Με τον όρο φυτικές ίνες ή ακατέργαστες ίνες εννοούμε το σύνολο των οργανικών συστατικών των μεμβρανών των φυτικών κυττάρων και των σκελετικών γενικά συστατικών του φυτού. Σε αυτές περιλαμβάνονται η κυτταρίνη, οι ημικυτταρίνες και άλλα συστατικά των κυτταρικών τοιχωμάτων, όπως η λιγνίνη και οι πηκτίνες. Διαχωρίζονται στις διαλυτές και τις αδιάλυτες ίνες. Οι διαλυτές είναι εκείνες που διαλύονται στο ζεστό νερό, ενώ οι αδιάλυτες ίνες δεν διαλύονται.
Ποιος είναι ο ρόλος των φυτικών ινών;
Οι ίνες προσφέρουν καθυστέρηση της γαστρικής κένωσης, με αποτέλεσμα να προσφέρουν μεταγευματικό κορεσμό. Συγκρατούν στη μάζα τους μεγάλες ποσότητες ύδατος και αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου και έτσι έχουν μικρότερο χρόνο παραμονής στην περιοχή του οι τοξίνες.
Μπορούν να επιφέρουν μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης στον ορό του αίματος και αυτό επιτυγχάνεται με τη δέσμευση της προσλαμβανόμενης από την τροφή χοληστερόλης, η οποία αποβάλλεται μέσω της εντερικής οδού, μαζί με τα κόπρανα. Και για τους διαβητικούς, οι ίνες διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο, εφόσον γίνεται πιο σταδιακή απελευθέρωση της γλυκόζης των τροφών χάρη σε αυτές. Δηλαδή, η ποσότητα της γλυκόζης στο αίμα δεν αυξάνεται απότομα, αλλά με αργό ρυθμό. Έτσι μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης υπεργλυκαιμίας και υπογλυκαιμικού επεισοδίου.
Από την άλλη, αρκετές παθήσεις όπως οι αιμορροΐδες, η χολολιθίαση, η εκκολπωμάτωση, η διαφραγματοκήλη και ο καρκίνος του παχέος εντέρου, θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί εάν οι ασθενείς κατανάλωναν ικανοποιητικές ποσότητες φυτικών ινών. Είναι σύνηθες φαινόμενο άτομα που νοσούσαν από αυτές τις παθήσεις, μετά την ένταξη των ινών στη δίαιτά τους, να ακυρώνεται τελικά προγραμματισμένο χειρουργείο.
Για την ακρίβεια, σχεδόν το 90% των ατόμων αποφεύγει τη χειρουργική επέμβαση, χάρη σε αυτή την αλλαγή στη δίαιτά τους.
Το πίτουρο του σιταριού και του ρυζιού συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Άλλες λειτουργίες των ινών γενικότερα είναι η μείωση των επιπέδων των εντερικών ορμονών που προκαλούν υπέρταση και η αποτοξινωτική δράση τους. Προσοχή μόνο πρέπει να δοθεί στη μείωση της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών της τροφής.
Ποια τρόφιμα περιέχουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών;
Τα τρόφιμα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών είναι τα φρούτα, τα λαχανικά (ιδιαίτερα τα πράσινα φυλλώδη), τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά (σιτάρι, καλαμπόκι, βρώμη, σίκαλη κα) και το πολύσπορο ψωμί. Η συνιστώμενη πρόσληψη για τα άτομα που δεν ασθενούν είναι τα 30 – 45 g ινών καθημερινά. Έτσι, μπορούν να αποφευχθούν παθήσεις του πεπτικού, του κυκλοφορικού συστήματος (καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια, εμφράγματα) και διάφοροι τύποι καρκίνου, όπως ο καρκίνος του εντέρου.
Ποιοι πρέπει να προσέχουν;
Όσοι πάσχουν από τη νόσο του ευερέθιστου εντέρου ή νόσο Crohn οι ίνες θα επιδείνωναν την κατάσταση της υγείας τους. Γι’ αυτόν τον λόγο, ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής και οι σωστές οδηγίες από Διαιτολόγο-Διατροφολόγο είναι η κατάλληλη επιλογή.
