H ιστορία του σούσι ξεκινά 27 αιώνες πριν, στη Νοτιοανατολική Ασία και στη Κίνα. Την τελευταία δεκαετία, το σούσι εισχώρησε δυναμικά στην αμερικανική σκηνή, δημιουργώντας μία νέα τάση στο φαγητό. Tα τελευταία χρόνια μάλιστα, η τάση αυτή έχει αποκτήσει οπαδούς και στη χώρα μας.
Το σούσι είναι μια από τις πιο υγιεινές τροφές στον κόσμο, καθώς είναι χαμηλό σε λιπαρά και διαθέτει μεγάλη διατροφική αξία. Πρέπει ωστόσο να τονίσουμε πως όταν λέμε σούσι δεν εννοούμε απλώς ωμό ψάρι, αλλά τον συνδυασμό του ωμού ψαριού με ρύζι, θαλασσινά και λαχανικά.
Ουσιαστικά υπάρχουν τρία είδη σούσι:
- Το sashimi sushi, το οποίο είναι ωμό, παγωμένο ψάρι κομμένο σε πολύ λεπτές φέτες, που συνοδεύεται από ωμά ζαρζαβατικά, μαϊντανό, φύκι ή αγγούρι και σερβίρεται με σάλτσα σόγιας. Τα ψάρια που χρησιμοποιούνται σε αυτό το είδος είναι συνήθως ο τόνος και ο σολομός.
- Το nigiri sushi, είναι μία ωμή λεπτή φέτα ψαριού, σερβιρισμένη πάνω σε κρύο, μη σπυρωτό ρύζι, σε συνδυασμό με φύκια. Τα ψάρια που χρησιμοποιούνται σε αυτό το είδος είναι ο τόνος, ο σολομός, το χέλι, η συναγρίδα αλλά και η γαρίδα φιλέτο.
- Το maki sushi, το οποίο είναι κομμάτια ωμού ψαριού, καβουριού ή γαρίδας συνδυασμένα με κομμάτια ζαρζαβατικών, αβοκάντο, αγγουριού και άλλων λαχανικών, τυλιγμένα με ένα φύκι ή με ρύζι.
Όλα τα είδη σούσι συνήθως συνοδεύονται με σόγια σως, wasabi και ginger.
Το μεγαλύτερο μέρος της υψηλής διατροφικής αξίας του σούσι οφείλεται στη βάση του εδέσματος, στα ψάρια. Η σάρκα των ψαριών έχει υψηλή περιεκτικότητα πρωτεϊνών (18-25%) και περιέχει εννέα βασικά αμινοξέα, τα οποία το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να παράγει από μόνο του, άρα πρέπει να τα λαμβάνει από τις τροφές.
Βασικό πλεονέκτημα των θαλασσινών είναι ότι οι πρωτεΐνες τους είναι εύπεπτες, αφού διασπώνται και απορροφώνται πιο εύκολα από αυτές του κρέατος και των πουλερικών. Αυτό το πλεονέκτημα κάνει τα θαλασσινά μια εξαιρετική διατροφική επιλογή για όλες τις ηλικίες. Παράλληλα, είναι πλούσια σε βιταμίνες ( Α, Β, Ε, D, Κ) και σε ανόργανα άλατα (ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, χαλκό, σίδηρο, σελήνιο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, ιώδιο).
Τα λίπη των ψαριών είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ω-3 λιπαρά οξέα), τα οποία προλαμβάνουν και αντιμετωπίζουν αρκετές ασθένειες όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, δυσλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος, τη νόσο του Crohn και διάφορους τύπους καρκίνου (μαστού, προστάτη κ.ά).
Επιπλέον, τα ω-3 λιπαρά οξέα έχουν σπουδαίες αντιφλεγμονώδεις και αντιθρομβωτικές ιδιότητες, εμποδίζουν την εμφάνιση αρρυθμιών και της αθηροσκλήρωσης και παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές κυτταρικές διεργασίες, οι οποίες σχετίζονται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων.
Επίσης τροφοδοτούν τον εγκέφαλο, αυξάνουν τη συγκέντρωση και την ψυχοκινητική εξέλιξη και βοηθούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Παρόλο που το ψάρι είναι ο πρωταγωνιστής του σούσι και τα υπόλοιπα υλικά που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό συντελούν στην μεγάλη διατροφική του αξίας.
Τo nori, που είναι φύλλα από ξεραμένo φύκι, που συνδυάζονται με το ρύζι, αποτελούν πηγή πρωτεϊνών, ασβεστίου, καροτίνης, φώσφορου και σιδήρου. Επίσης, τα nori περιέχουν μεγάλη ποσότητα βιταμίνης A, δέκα ειδών βιταμίνης B, βιταμίνης C, νιασίνης και ιωδίου. Τα φύκια τα οποία αποτελούν βασικό συστατικό του σούσι, πιθανόν να βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου.
Μελέτες έχουν δείξει ότι στα φύκια περιέχονται ουσίες που μειώνουν τα οιστρογόνα του οργανισμού, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό αν αναλογιστούμε ότι πολλοί τύποι καρκίνου εξαρτώνται από ορμόνες όπως τα οιστρογόνα. Όσο χαμηλότερα τα επίπεδα οιστρογόνων στον οργανισμό, τόσο μικρότερη η πιθανότητα γένεσης και ανάπτυξης καρκίνου εξαρτώμενου από τα οιστρογόνα.
Το τζίντζερ το οποίο σερβίρεται συνήθως σε μορφή τουρσί, δίπλα στο σούσι είναι ένα από τα ποιο υγιεινά καρυκεύματα. Περιέχει μεγάλα ποσοστά καλίου, ψευδάργυρου, και πολυφαινολών, στις οποίες οφείλονται κάποιες από τις ωφέλιμες δράσεις του. Το τζίντζερ φημίζεται για τις αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές του ιδιότητες, μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα, ρυθμίζει το σάκχαρο και έχει επουλωτική δράση στις πληγές.
Βοηθά στην καλή χώνεψη, τονώνει τον οργανισμό και απαλύνει τα συμπτώματα του κρυολογήματος, του στομαχόπονου και του πονοκεφάλου. Τέλος, έχει αντιπυρετική και αντιμικροβιακή δράση.
Το wasabi το οποίο είναι ουσιαστικά ένα είδος ραδικιού, είναι πλούσιο σε βιταμίνη C και πολύ ισχυρό αντιβακτηριδιακό με αποτέλεσμα να προστατεύει τα δόντια από την πλάκα.
Το ξύδι ρυζιού, το οποίο χρησιμοποιείται για την προετοιμασία του ρυζιού, έχει αντισηπτικές ιδιότητες και καταπολεμά τη χοληστερίνη.
Η σάλτσα σόγιας, η οποία φτιάχνεται από φασόλια σόγιας, νερό και αλάτι εκτός απ’ ότι νοστιμίζει τα φαγητά έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και σελήνιο. Έρευνες έχουν δείξει ότι η σόγια προστατεύει από ορισμένες μορφές καρκίνου (προστάτη και παχέος εντέρου).
Αυτό οφείλεται σε μια ομάδα φυτικών χημικών, τις ισοφλαβόνες, οι οποίες αποτρέπουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, ρυθμίζοντας τις ορμόνες στον οργανισμό μας. Οι ισοφλαβόνες της σόγιας μειώνουν τα επίπεδα χοληστερίνης (και ιδιαίτερα της λεγόμενης «κακής» χοληστερίνης) και την πίεση και είναι ευεργετικές για το καρδιαγγειακό σύστημα.
