Epub 2010 Jan 14.

Ιωάννης Γιαννάκης
Ιωάννης Γιαννάκης Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Ειρήνη Κύρα
Ειρήνη Κύρα Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.

H Eιρήνη Κύρα είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση (M.Sc. - MMedSci) στην παχυσαρκία και στη διαχείριση του βάρους. Τον περισσότερο επαγγελματικό της χρόνο καταλαμβάνουν οι διαιτολογικές της συνεδρίες στην περιοχή όπου μεγάλωσε, το Νέο Κόσμο, βοηθώντας εξατομικευμένα κάποιον να βελτιώσει τη διατροφή και το βάρος του.