Η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας- και η πρόληψή της- ξεκινά από το σπίτι. Γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει οι ανθυγιεινές συμπεριφορές της οικογένειας να αλλάξουν και να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον υγιούς βάρους.
Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα, που έχει πάρει διαστάσεις «επιδημίας». Αν και τα αίτια της είναι πολυπαραγοντικά, η υπέρμετρη κατανάλωση φαγητού και η χαμηλή φυσική δραστηριότητα φαίνεται ότι διαδραματίζουν το σημαντικότερο ρόλο. Συνεπώς, η κατανάλωση υγιεινών τροφίμων και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας αποτελούν τα κύρια βήματα προς την αντιμετώπισή της, γεγονός το οποίο είναι δύσκολο να επιτευχθεί χωρίς την υποστήριξη ολόκληρης της οικογένειάς. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος, λοιπόν, για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας είναι η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών από όλη την οικογένεια.
1. Αλλάξτε τη συμπεριφορά της οικογένειας
Αντί να ξεχωρίζετε το παιδί σας, ενθαρρύνετε όλη την οικογένεια για να κάνει υγιείς επιλογές στον τρόπο ζωής της. Σκεφτείτε αυτά τα βοηθητικά στοιχεία:
- Ξεκινήστε με μικρά βήματα. Οι σταδιακές αλλαγές είναι πιο εύκολο να ενσωματωθούν στην καθημερινότητα- και να διατηρηθούν μακροπρόθεσμα. Ξεκινήστε με μικρές αλλαγές, όπως το να κλείνετε την τηλεόραση κατά τη διάρκεια των γευμάτων, να προτιμήσετε το γάλα χαμηλών λιπαρών ή το νερό αντί των αναψυκτικών και να βγαίνετε για περίπατο όλη η οικογένεια μετά το βραδινό μια φορά την εβδομάδα.
- Θέστε στόχους. Θέστε ρεαλιστικούς και μετρήσιμους στόχους για κάθε μέλος της οικογένειας, και στη συνέχεια καθορίστε οικογενειακούς στόχους. Για παράδειγμα, ο στόχος του παιδιού σας μπορεί να είναι να τρώει φρούτα στο απογευματινό του. Ο δικός σας στόχος μπορεί να είναι κάνετε ένα γρήγορο περίπατο 3 φορές την εβδομάδα. Ο στόχος της οικογένειας μπορεί να είναι να περιορίσει τα γεύματα από τα ταχυφαγεία (fast-foods) σε 1 φορά το μήνα.
- Αναγνωρίστε τους πειρασμούς. Να είστε προετοιμασμένοι για καταστάσεις που μπορεί να σας δελεάσουν να γυρίσετε στις παλιές σας συνήθειες. Αν συνηθίζετε, για παράδειγμα, να τρώτε ποπ-κορν στις ταινίες, φροντίστε να παίρνετε μαζί σας μόνο τα χρήματα του εισιτηρίου του κινηματογράφου- ή συμφωνήστε ότι θα μοιραστείτε μόνο ένα μικρό κουτί ποπ-κορν με το παιδί σας αντί να αγοράσετε λιχουδιές ο καθένας ξεχωριστά.
- Γιορτάστε την επιτυχία σας. Οι συχνές ανταμοιβές μπορούν να βοηθήσουν την οικογένειά σας να παραμείνει κινητοποιημένοι. Όταν επιτυγχάνετε ένας στόχος από το παιδί σας- για παράδειγμα, ζητώντας φρούτα αντί για μπισκότα μετά το σχολείο- προσφέρετέ του μια ανταμοιβή και την προσοχή σας. Όταν η οικογένειά σας επιτυγχάνει ένα στόχο, σκεφτείτε υγιείς τρόπους για να γιορτάσετε την επιτυχία σας. Μπορείτε να δείτε μια ταινία όλοι μαζί οικογενειακώς, να πάτε για πικ-νικ το σαββατοκύριακο ή στην παραλία ή στο πάρκο.
- Διατηρήστε θετική στάση. Εστιάστε σε υγιείς αλλαγές του τρόπου ζωής, και όχι στην εμφάνιση του παιδιού σας ή στο νούμερο της ζυγαριάς. Θυμηθείτε, η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι αγώνας. Χρειάζεται χρόνος και αφοσίωση για την αντικατάσταση των παλιών συμπεριφορών με νέες, πιο υγιεινές.
- Να είστε ελαστικοί. Χρειάζεται χρόνος για να συνηθίσετε τις πιο υγιεινές συνήθειές σας. Ενθαρρύνετε όλους να παραμείνουν σταθεροί στο σχέδιο- αλλά αν οι στόχοι δεν λειτουργούν για την οικογένειά σας, σκεφτείτε μήπως κάνετε αναπροσαρμογές. Είναι καλύτερο να δημιουργήσετε ένα καινούριο σχέδιο, από το να επιμένετε σε ένα που δεν λειτουργεί.
2. Δημιουργήστε ένα περιβάλλον υγιούς βάρους
Καθώς κινήστε προς πιο υγιεινές συνήθειες και συμπεριφορές, δημιουργήστε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Για παράδειγμα:
- Να έχετε σε ετοιμότητα υγιεινά τρόφιμα. Εφοδιάστε την κουζίνα σας με φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και άλλες υγιεινές επιλογές. Κρατήστε τις ανθυγιεινές τροφές και τα ζαχαρούχα ροφήματα εκτός σπιτιού.
- Να τρώτε στο σπίτι. Μειώστε τον αριθμό των γευμάτων που τρώει η οικογένειά σας σε ταχυφαγεία ή εστιατόρια. Ακόμη καλύτερα, καθίστε όλοι μαζί σε οικογενειακά γεύματα. Σχεδιάστε εβδομαδιαία μενού χρησιμοποιώντας νέες συνταγές ή πιο υγιεινές επιλογές στη θέση των αγαπημένων επιλογών της οικογένειας. Διατηρήστε το μέγεθος των μερίδων σε λογικό πλαίσιο και επιτρέψτε την λήψη δεύτερης μερίδας μόνο στις σαλάτες, τα φρούτα και τα λαχανικά. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να εμπλέκονται στα ψώνια και στην προετοιμασία των γευμάτων.
- Ενσωματώστε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σας. Δώστε εξίσου έμφαση στην αύξηση της κίνησης και στην μείωση της πρόσληψης. Οργανώστε οικογενειακές εξόδους που περιλαμβάνουν σωματική δραστηριότητα, όπως περπάτημα μέχρι τη βιβλιοθήκη ή ποδηλασία. Συμπεριλάβετε τα παιδιά σε ενεργητικές δραστηριότητες, όπως το πλύσιμο του αυτοκινήτου ή η βόλτα του σκύλου. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συμμετέχουν σε σχολικά αθλήματα ή του δήμου- ή στο χορό, το σκοινάκι ή στην επιτέλεση κάποιας σωματικής δραστηριότητας που θα κάνουν μόνα τους.
- Περιορίστε στο χρόνο μπροστά στην οθόνη. Θέστε λογικούς κανόνες για το χρόνο στην τηλεόραση, τον υπολογιστή και τα βιντεοπαιχνίδια, όπως 1-2 ώρες την ημέρα για κάθε μέλος της οικογένειας- συμπεριλαμβανομένου της μαμάς και του μπαμπά. Κρατήστε τις τηλεοράσεις και τους υπολογιστές εκτός κρεβατοκάμαρας και μην επιτρέψετε την κατανάλωση φαγητού μπροστά σε αυτά.
3. Γίνετε θετικά πρότυπα
Θυμηθείτε, ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε τον ενθουσιασμό του παιδιού σας για έναν ενεργό τρόπο ζωής είναι να δεσμευτείτε κι εσείς σε αυτές τις αλλαγές. Οι πράξεις σας διδάσκουν το παιδί σας τι, πόσο και πότε να φάει. Επίσης, ενθαρρύνετε το παιδί σας να είναι σωματικά δραστήριο καθημερινά όταν το βάζετε ως προτεραιότητα και οι ίδιοι. Για να είστε θετικά πρότυπα:
- Καταναλώστε θρεπτικά γεύματα
- Μην φέρνετε ανθυγιεινά τρόφιμα στο σπίτι
- Ελέγξτε το μέγεθος των μερίδων
- Φυλάξτε τις λιχουδιές και τα σνακ υψηλών θερμίδων για πολύ ειδικές περιπτώσεις
- Κλείστε την τηλεόραση και τον υπολογιστή
- Συμπεριλάβετε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σας
- Δώστε έμφαση στη σημαντικότητα των υγιεινών επιλογών και όχι στο νούμερο της ζυγαριάς
Η αλλαγή του τρόπου ζωής μπορεί να είναι απαιτητική, ιδιαίτερα όταν είστε απασχολημένοι με τις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. Ωστόσο, αν η οικογένεια εργάζεται ομαδικά και υποστηρίζει ο ένας τον άλλο είναι πιο πιθανό να επιτύχετε. Με τον καιρό, οι υγιεινές συνήθειες θα γίνουν κομμάτι της καθημερινότητάς σας- κι έτσι θα είστε σε καλό δρόμο για να αντιμετωπίσετε την παιδική παχυσαρκία και να βελτιώσετε την υγεία της οικογένειάς σας.
