Συστάσεις Διατροφής

Ρεσβερατρόλη: Φάρμακο για όλες τις ασθένειες;

της Δήμητρας Μελαδάκη

02 Μαΐου 2012

63567 Προβολές

2 λεπτά να διαβαστεί

Photo source: www.bigstockphoto.com

Προβολή

Τι είναι η ρεσβερατρόλη;

Η ρεσβερατρόλη είναι ένα φυτοχημικό, μία φαινόλη που παράγεται φυσικά από διάφορα φυτά σε κατάσταση επίθεσης από κάποιο μικρόβιο. Βρίσκεται στη φλούδα των σταφυλιών, στο κόκκινο κρασί, σε κάποια μούρα και ξηρούς καρπούς. Μπορεί να παρασκευαστεί και στο εργαστήριο και πωλείται ως συμπλήρωμα.

Γιατί στράφηκε το επιστημονικό ενδιαφέρον σε αυτή;

Πριν αρκετά χρόνια, παρατηρήθηκε ότι ενώ οι Γάλλοι ακολουθούσαν διατροφή με παρόμοια περιεκτικότητα σε ολικό και κορεσμένο λίπος (γνωστοί παράγοντες που επηρεάζουν την καρδιαγγειακή υγεία) με τους Αμερικάνους, οι πρώτοι είχαν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας λόγω καρδιαγγειακής νόσου. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε «Γαλλικό Παράδοξο». Η διαφορά που εντοπίστηκε, ήταν η συχνή κατανάλωση κόκκινου κρασιού από τους Γάλλους σε σχέση με τους Αμερικάνους. Χαμηλή προς μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού μειώνει τον κίνδυνο θνησιμότητας από όλα τα αίτια, καθώς και θνησιμότητας από καρδιαγγεικά.

Σε ποιες νόσους φαίνεται να έχει επίδραση;

Καρδιαγγειακά

Η ρεσβερατρόλη βοηθά στην καρδιαγγειακή υγεία ποικιλοτρόπως. Έχει αντιοξειδωτική δράση, προλαμβάνοντας την οξείδωση του μορίου της LDL, αντίδραση που είναι η αρχή της αθηροσκλήρωσης. Ταυτόχρονα, έχει αντιφλεγμονώδη δράση, μειώνει την πυκνότητα του αίματος, κάνοντάς το πιο ρευστό και έχει αγγειοδιασταλτική δράση, ιδιότητες που εμποδίζουν τη δημιουργία αθηρώματος .

Πρέπει να τονιστεί όμως ότι αυτές οι δράσεις έχουν φανεί κυρίως από έρευνες σε ζώα και σε in vitro έρευνες, ενώ οι έρευνες σε ανθρώπους δεν έχουν καταφέρει να αποδείξουν μία ξεκάθαρη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης κόκκινου κρασιού και της καρδιαγγειακής υγείας.

Καρκίνος

Είναι γνωστό πως η ισορροπημένη διατροφή μπορεί να προστατεύσει από τον καρκίνο. Η ρεσβερατρόλη έχει φανεί να έχει αντιμεταλλαξιογόνο δράση, που μπορεί να προστατέψει από κάποιους τύπους καρκίνου (αυτούς που προκαλούνται από μεταλλάξεις στο DNA). Επίσης έχει φανεί in vitro ότι η ρεσβερατρόλη μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη ορισμένων τύπων καρκίνου, αλλά και τη μετάσταση.

Όμως, οι έρευνες σε ανθρώπους δεν έχουν καταφέρει να αποδείξουν ούτε αυτή τη σχέση, λόγω της πολυπλοκότητας της καρκινογένεσης, αλλά και της μειωμένης βιοδιαθεσιμότητας της ρεσβερατρόλης, ακόμη και μετά από αυξημένη πρόσληψη.

Σακχαρώδης Διαβήτης

Στον Σακχαρώδη Διαβήτη, η ρεσβερατρόλη φαίνεται πως έχει την ικανότητα όχι μόνο να μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης, αλλά και να βοηθάει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της νευροπάθειας που μπορεί να προκληθεί από το αρύθμιστο διαβήτη.

Νόσος Alzheimer

Η παθολογία και η αιτιολογία της νόσου αυτής είναι αρκετά περίπλοκη και περιλαμβάνει ανωμαλίες στις νευρολογικές συνάψεις. Ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, όπως η ρεσβερατρόλη μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από τη οξείδωση των ελευθέρων ριζών και τη φλεγμονή, αλλά και πάλι τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνες σε ζώα .

Συμπτώματα εμμηνόπαυσης

Η ρεσβερατρόλη είναι ένα φυτοοιστογόνο, ουσία που μπορεί να μιμηθεί τη δράση των οιστρογόνων, των γυναικείων ορμονών που η παραγωγή τους στην εμμηνόπαυση μειώνεται δραστικά. Έρευνες έχουν πράγματι δείξει ότι η λήψη φυτοοιστρογόνων, συμπεριλαμβανομένης και της ρεσβερατρόλης, μπορούν σε κάποιο βαθμό να μετριάσουν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, αλλά χρειάζονται μεγαλύτερες έρευνες.

Επιπλέον, η ρεσβερατρόλη έχει φανεί να δρα κατά των ιώσεων, αλλά και να προστατεύει από κάποια αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, το άσθμα και η νόσος Parkinson.

Ποιες είναι οι πηγές της;

Η κύρια πηγή της ρεσβερατρόλης είναι το σταφύλι και το κρασί, ενώ ποσότητές της υπάρχουν στα μούρα, στα φιστίκια και στο κακάο. Η περιεκτικότητα ρεσβερατρόλης στα σταφύλια επηρεάζεται από την ποικιλία και την εποχικότητά τους, ενώ την περιεκτικότητά τους στο κρασί επηρεάζει και ο τρόπος παρασκευής.

Όμως οι διατροφικές πηγές δεν μπορούν να φτάσουν την πρόσληψη ρεσβερατρόλης που χρησιμοποιείται στις έρευνες. Για τον λόγο αυτό, κυκλοφορεί στην αγορά πληθώρα συμπληρωμάτων, που περιέχουν μικρότερες ή μεγαλύτερες ποσότητες ρεσβερατρόλης, με ή χωρίς άλλα συστατικά και φυσικά σε ποικιλία τιμών.

Συχνά, αναφέρονται θαυματουργές επιδράσεις της ρεσβερατρόλης κυρίως στα καρδιαγγειακά και κατά της γήρανσης που δεν είναι αποδεδειγμένες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι χρησιμοποιούν συχνά και φράσεις του καθηγητή του Harvard, David Sinclair που έχει διεξάγει πολλές έρευνες για τις δράσεις της ρεσβερατρόλης. Ο ίδιος σε συνέντευξή του δηλώνει ότι ποτέ δεν υποστήριξε ότι η ρεσβερατρόλη έχει αποδεδειγμένα οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Είναι ωφέλιμο να λαμβάνουμε ρεσβερατρόλη γενικά;

Τελικά, παρόλο που τα πιθανά οφέλη της ρεσβερατρόλης φαίνονται πολλαπλά από τα πειράματα σε ζώα, η δράση της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι μάλλον αβέβαιη, οπότε η λήψη συμπληρωμάτων που την περιέχουν αδικαιολόγητη. Όσο για τις φυσικές πηγές της ρεσβερατρόλης, δηλαδή τα σταφύλια, τα μούρα και τα φιστίκια, η κατανάλωσή τους ενδείκνυται σε μια καλή και ισορροπημένη διατροφή, όχι μόνον λόγω της ρεσβερατρόλης, αλλά και λόγω των υπόλοιπων συστατικών τους. Όσο για το κόκκινο κρασί, μία μέτρια κατανάλωση (1-2 ποτηράκια κρασί/ ημέρα) φαίνεται ότι έχει επίσης οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

The French paradox: Lessons for other countries. Ferrières J.. Vols. Heart. 2004;90(1):107-111.

Effect of resveratrol on platelet aggregation in vivo and in vitro. Wang Z, Zou J, Huang Y, Cao K, Xu Y, Wu JM. s.l. : Chin Med J (Engl). 2002;115(3):378-380.

Resveratrol and cardiovascular health. Das M, Das DK. s.l. : Mol Aspects Med. 2010 Dec;31(6):503-12.

Cardiovascular protective effects of resveratrol. Bradamante S, Barenghi L, Villa A. s.l. : Bradamante S, Barenghi L, Villa A.Cancer chemopreventive activity of resveratrol, a natural product derived from grapes. Jang M, Cai L, Udeani GO. s.l. : Science. 1997;275(5297):218-220.

Cancer prevention and treatment with resveratrol: from rodent studies to clinical trials. A., Bishayee. s.l. : Cancer Prev Res. 2009;2:409-418.

Resveratrol, a polyphenolic phytoalexin, attenuates diabetic nephropathy in rats. Sharma S, Anjaneyula M, Kulkarni SK, Chopra K. s.l. : Pharmacology. 2006;76(2):69-75.

Resveratrol improves mitochondrial function and protects against metabolic disease by activating SIRT1 and PGC-1alpha. Lagouge M, Argmann C, Gerhart-Hines Z. s.l. : Cell. 2006;127(6):1109-1122.

Resveratrol, obesity and diabetes. Szkudelska K, Szkudelski T. s.l. : Eur J Pharmacol. 2010 Jun 10;635(1-3):1-8.

Resveratrol promotes clearance of Alzheimer’s disease amyloid beta peptides. Marambaud P, Zhao H, Davies P. s.l. : J Biol Chem. 2005;280(45):37377-37382.

Reservatrol acts as a mixed agonist/antagonist for estrogen receptors alpha and beta. Bowers JL, Tyulmenkov VV, Jernigan SC, Klinge CM. s.l. : Endocrinology. 2000;141(10):3657-3667.

Non-estrogen conventional and phytochemical treatments for vasomotor symptoms: what needs to be known for practice. P., Villaseca. s.l. : Climacteric. 2011 Dec 8.

Inhibition of influenza A virus replication by resveratrol. Palamara AT, Nencioni L, Aquilano K, et al. s.l. : J Infect Dis. 2005;191(10):1719-1729. Oral resveratrol reduces neuronal damage in a model of multiple sclerosis.

Shindler KS, Ventura E, Dutt M, Elliott P et al. J Neuroophthalmol. 2010 Dec;30(4):328-39. : s.n.

Regulatory role of resveratrol on Th17 in autoimmune disease. TM., Petro. s.l. : Int Immunopharmacol. 2011 Mar;11(3):310-8.

Weintraub, Arlene. Businessweek. [Online] [Cited: 02 25, 2012.] http://www.businessweek.com/magazine/content/09_32/b4142000175800.htm.