Τι είναι η έμμηνος ρύση;
Η έμμηνος ρύση (περίοδος ή εμμηνόρροια) είναι μια βιολογική διαδικασία που σηματοδοτεί το πέρασμα των κοριτσιών στην εφηβεία. Η περίοδος και ο μηνιαίος κύκλος αποτελούν σωματικές λειτουργίες της γυναίκας, που σχετίζονται με την ικανότητα τεκνοποίησης.
Tο αίμα της περιόδου προέρχεται από το ενδομήτριο, ένα χιτώνα μέσα στην κοιλότητα της μήτρας που αποβάλλεται αν τελικά η γυναίκα δεν συλλάβει κατά την προηγηθείσα ωοθυλακιορρηξία.
Πότε αρχίζει η έμμηνος ρύση;
Η έναρξη της εμμήνου ρύσεως τοποθετείται κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Η ηλικία έναρξης της περιόδου κυμαίνεται από 9 έως 16 ετών με στατιστικό μέσο όρο τα 12-13 έτη. Από το σημείο αυτό και μετά οι ωοθήκες της γυναίκας παρέχουν σχεδόν κάθε μήνα ένα ωάριο προς γονιμοποίηση.
Η διαδικασία αυτή γίνεται κάθε μήνα στο μέσον του κύκλου και ονομάζεται ωοθυλακιορρηξία. Εφόσον το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, τότε το ενδομήτριο (που έως τώρα ωρίμαζε) αρχίζει να μπαίνει στη διαδικασία της απόπτωσης. Να σημειωθεί ότι η ηλικία έναρξης διαφοροποιείται ανάλογα με την φυλή και τις κλιματολογικές συνθήκες.
Πόσο συχνά εμφανίζεται;
Κατά μέσο όρο η γυναίκα έχει περίοδο κάθε 28 ημέρες. Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο και στην πραγματικότητα η περίοδος μπορεί να εμφανίζεται οποιαδήποτε χρονική στιγμή ανάμεσα στην 21η και την 45η ημέρα του κύκλου.
Τα πρώτα χρόνια η περίοδος εμφανίζεται σε μη τακτικά χρονικά διαστήματα, αλλά με την πάροδο των ετών η περίοδος έρχεται περισσότερο τακτικά και έτσι ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών έχει περίοδο σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Σε περίπτωση που μια κοπέλα συνεχίσει να έχει περίοδο, σε μη τακτικά χρονικά διαστήματα και εφόσον μερικές φορές η περίοδος καθυστερεί για περισσότερο από 1 εβδομάδα, τότε θα πρέπει να ζητηθεί η γνώμη ενός ειδικού ιατρού.
Συνήθη συμπτώματα
- Σε γενικές γραμμές η ποσότητα της εμμήνου ρύσεως ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα και ανάλογα με την ηλικία. Αρχικά είναι πιθανό να υπάρχει έντονη ροή. Η συνήθης απώλεια αίματος είναι περίπου 300 ml.
- Κατά την περίοδο αποπίπτει μέρος του ενδομητρίου μαζί με αίμα. Το χρώμα αυτών των εκκρίσεων ποικίλλει και μπορεί να είναι καφέ έως έντονο κόκκινο.
- Ο πόνος κατά τη διάρκεια της περιόδου οφείλεται στις συσπάσεις της μήτρας. Είναι αποτέλεσμα της έκκρισης προσταγλανδινών καθώς επίσης και πιθανής ύπαρξης ενδομητρίωσης. Η βαρύτητα του πόνου ποικίλλει από γυναίκα σε γυναίκα και μερικές φορές από κύκλο σε κύκλο.
- Στο δεύτερο μισό του κύκλου και μέχρι την εμφάνιση της περιόδου, οι γυναικείες ορμόνες (οιστρογόνα και προγεστερόνη) αυξάνονται στο αίμα προκαλώντας κατακράτηση υγρών σε όλο το σώμα αλλά ιδιαιτέρως στους μαστούς. Η βαρύτητα της ενόχλησης ποικίλλει από γυναίκα σε γυναίκα αλλά σε γενικές γραμμές ο πόνος αυτός είναι φυσιολογικός.
- Όλες οι γυναίκες ορισμένες περισσότερο, ορισμένες λιγότερο παρουσιάζουν μείωση της διάθεσης πριν την περίοδο. Σε αρκετές γυναίκες δε αυτό το αίσθημα φθάνει τα όρια της κατάθλιψης. Η διαταραχή αυτή του συναισθήματος είναι μέρος ενός συνόλου συμπτωμάτων σωματικών αλλά και ψυχικών που ονομάζονται προ-εμμηνορυσιακό σύνδρομο (PMS).
- Γυναίκες οι οποίες πάσχουν από κάποια χρόνια νόσο και ιδιαίτερα αν αυτή η νόσος σχετίζεται με κάποια ορμονικά προβλήματα, όπως π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, θυρεοειδική νόσος, τότε είναι συχνό φαινόμενο αυτές οι γυναίκες να παρουσιάζουν ακατάστατες περιόδους ή ακόμα και απουσία περιόδων.
Συμπερασματικά
Δε χρειάζεται πανικός. Η έμμηνος ρύση είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό κομμάτι στη ζωή μιας γυναίκας. Η ενημέρωση στην έφηβη πρέπει να γίνεται πρώτα από τη μητέρα ή από το γιατρό. Στην αρχή η περίοδος μπορεί να είναι ακατάστατη σε διάρκεια, σε ποσότητα αλλά και σε συχνότητα.
Εάν υπάρχει μεγάλη αιμορραγία ή αιμορραγία μεγάλης διάρκειας με τη βοήθεια του γιατρού επιτυγχάνεται η κατάλληλη ορμονική ρύθμιση. Ο μη ερχομός της περιόδου στην κατάλληλη ηλικία προβληματίζει. Απαιτείται διερεύνηση εάν το πρόβλημα είναι οργανικό (ενδοκρινολογικό) ή χρωματοσωμιακό σε σχέση με τη γενική ανάπτυξη του παιδιού.