Απώλεια βάρους, αύξηση μυικής μάζας, ενυδάτωση και ευκολία. Τα ροφήματα πρωτεΐνης μπορούν να μας υποσχεθούν πολλά για να μας πείσουν ότι μπορούν να γίνουν ένα κομμάτι της καθημερινότητάς μας και ότι τα έχουμε ανάγκη... Ποια είναι η αλήθεια;
Πριν κρίνουμε ένα προϊόν, βασικό είναι να το γνωρίσουμε.
Τι είναι τα ροφήματα πρωτεΐνης;
Τα ροφήματα πρωτεΐνης είναι ροφήματα που, είτε τα βρίσκουμε εξαρχής σε υγρή μορφή, είτε σε μορφή σκόνης προς πρόσμιξη με νερό. Συνήθως χρησιμοποιούνται ως συμπληρώματα πρωτεΐνης από αθλητές που προσπαθούν να αυξήσουν την μυική τους μάζα, πλέον όμως θα ακούσουμε να συστήνονται από τις εταιρείες που τα παράγουν και για απώλεια βάρους, καθώς υποστηρίζουν ότι μπορούν να αντικαταστήσουν ολόκληρα γεύματα μιας ισρροπημένης διατροφής.
Αν κοιτάξουμε πιο λεπτομερώς την σύσταση των ροφημάτων αυτών, κατά μέσο όρο θα δούμε να αποτελούνται από τα παρακάτω συστατικά:
- Νερό
- Πρωτεΐνη
- Γεύσεις και γλυκαντικά
- Άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως λεκιθίνη, ένζυμα, αμινοξέα, υδατάνθρακες, βιταμίνες, μέταλλα (σε κάποια σκευάσματα)
Η πρωτεΐνη που χρησιμοποιείται στα ροφήματα αυτά χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: την ζωικής προέλευσης και την φυτικής προέλευσης. Από την κατηγορία των πρωτεϊνών ζωικής προέλευσης, χρησιμοποιούνται συνήθως η πρωτεΐνη ορού γάλακτος, η καζεΐνη και η αλβουμίνη, ενώ από τις φυσικής προέλευσης πιο συχνά συναντάμε την πρωτεΐνη σόγιας, ρυζιού ή αρακά.
Η σημασία της πρωτεΐνης στη διατροφή
Σύμφωνα με τις συστάσεις, η πρωτεΐνη είναι καλό να αποτελεί περίπου το 20% των ημερήσιων θερμίδων που καταναλώνουμε- ο οργανισμός μας χρειάζεται 0,8 γρ. πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους, με εξαίρεση άτομα που έχουν αυξημένες ανάγκες, όπως π.χ. οι αθλητές, που χρειάζονται 1 γρ ανά κιλό βάρους.
Το ποσό αυτό καλύπτεται πάρα πολύ εύκολα με μια ισορροπημένη διατροφή, καθώς πρωτεΐνη δεν περιέχει μόνο το κρέας και το ψάρι ή το αυγό, αλλά και πολλές άλλες κατηγορίες τροφίμων που καταναλώνουμε στην καθημερινότητά μας, όπως τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια, τα αμυλούχα τρόφιμα, ακόμη και τα λαχανικά. Από την άλλη πλευρά, αυτή η μεγάλη ευκολία στο να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε πρωτεΐνη μπορεί να οδηγήσει στην υπέρβαση των φυσιολογικών ορίων. Και θα σκεφτεί κανείς... «Ε και; Ας καλύψω εγώ τις ανάγκες μου και από εκεί και πέρα...καλύτερα περισσότερο παρά λιγότερο!». Και όμως η αλήθεια ίσως είναι λίγο διαφορετική.
Περίσσεια Πρωτεΐνης, πώς λειτουργεί;
Αν για παράδειγμα, κάποιος καταναλώνει μεγαλύτερα ποσά πρωτεΐνης καθημερινά από όσα χρειάζεται, δεν πρόκειται να αυξήσει τη μυική του μάζα λόγω της περίσσειας πρωτεΐνης. Ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από το σώμα μας παραπάνω πρωτεΐνη από τη συνήθη είναι, όπως ανέφερα και παραπάνω, η άθληση, χωρίς αυτό να κάνει απαραίτητη όμως την χρήση ροφημάτων, αφού και οι αθλητές μπορούν να πάρουν την αναγκαία πρωτεΐνη μέσω των τροφών. Και για την ομάδα αυτή, ισχύουν όσα ισχύουν και για τους μη αθλούμενους.
Προσοχή όμως! Άλλο άθληση και άλλο άσκηση. Με 3 ώρες άσκηση την εβδομάδα δεν θεωρούμαστε αθλητές! Καλό είναι να ότι, εκτός του ότι δεν έχει κάποιο όφελος η υπέρμετρη πρόσληψη πρωτεΐνης, είναι επίσης επιβαρυντική για την λειτουργία των νεφρών, ενώ έχει παρουσιάσει και θετική συσχέτιση με την εμφάνιση καρκίνου. Οπότε η περίπτωση της πρωτεΐνης δεν είναι μια από αυτές που μπορούμε να πούμε «όσο περισσότερο, τόσο καλύτερα».
Επίπεδο κορεσμού με τα ροφήματα πρωτείνης
Ένα άλλο στοιχείο που περιέχουν τα ροφήματα αυτά, το οποίο βοηθάει στην εύκολη αποδοχή τους από το κοινό, είναι η υγρή μορφή τους, σε συνδυασμό με την ωραία τους γεύση. Το γεγονός ότι καταναλώνονται σε μορφή ροφήματος έχει φανεί ως διευκόλυνση, ειδικά για τα άτομα που εργάζονται πολλές ώρες.
Το νερό που περιέχουν ναι μεν συμβάλλει στην ενυδάτωση του οργανισμού, από την άλλη όμως, έχει φανεί ερευνητικά ότι οι τροφές σε υγρή μορφή προκαλούν χαμηλότερα επίπεδα κορεσμού. Αυτό είναι αποτέλεσμα της γρηγορότερης διέλευσής τους από το πεπτικό σύστημα, και εν συνεχεία της καθυστέρησης στην ενδοκρινική απόκριση, δηλαδή στην έκκριση των ορμονών που στέλνουν το σήμα στον εγκέφαλό μας ότι χορτάσαμε. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη κατανάλωση, είτε του ίδιου είτε άλλου τροφίμου, και κατά συνέπεια σε αύξηση του βάρους αντί για απώλεια.
Στην περίπτωση των ροφημάτων πρωτεΐνης, αν και η πρωτεΐνη προκαλεί κορεσμό, η υγρή μορφή τους καθώς και η απουσία φυτικών ινών θα δυσχεράνει τον κορεσμό. Σε ένα κανονικό γεύμα, αντίθετα, εκτός από πρωτεΐνη, θα είχαμε και κάποιο λαχανικό αλλά και κάποιο αμυλούχο τρόφιμο, στην καλύτερη περίπτωση ολικής άλεσης, και άρα θα χορταίναμε.
Αποτελεί ένα τέτοιο ρόφημα πλήρες γεύμα;
Το γεγονός ότι μπορούμε να βρούμε στην αγορά και ροφήματα τα οποία είναι εμπλουτισμένα και σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά στοιχεία είναι σίγουρα θετικό. Αυτό όμως δεν μπορεί να κάνει να θεωρήσουμε ένα ρόφημα ως ένα πλήρες γεύμα. Μια διατροφή θεωρείται πλήρης όταν σε όλα τα γεύματα της ημέρας υπάρχουν και τα τρία μακροθρεπτικά στοιχεία των τροφών: υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη. Τα μικροθρεπτικά στοιχεία δεν το καθιστούν πλήρες. Οπότε, από μόνο του ένα τέτοιο ρόφημα δεν μπορεί να θεωρηθεί γεύμα, ακόμα κι αν ξεχάσουμε το θέμα του μειωμένου κορεσμού.
Γλυκαντικές ύλες
Τα πρόσθετα γεύσης που μπορεί να περιέχονται, σε κάποια ροφήματα είναι φυσικά ενώ σε άλλα τεχνητά. Όσον αφορά στις γλυκαντικές ύλες, είναι μια κατηγορία προσθέτων, που έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα, χωρίς να είναι αυτά ο εχθρός. Αν κάποιος όμως ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα για τις γλυκαντικές ύλες στη διατροφή, μπορεί να ανατρέξει στη σχετική καμπάνια του medNutrition «Γλυκιά Συμμαχία».
Σύγχρονος τρόπος ζωής
Σίγουρα σε μια εποχή άγχους και μειωμένου χρόνου, θα ήταν μια διευκόλυνση να καταναλώναμε κάποια γεύματα υπό τη μορφή ενός έτοιμου ροφήματος, γευστικού και γρήγορου, που δεν θα μας απασχολήσει ούτε για την παρασκευή αλλά ούτε για την κατανάλωσή του. Ακόμη κι αν ένα τέτοιο γεύμα μας βοηθούσε να χάσουμε κάποια κιλά, δεν μας βοηθά στη μακροπρόθεση διατήρηση αυτής της απώλειας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται η υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών που θα μπορούν να γίνουν κομμάτι της καθημερινότητας τους ατόμου, συνήθειες που θα εξασφαλίζουν την υγεία του αλλά και την γευστική και γαστρική ικανοποίηση.
Μπορεί λοιπόν να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας ένα ρόφημα πρωτεΐνης; Κι αν ναι, ποια θα ήταν τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής;
Παίρνοντας υπόψη όλα όσα μάθαμε για το σκεύασμα αυτό, βλέπουμε ότι σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους ίσως το αποτέλεσμα να είναι μηδέν εις το πηλίκον. Πέρα από αυτό όμως θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι το ρόφημα πρωτεΐνης δεν αποτελεί πλήρες γεύμα και δεν πρέπει να θεωρείται ως ένα. Αν λοιπόν στόχος μας είναι μακροπρόθεσμα η διατήρησης της υγείας μας και ενός φυσιολογικού βάρους, είναι πολύ πιο σημαντικό να προτιμήσουμε μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία μπορεί εύκολα να γίνει τρόπος ζωής.
